Ülkemizde son yıllarda artan bayana yönelik şiddetin ve bayan cinayetlerinin son bulması için 6284 Sayılı kanun yürürlüğe girmiştir. Bu kanun çıktıktan sonra hem fizikî hem de ruhsal olarak şiddete uğrayan bireyler kendileri hakkında muhafaza kararı çıkarmak için adım adım yolları merak ediyor. Pekala uzaklaştırma kararı nasıl alınır? Uzaklaştırma kararı kaç kez alınır? İşte sorunun cevabı:
Aile içi şiddet sıkıntılarında şiddet mağduru bireylerin korunması için Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun mucibince önlemler alınmaktadır. Şiddete uğrayan ya da şiddete uğrama tehlikesi altında olan aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan bireyler hami ve önleyici önlemler alınması için mahkemeye başvurabilir. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesi kapsamında düzenlenmiş olan muhafaza kararı, ilgili kanunda iki başlık altında incelenmektedir. Bu başlıklar kollayıcı önlem kararı ve önleyici önlem kararı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kararlar mülki idari amir (vali, kaymakam) ve aile mahkemeleri tarafından verilen kararlardır. İdari müdafaa önlemi yetkisi ne kadar mülki amirde olsa da istisnai durumlarda kararın gecikmesi vb. hallerde kolluk amiri de müdafaa kararı yetkisi verebilmektedir.
Mülki İdari Amir Tarafından Verilen Gözetici Önlem Kararları
Bu kararları dört başlık altında inceleyebiliriz ;
- Koruma önlemi uygulanacak kişinin kendisine ve çocuklarına barınacak yer sağlamak,
- Geçici maddi yardım yapmak,
- Psikolojik, mesleksel, türel ve toplumsal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmetlerini vermek,
- Hayati tehlikenin bulunması durumunda kişiyi müdafaa altına almak.
Mahkemeler Tarafından Verilen Esirgeyici Önlem Kararları
Aile Mahkemeleri tarafından verilen kararları ise tekrar dört başlık altında inceleyebiliriz ;
- İşyeri adresinin ya da çalıştığı işyerinin değiştirilmesi,
- Koruma önlemi uygulanacak kişi evliyse müşterek yerleşim yerinden farklı bir yere yerleştirilmesi,
- Tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması,
- Ve son olarak korunan kişinin can güvenliğinin tehlikede olması durumunda kimlik bilgilerinin ve başka dokümanlarının değiştirilmesi.
- Aile Mahkemeleri Tarafından Verilecek Önleyici Önlem Muhafaza Kararları
Aile Mahkemeleri tarafından şiddet gören eşe yönelik olarak verilecek müdafaa kararlarını ise şu halde sıralayabiliriz ;
- Şiddet imasında bulunan tehdit içerikli kelamlar, hakaret etme, aşağılama ya da küçük düşürücü kelam ve davranışlarda bulunmak,
- Aile konutundan uzaklaştırma ya da aile konutunun korunacak şahsa tahsis edilmesi,
- Hakkında uzaklaştırma kararı verilen kişinin korunan bireylerin bulundukları konuta, iş yerine ya da okula girememesi ve bu alanlara yaklaşamaması,
- Çocuklara yönelik olarak şahsî ilgi kurma kararı varsa bu alakanın refakatçi eşliğinde yapılması ve şahsî münasebetin refakatçi eşliğinde yapılması ve ferdî alakaların mahkeme tarafından tamamı ile kaldırılması,
- Korunan bireye ilişkin olan eşyalara ziyan vermemesi,
- Korunan şahısla rastgele bir formda irtibat kurarak rahatsız etmemesi,
- Bulundurma ya da taşıma ruhsatlı olan silahların kolluk kuvvetlerine teslim edilmesi,
- Hakkında uzaklaştırma kararı bulunan kişinin asker, polis ya da silah taşıması mecburî olan bir kamu misyonu ifa etmesi durumunda bu kişinin silahını zimmetinde bulunan kuruma teslim etmesi,
- Bir sıhhat kuruluşuna muayene ve tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması.
UZAKLAŞTIRMA KARARI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Uzaklaştırma kararı karakol, ŞÖNİM (Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezi), Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Aile Mahkemesine başvurularak talep edilebilir. Uzaklaştırma talebi başvurusu dilekçe ile yapılır.
Dilekçe davacı, davalı, adres ve mevzu bilgileri yer almalıdır. Dilekçede dava edilen tarafın ne çeşit bir şiddet uyguladığı açıklanmalıdır. Şiddetin ne kadar vakittir devam ettiği ve şiddet ya da ısrarda bulunan şahısla olan belirtilerek dilekçe imzalanmalıdır.
Uzaklaştırma kararı talebinde maruz kalınan şiddeti baskı ve başka durumlar ayrıntılı halde açıklanmalıdır. Şiddete maruz kalan bireyler çabucak sıhhat raporu almalıdır. Uzaklaştırma kararında sıhhat raporu korunma gereksiniminin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymakta tesirlidir. Alınacak önlemler uygulanan baskı ve şiddetin niteliğine nazaran değişir. Kanun gereği alınabilecek önleyici kimi önlemler şunlardır;
- Mağdura yönelik hakaret, şiddet tehdidi, aşağılama ve küçük düşürmeyi içerin kelam ve davranışlarda bulunulmasının önlenmesi
- Birlikte yaşanılan haneden derhal uzaklaştırılması
- Şiddet ve baskı uygulayan kişinin mağdurun meskenine ve işyerine yaklaştırılmaması
- Korunan kişinin çocuklarına yaklaştırılmaması
- Silah taşıyorsa silahına el konulması
- Korunan kişiyi bağlantı araçlarıyla rahatsız etmemesi
UZAKLAŞTIRMA KARARI NE KADAR MÜDDETTE ÇIKAR?
Uzaklaştırma talep edildikten sonra 1 ile 4 gün ortasında uzaklaştırma kararı çıkar. Önleyici ve hami önlem kararları 6 aya kadar verilebilir. Şiddet mağdurunun yetkililerden uzaklaştırma talebinde bulunması karar için kafidir. Fiziki şiddetin ispatlanmasına gerek olmadan muhafaza talep eden bireyler için müdafaa kararı kısa müddette verilir. Kanıt, şahit, doküman ye gerek olmadan fiyatsız olarak herkes uzaklaştırma kararı talebinde bulunabilir. Şiddet mağduru bireylerin katiyetle birinci seferde talepte bulunması gerekir. Aksi takdirde şiddet uygulayan kişi daha makûs sonuçlara sebebiyet verebilir. Ayrıyeten şiddet yalnızca fizikî değildir. Ruhsal şiddet, ekonomik şiddet, duygusal şiddet üzere şiddet çeşitleri olduğu unutulmamalıdır.