Bilindiği üzere, yabancı lisan tazminatı ödenmesinin desteği, 375 sayılı KHK’nın 2 nci unsuru, 4/1/2013 tarihli ve 28518 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Belirleme Metot ve Asılları Hakkında Yönetmelik ve 11/4/1997 tarihli Başbakan onayıyla yürürlüğe giren Yabancı Lisan Tazminatı Ölçülerinin Tespitine Ait Esaslardır.
Söz konusu kararlar incelendiğinde, Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Tespit İmtihanından (YDS) başarılı olanlara yabancı lisan tazminatının ödenmesiyle ilgili şu konular dikkate alınmaktadır:
– Tazminatın kapsamına, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İşçi Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim İşçi Kanunu kararlarına nazaran almakta olan işçi (kadro karşılık gösterilmek suretiyle kontratlı olarak çalışan işçi dahil) girmektedir.
– (A) seviyesinde başarılı olanlara 1500, (B) seviyesinde başarılı olanlara 600, (C) seviyesinde başarılı olanlara 300 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan fiyatı geçmemek üzere Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek ölçülerde aylık yabancı lisan tazminatı ödenebilecektir.
– Memur aylık katsayısı toplu kontratta belirlenen karar çerçevesinde 2023 yılının ikinci altı ayında 0,509796 halinde hesaplanmaktadır. Yabancı lisan tazminatı alabilmek için en az (C) düzeyinde yani 70 puan alınmış olması gereklidir.
– (A) düzeyi, yabancı lisan bilgisinden kurumlarınca yararlanılanlar için, 96-100 puan ve 90-95 puan formunda ayrıma tabi tutulmuş olup sırasıyla 1200 ve 900 gösterge sayısının memur aylık katsayısıyla çarpımı meblağında ödeneceği karara bağlanmıştır. (611,75 TL ve 458,8 TL) Kurumlarınca yabancı lisan bilgisinden (A) düzeyi ise alınan puan fark etmeksizin, 750 gösterge sayısının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucunda bulunacak meblağ olarak belirlenmiştir (382,3 TL)
– (B) düzeyi, kurumlarınca yabancı lisan bilgisinden yararlanılacaklar için 600 gösterge sayısının, yabancı lisan bilgisinden yararlanılmayan işçi için ise 500 gösterge sayısının aylık katsayıyla çarpımı fiyatında belirlenmiştir. Sırasıyla 305,8 TL ve 254,8 TL biçimindedir.
– (C) düzeyinde, lisan bilgisinden yararlanılacak işçiye 300, başkalarına 250 gösterge sayısının aylık katsayıyla çarpımı sonucu bulunacak meblağ kadar belirlenmiştir. Sırasıyla 152,9 TL ve 127,4 TL dir.
– Yabancı lisan imtihanları, imtihanın yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl mühletle geçerlidir. Bu mühletin sonunda imtihana girmeyenlerin lisan düzeyi bir alt düzeye inecektir. (C) seviyesinde tazminat alanlarınsa tazminatı kesilecektir.
– Aynı lisan için birden fazla imtihana katılanlara en yüksek düzey temel alınarak tazminat ödenecektir.
– Farklı lisanlar için, düzey (A,B,C) temel alınarak birden fazla tazminat ödemesi yapılabilmektedir.
– Yabancı lisan tazminatı, Almanca, Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Bulgarca, Çince, Danimarkaca (Danish), Ermenice, Farsça, Fransızca, Gürcüce, Hollandaca (Dutch), İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Korece, Lehçe, Macarca, Portekizce, Rumence, Rusça, Sırpça, Ukraynaca ve Yunanca lisanlarına verilebilmektedir.
– Personelin yabancı lisan bilgisinden misyonunda yararlanıp yararlanılmadığı ita amirlerinden alınacak bir onayla belirlenir. Alınacak onaylarda yararlanma münasebetleri açık olarak belirtilir. Bu onaylar ita amirlerince her vakit değiştirilebilir, fakat yenisi alınıncaya kadar eski onaylar geçerlidir.
– Lakin, hakim ve savcılar, mülki yönetim amirleri, Dışişleri Bakanlığı meslek memurları, Daire Lideri ve daha üst idare vazifelerinde bulunanlar (Türk Silahlı Kuvvetleri için yarbay ve daha üst rütbelerde bulunanlar), üniversite öğretim elemanları, öğretmen takımına atanmış olanlar ile mütercim ve tercümanlar için ayrıyeten bir onay alınmadan yabancı lisan bilgisinden yararlanıldığı kabul edilir.
– Yabancı lisan tazminatından yalnızca damga vergisi kesilir. Ayrıyeten diğer bir vergi ve kesinti yapılmayacaktır.