Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’a memleketler arası yatırımcıların ilgisinin büyük olduğunu söyledi. Şimşek, global piyasalarda tersten esen rüzgara karşın Türkiye’nin açıkladığı ekonomik perspektifin yatırımcılar tarafından desteklenmeye bedel bulunduğunu belirtti. Bakan Şimşek, Türkiye’ye dönük uluslarararası fon akışının detaylı haritasını ve önümüzdeki devirde gerçekleştireceği ikinci Körfez çıkarmasının amaçlarını anlattı.
Dar ve sabit gelirlileri enflasyona ezdirmeme kelamını tekrarlayan Bakan Şimşek, 2024’ten itibaren fiyat ayarlamalarının amaç enflasyona nazaran olması gerektiğini, oluşacak farkın aslında hükümet taahhüdü olarak ödeneceğini açıkladı. Şimşek, aylık bazda enflasyonda düşüşün başladığını, kalıcı düşüşün de Haziran 2024’ten itibaren hissedileceğini kaydetti. SABAH Gazetesi Ankara Ofis sohbetlerinin konuğu olan Bakan Şimşek, şu bildirileri verdi:
TÜRKİYE’YE İLGİ BÜYÜK
Türkiye’ye inanılmaz bir ilgi var. Londra’da üç gün boyunca hem yatırım fonları hem yatırım bankaları hem de direkt yatırım yapan şirketler başta olmak üzere bütün yatırımcı yelpazesi ile bir ortaya geldik. İlgi çok ağırdı, 85’in üzerinde kurum temsilcisi, 100’ün üzerinde yatırımcıyla temasımız oldu, bu olağan zira Türkiye’nin potansiyeli büyük. Uzun müddettir çeşitli nedenlerle bilhassa portföy yatırımları uzak duruyordu. Algıda değişiklik var mı? Önemli bir düzgünleşme var. Programa ait bir çerçeve sunuyoruz.
ANA MAKSADIMIZ REFAH
OVP’nin ana gayesi sürdürülebilir yüksek büyüme (refah). Bunun ön şartı fiyat istikrarı. Bu amaca ulaşırken enflasyonun tek haneye indirilmesi, bunu destekleyecek maliye siyaseti, bu çerçevede rezerv birikimi ve kur korumalıdan çıkış üzere aslında entegre birbirini besleyen bütüncül bir yaklaşım var. Yeşil dönüşüm, dijital dönüşüm bunların hepsi fırsat içeren alanlar… O nedenle ilgi bütün yatırımcılardan çok ağır oldu.
KARŞIDAN ESEN GÜÇLÜ BİR RÜZGAR VAR
İlk 3 ayda konuşmadık, uygulama yaptık. Ağustosta hem mali hem miktarsal sıkılaştırmaya, seçici kredi sıkılaştırmasına gittik. Yüklemeli önlemler aldık. Sarsıntı hariç bütçe açığımızın ulusal gelire oranı yüzde 3 ve altına çekmeyi hedefliyoruz. Bir yıl sonraki enflasyonu çıpalayacak biçimde yatırımcıları ikna edecek bir para siyaseti duruşuna geçeceğiz dedik, gerekeni yaptık. Yapısal ıslahatları bir takvime bağladık, bu inancı arttırdı. İçinde bulunduğumuz konjonktürde karşı taraftan esen çok güçlü rüzgarlar var. Ticari ortaklarımızda büyüme epeyce cılız. Finansal şartlar sıkışık. Amerika’da 10 yıl vadeli kağıtların getirisi yüzde 4.5-5 aralığında. Doların güçlenmesi aleyhimize. Biz Euro bazında mal satıyoruz ancak hammaddeyi dolar cinsinden alıyoruz.
ENFLASYON AYLIK BAZDA DÜŞÜŞ BİRKAÇ AYA
Enflasyonda yıllık bazda düşüş Haziran 2024’te lakin aylık bazda enflasyonda önemli momentum kaybı birkaç aya başlayacak.
Merkez Bankası’ndaki takım çok güçlü arkadaşlara itimadım yüzde 100, o bahiste hiç tereddüdüm yok. Merkez Bankası’nın enflasyonda yıl sonu yüzde 65 amacı geçerli.
EMEKLİLERİ ENFLASYONA EZDİRMEYECEĞİZ
(Emeklilere 5 bin lira ikramiye) Bütçe imkanlarını sonuna kadar zorladık, bir seferlik ödeme kararlaştırıldı. Bütün çalışanlarımız, emeklilerimizi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz. Büyümenin çok ötesinde bu sene toplumun bütün kesitlerine personeline personelimize memurumuza minimum ücretlimize emeklerimize gerçek olarak çok büyük artışlar verdik. Taban ücretliyi, emekliyi, memuru, emekçiyi enflasyona ezdirmeme taahhüdümüz var. Yılın başında oturulacak, imkanlara bakılacak ve bu çerçevede bir adım atılacak.
ÜCRETLERDE AMAÇ ENFLASYON VURGUSU
Enflasyonu çıpalayacak noktaya yanlışsız geliyoruz. Maalesef uzun müddettir enflasyon çıpası yok. Fiyatlama davranışlarında önemli bozulmalar, onun getirdiği külfetler var. Bunu destekleyecek gelir, maliye siyasetine geçiş yapıyoruz. Fiyat ayarlamaları gaye enflasyona nazaran yapılmalı, fark olursa ödenir.
KKM’DEN ÇIKIŞ BAŞLADI
Kur muhafazalı mevduattan çıkış başladı. KKM’den çıktığımızda vatandaşımızın portföy tercihlerinin bir kısmı döviz olabilir, buna saygılıyız. Çıkışta elimiz rahat olsun, elimizde arz edecek imkan olsun. Rezerv birikimi, cari açığın daralması, dış kaynak, fon akışını artırmamız lazım. Mayıs ayından bu yana rezervlerde 22 milyar doların üzerinde artış var. Rezerv birikimi piyasa şartları elverdiği ölçüde sürecek.
ENERJİ YATIRIMLARI CARİ AÇIĞI YÜZDE 1 İNDİRECEK
Dış ticaret ve cari açık azalacak. Altın ithalatı 30 milyar doların üzerinde. Bu negatif gerçek faizlerden kaynaklanıyordu. Para siyasetindeki rasyonelleşme ile birlikte altına talebin düşeceğini öngörüyoruz. Gabar’daki petrol devreye girmeye başladı, 2025 sonunda günlük 100 bin varile varacak, Sakarya alanında doğalgaz üretimi başladı, 2028’de 15 milyar metreküpe ulaşması öngörülüyor yani Türkiye’nin şu andaki tüketiminin yüzde 25’i…Önümüzdeki yıllarda petrol ve doğalgaz üretimi ile güçte yeşil dönüşümle birlikte dışa bağımlılığımız azalacak. Bu sayede cari açık kalıcı olarak ulusal gelire oran olarak en az yüzde 1 aşağı çekecek. Cari açığın azalmasıyla birlikte rezerv birikimin kazanacağını düşünüyoruz.
TL’NİN KALICI PAHA KAYBI SEBEBİ KALMAYACAK
Cari açığın ulusal gelire oranı kalıcı halde yüzde 3’ün altına çekildiğinde yarısından fazlası borç yaratmayan direkt yatırımlar, kalıcı kaynaklar finanse edilecek öbür imkanlar da rezerv imkanına gidecek. TL’nin bu saatten sonra kalıcı bedel kaybı için bir sebep kalmayacak. Dış kaynak noktasında kıymetli aralık kat ettik, maliye siyasetinde disiplini sağlıyoruz, rekabet gücü ve verimlilik noktasında gereken yapısal ıslahatları yapıyoruz, siyasi belirsizlik kalmadı. Lokal seçimlerden kaynaklı bir belirsizlik yok.
KÖRFEZ’E İKİNCİ SERMAYE ÇIKARMASI
BAE ile çerçevesi çizilen 50.7 milyar dolarlık bir mutabakat var. Dünya Bankası, 3 yıl için öngördüğü kredi alanını 35 milyar dolara çıkardı. Avrupa İmar Bankası 3 milyar Euro’luk büyüklüğe ulaşacak. Asya Kalkınma Bankası ile münasebetleri güçlendiriyoruz. Japonya ile diyalogu tekrar güçlendireceğiz. Marakeş’te IMF-Dünya Bankası toplantılarına gideceğiz, daha sonra Fransa’da yatırımcılara Türkiye’nin öyküsünü anlatacağız. Yakında Uzakdoğu’ya da gitmeyi planlıyoruz. Önümüzdeki 1-2 hafta içinde Abu Dabi, Doha ve Riyad’a gitmeyi planlıyorum.
DEPREM TAHVİLİ BU YIL ÇIKIYOR
BAE ile 50.7 milyarlık muahedenin 27 milyar doları yenilenebilir güç yatırımlarına ayrıldı. Güç Bakanlığımız hükümetler ortası mutabakat üzerinde çalışıyor, Meclis’e sunulacak, yatırım süreci başlayacak. Güçte dışa bağımlılığı daha erken azaltacak, karbon vergisinden sanayicilerimizi koruyacak, yeşil dönüşüme ivme kazandıracak.
Zelzelenin finansmanına yönelik uzun vadeli (10 yıl) 8.5 milyar dolarlık kaynak sağlanacak. Fiyatlama noktasında bir çerçeve oluşturup gönderdik. Muahedenin bu yıl nihayete ermesini, birinci diliminin gelmesini bekliyoruz. İhracatın finansmanı konusunu da birlikte götürüyoruz.
1970’TEKİ ÜZERE PETROL ŞOKU OLMAZ
İsrail ve Filistin ortasındaki çatışmanın sonlu olmasını temenni ediyoruz. 1970’ler biçimi bir petrol şoku öngörmüyorum, tesiri sonlu olur. Dış şoklara karşı dayanıklılığını artırmaya çalışıyoruz.
KAMUDA YALNIZCA TOGG’A MÜSAADE VAR
Kamuda tasarruf genelgesini güncelledik. Taşıtlar konusunda azamî hassasiyet gösteriyoruz. Yeni araç alımında yalnızca TOGG alınacak, eldeki araç da satılacak. Temsil ağırlamalarını sınırlayacağız. Yurtdışı seyahatlerde tasarrufa evvel kendimiz başladık. New York’a bir bireyle gittim.
HAZAL ATEŞ