Bakan Özhaseki, Bağcılar Yeni Mahalle 1538. Sokak’taki “Kentsel Dönüşüm Kapsamında Toplu Yıkım Töreni”nde yaptığı konuşmada, Bağcılar Belediyesinin 884 riskli binayı yıkıp, tekrar yapılmasını sağladığını kaydetti.
Deprem ülkesi Türkiye’de belediye liderlerinin yapacağı işlerin başında kentsel dönüşümün geldiğini söyleyen Özhaseki, tüm zorluklarına karşın bu çalışmaları yapan belediye liderlerine teşekkür etti.
Özhaseki, Himalayalar’dan Alpler’e yanlışsız giden çizgide 5 riskli ülke yer aldığına, bunlardan birinin de Türkiye olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Topraklarımızın yüzde 66’sı ve burada yaşayan nüfusun da yüzde 70’den fazlası ki neredeyse 60 milyon beşere tekabül eder, 6 ve üzerinde şiddette sarsıntının olabileceği birinci ve ikinci derecede sarsıntı bölgesindedir. Yani birinci ve ikinci derecede şiddette zelzele bölgesine tabi olan topraklarımızın ortalama büyüklüğü neredeyse yüzde 60’ın üzerinde. Bu coğrafyada son 100 yıl içerisinde, denizlerimiz dahil olmak üzere 226 büyük sarsıntı meydana gelmiş. Ana karamızda ise 60 zelzele meydana gelmiş. Yani ana karamızı yalnızca kastedecek olursak 1-1,5 senede bir yıkıcı sarsıntı olmuş ve bu zelzeleler sonucunda ülkemizde 130 binden fazla insanımız ölmüş. Oradaki maddi hasarı soruyorsanız, söylemeye gerek yok; yüz milyarlarca dolar. Yani hepimizin bilmesi gereken bir sarsıntı ülkesinde yaşıyoruz.”
Bilim insanlarının tarih boyunca sarsıntıların nerelerde hareket halinde olduğunu tespit ettiğini belirten Özhaseki, birinci derecede en kıymetli fay sınırının Kuzey Anadolu Fay Sınırı, ikincisinin Doğu Anadolu Fay Sınırı, üçüncüsünün de Ege Bölgesi olduğunu aktardı.
Özhaseki, 1999 Erzincan sarsıntısında 30 binden fazla kişinin toprağa verildiğini, 2-3 sene sonra Niksar’da, 1-2 sene sonra Tosya’da, Bolu’da, Abant’ta, Gölcük’te meydana gelen sarsıntılarla sarsıntının Marmara’ya uzandığını, doğudan başlayan ikinci bir fay çizgisinin da Akdeniz’e gerçek inerek yeniden can almaya devam ettiğini söyledi.
Tarih boyunca bu iki çizgi üzerinde yüzlerce sarsıntı meydana geldiğine dikkati çeken Özhaseki, bütün bunlardan ders alınması gerektiğini vurguladı.
– “Bin yıl boyunca bundan daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalmadık”
Bakan Özhaseki, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların 18 ili etkilediğini ve 14 milyondan fazla beşerinin ziyan gördüğünü, 680 bin konutun, 170 bin civarında da iş yerinin ya yıkıldığını ya da yıkılmayı beklediğini aktardı.
Binlerce konutun yıkılmasının maddi hasarın yanında manevi olarak da herkesin içinde büyük bir acı oluşturduğunu lisana getiren Özhaseki, “Aslında yüzyılın afeti deniliyor. Tarih okumaları yapan bir kardeşiniz olarak söylüyorum. Bin yıllık bizim bu coğrafyadaki medeniyetimiz boyunca başımıza gelebilecek en büyük bela buydu. Bin yıl boyunca bundan daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalmadık. Fakat Allah’a hamdolsun ki başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere, sonra resmi kurumlarımız, gerisinden 85 milyon bu millet o günden itibaren ayağa kalktı, nöbet tutmaya başladı.” diye konuştu.
Özhaseki, o devirde AK Parti’de belediyelerden sorumlu genel lider yardımcısı olduğunu ve Türkiye’deki 810 AK Parti belediyesinin tamamının depremzedelerin yardımına koşmak üzere harekete geçtiğini, bu belediyelerin hala da orada çalışmaya devam ettiğini anlattı.
Sadece AK Partililerin değil, tüm milletin depremzedeler için seferber olduğunu hatırlatan Özhaseki, “Böyle bir milletin ferdi olmak hepimiz için bir erdemdir. Elhamdülillah biz de bu gururdan hissemizi alıyoruz.” tabirini kullandı.
– Sarsıntı bölgesindeki çalışmalar
Deprem bölgesinde 200 binden fazla konutun ihalesine başladıklarını, bir taraftan köy meskenlerinde çelik model geliştirdiklerini anlatan Özhaseki, bu çalışmaları en kısa müddette bitireceklerini ve kısa mühlet içerisinde yaraları saracaklarını söyledi.
Binaları kentsel dönüşümle sarsıntıya güçlü, sağlıklı ve emniyetli hale getirmek zorunda olduklarının altını çizen Özhaseki, son 20 yılda TOKİ’nin yaptığı yaklaşık 1 milyon 300 bin konutta bir tane bile yıkılan bina olmadığını vurguladı.
Özhaseki, kentsel dönüşümün üç ayağı olduğuna dikkati çekerek, Bakanlığın şemsiye kuruluş, ikinci ayağının belediyeler, üçüncü ayağının da vatandaş olduğunu kaydetti.
Kentsel dönüşüm çalışmaları yapmayan belediye liderlerine reaksiyon gösteren Özhaseki, şöyle konuştu:
“Ne yazık ki bir kısım belediye liderlerimiz hiç bu kısımlara basmıyorlar, hiç bu taraklarda bezleri yok. Güya onların orası emniyetli bir yer. Dışarıda gidiyor, çiçekle böcekle uğraşmaya, akşama kadar düğün dernek gezmeye devam ediyor. Kıymetli kardeşlerim, bu işin üçüncü ayağı sizseniz, en değerli ayağında siz varsanız, ne olur belediye liderlerini sıkıştırın. ‘Niye kentsel dönüşüm yapmıyorsun, bizim meskenler riskli, sen neredesin.’ deyin. Gelsinler bütün semtlerde onlar da uğraşsınlar. Vatandaşlarla bu işin hesabını, planlamasını yapsınlar. Sonra bakanlığa gelsinler, hangi partiden olursa olsun sonuna kadar kapımız açık zira bu memleket bizim, bu beşerler bizim. İnşallah bu çabayla de biz devam edeceğiz zati. Haliyle önümüzde bizim de bir yol haritamız var.”
– İstanbul’a özel kentsel dönüşüm
Bakan Özhaseki, kentsel dönüşümü hızlandırmak istediklerini belirterek, İstanbul’da 188 yerde dönüşüm olduğunu, buralarda binlerce konutun dönüşeceğini, 600 bin civarında konutun değişimi ve dönüşümünün ise sağlandığını anlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim öncesinde açıkladığı “Yarısı Bizden” kampanyasını hatırlatan Özhaseki, şunları kaydetti:
“Önümüzdeki günlerde bunun kurallarını açıklayacağız, nasıl devam edeceğini söyleyeceğiz. Bir milyondan fazla vatandaşımız buna müracaat etmiş. Onlar içerisinde toplam bina sayısı da 90 bin. 90 bin binayı da inşallah bu türlü dönüştüreceğiz. Biz onlara hibe para vereceğiz. Bir kısmına kendileri katlanacaklar, bir kısmını da biz vereceğiz. İnşallah bir taraftan da süratle bu dönüşmüş olacak. Bir taraftan da yasal olarak İstanbul’da nasip olursa yeni bir başkanlık kurarak özel İstanbul’daki kentsel dönüşümü devam ettirmek istiyoruz. Şu anda bir genel müdürlük bünyesinde 81 vilayetimizde olduğu üzere İstanbul da bir modül olarak devam ediyor. Fakat İstanbul’u yeni bir genel müdürlüğe dönüştürüp kendi içinde bütçesi olan, yalnızca İstanbul’la uğraşacak olan, gece-gündüz demeden ‘İstanbul’u nasıl dönüştürürüm’ diye uğraşacak bir ünite kuruyoruz. Buna uygun da hazine emlakını değerlendirdiğimiz, oradan elde ettiğimiz gelirleri burada tutup yalnızca ve yalnızca kentsel dönüşüm için kullanacağımız bir ünite kuruyoruz. Bir taraftan da hazırladığımız rezerv alanlarda Allah nasip ederse 350 bin civarında konutu da biz tekrar, sıfırdan yapmış olacağız. En riskli yerleri buralara taşıyıp boşalan yerleri de o ilçemizin toplumsal donatısı olarak kullanılmak üzere ilçe belediyelerimize bırakacağız. İstanbul için de bu türlü bir hazırlığımız var.”
– Bağcılar’da 19 bin 946 bağımsız ünitenin yıkımı yapıldı
Protokol konuşmalarının akabinde tıpkı anda Büyük Hasret, Cihankent, Atabek, Topakent ve Yeşil Yuvam siteleri, Kemalpaşa Mahallesi 1474. Sokak ,15 Temmuz Mahallesi 1466. ve 1467. Sokak’ta yıkım başlatıldı. Yıkımın başladığı kısımların yerine inançlı, çağdaş ve konforlu konutlar inşa edilecek.
Öte yandan, 2012’den beri Bağcılar’da 19 bin 946 bağımsız kısmın yıkımının gerçekleştirildiği, şu anda ise 1236 bağımsız kısmın onay ve tebligat mühleti devam ederken, 737 bağımsız kısmın yıkım çalışmasının sürdüğü bildirildi.