“Emekliliği gelen 4/C’li, 4/B’ye geçiş sürecinde, emekli edilir mi?” başlıklı haberimizde Devlet İşçi Başkanlığının 4/C’li işçinin, 4/B’ye geçiş sürecinde yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazanması halinde, emekliliğe sevk edilmesi gerektiğine karar verdiğini açıklamıştık.
İşte o yazı;
“4/C’den 4/B’ye aktarılan işçi ne vakit emekli edilir?” başlıklı haberimizde ise 4/C kapsamında iken 4/B kapsamına aktarılan çalışanın 65 yaşını beklemeden yaşlılık yahut malullük aylığına hak kazandıkları tarihte resen emekli edildiklerine dair Ulusal Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün 13.07.2018 tarih ve 13263711 sayılı görüş yazılarına yer vermiştik.
İşte o görüş yazısı;
“Bakanlığımızın taşra teşkilatında kontratlı idari dayanak vazifelisi ve kontratlı idari ofis vazifelisi olarak vazife yapan çalışandan 7433 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Birtakım Kanunlar ile 663 sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında takıma geçmeyenlerin emekliliklerini hak edenler bakımından yürütülecek süreçler hakkında tereddüte düşüldüğüne dair duyumlar alınmaktadır.
Bilindiği üzere Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in Ek 9’uncu hususunda; “… Bu husus kapsamında istihdam edilecek çalışanın kontratları, 5510 sayılı Kanun kararları uyarınca yaşlılık yahut malullük aylığına hak kazandıkları tarihle sona erer. Kelam konusu tarih kurumlarınca Toplumsal Güvenlik Kurumu Başkanlığından talep edilir. …” kararına yer verilmiştir.Buna nazaran, anılan karar çerçevesinde iliniz buyruğunda vazife yapan ilgili çalışandan takıma geçmeyenlerin emeklilik, yaşlılık ya da malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihlerin (EYT dahil) Toplumsal Güvenlik Kurumu Başkanlığından talep edilerek bildirilen tarih prestijiyle kontratlarının fesh edilmesi gerekmektedir.”açıklamalarında bulunulmuştur.İşte o yazı;
Buna karşın, Trabzon Vilayet Sıhhat Müdürlüğü tarafından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B unsurunun 6. fıkrasında; “Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu yahut özel bölüm patronunca feshedilen ve 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında öteki kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan işçi de bu fıkra kapsamında yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilir…” kararı bulunduğu, bu karar uyarınca daha evvel 657 sayılı Kanunun 4/C. hususu kapsamında süreksiz personel olarak misyon yapmakta iken 657 sayılı Kanunun 4/B kapsamında kontratlı işçi olarak atanan çalışanın yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarih prestijiyle ilişikleri kesilerek ayrılışları sağlandığı, fakat, kamuoyunda EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) uygulaması ismiyle bilinen 7438 sayılı Kanun sonrasında yaş kaideleri dışındaki öteki koşulları taşıyan çalışanın isteği halinde ilgili mevzuatta belirlenen gerekli yaşı beklemeden emekli olabilme hakkı getirildiği, bununla birlikte bu Kanunla daima çalışanlara tanınan “yaşlılık yahut malullük aylığına hak kazandıkları tarih prestijiyle çalıştırılmama” kısıtlamasının kaldırılması hakkının, idari destek/idari ofis görevlilerine tanınmadığı, bu uygulamayla 4/C statüsünden 4/B statüsüne geçiş yapan kontratlı işçinin (idari ofis vazifelisi, idari dayanak görevlisi) EYT ile getirilen hak ile birlikte yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihin öne çekildiği, lakin, bu statüdeki işçinin EYT uygulaması öncesi tabi oldukları yaşa kadar çalışmak istedikleri, mevzu hakkında vilayet Hukuk ve Muhakemat Ünitesince Bakanlığımız merkez teşkilatının görüşünün alınmasının, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü’nün 05.05.2023 tarihli ve 249826 sayılı yazısı ile de mevzunun Bakanlığımız tarafından kıymetlendirilmesi uygun olacağının belirtildiği söz edilerek 4/C statüsünden 4/B statüsüne geçiş yapan kontratlı çalışanın (idari ofis vazifelisi, idari dayanak görevlisi) emeklilik süreçlerine temel yaşlılık yahut malullük almaya hak kazandıkları tarihin tespitinde EYT uygulaması sonrası tabi oldukları yeni yaşın mı, yoksa EYT’nin isteğe bağlı bir uygulama olmasından hareketle emekli olmak istemeyen işçinin EYT öncesi tabi oldukları yaşın mı? dikkate alınması gerektiği konusunda görüş istenmesi üzerine Sıhhat Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 06.06.2023 tarih ve bila sayılı mütalaasında;“1/3/2023 tarihli ve 7438 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci unsuru ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanununa eklenen Süreksiz 95 inci unsur ile “Bu unsurun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan 506 sayılı Kanunun süreksiz 81 inci unsurunun birinci fıkrasının (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun süreksiz 10 uncu unsurunun ikinci fıkrası, 2925 sayılı Kanunun süreksiz 2 nci unsurunun birinci fıkrasının (B) bendi ve 5434 sayılı Kanunun süreksiz 205 inci hususu kararlarına nazaran yaşlılık yahut emekli aylığı bağlanacak olanlar, kelam konusu kararlarda yaş dışındaki öbür kaideleri taşımaları halinde yaşlılık yahut emekli aylığından yararlanırlar. …” kararı getirilmiş birebir Kanunun 2 nci unsuru ile 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin Süreksiz 23 üncü hususunun beşinci fıkrasının ikinci cümlesi ile Süreksiz 24 üncü hususunun birinci fıkrasının dördüncü cümlesinde yer alan “Bunların istihdam mühletleri hiçbir biçimde toplumsal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez.” kararı yürürlükten kaldırılmıştır.
Böylece istihdam mühletine ait sınırlama 375 sayılı KHK’nın Süreksiz 23 üncü ve Süreksiz 24 hususlarının kapsamında daima personel takımlarına geçirilenler için kaldırılmış olup, bu hususların kapsamında olmayanlar hakkında karar söz etmeyecek; istihdam müddetine ait sınırlama getiren mevzuat kararları mevcut halleriyle uygulanmaya devam edecektir.7438 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanununa eklenen Süreksiz 95 inci husus, hususta sayılan toplumsal güvenlik kanunlarının süreksiz unsurlarının yaş koşulu aranmaksızın uygulanmasına “talepte bulunmak” kaidesiyle imkan verdiğinden, 657 sayılı Kanunun 4/B unsurunun 6 ncı fıkrası kapsamında bulunan işçinin “talepte bulunmadıkları takdirde”, “yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazandıklarından” kelam edilemeyeceği, bu nedenle 7438 sayılı Kanundan faydalanmak istemeyen işçinin yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazandıklarından bahisle ilişiklerinin kesilemeyeceği bedellendirilmektedir.” açıklamasında bulunulmuştur.
İşte o mütalaa;
Bu yeni durma nazaran; 4/C kapsamında iken 4/B kapsamına aktarılan işçinin 65 yaşını beklemeden yaşlılık yahut malullük aylığına hak kazandıkları tarihte resen emekli edilip edilemeyeceklerine dair Ulusal Eğitim Bakanlığın yeni bir yazı yayınlaması gerekmektedir.
Ahmet KANDEMİR
