“TTK 9 bin işçisiyle güç bölümünde kritik bir rol oynamaktadır”
1848 yılından bu yana TTK’da kömür üretimi yapıldığına dikkat çeken Bakan Işıkhan, “1848 yılından beri ülkemizin kömür madenciliği dalında öncülük eden Türkiye Taşkömürü Kurumu da 9 bin işçisiyle bu alın terine konut sahipliği yaparak, güç kesiminde kritik bir rol oynamaktadır. Kurumun ülkemizin güç gereksinimlerini karşılama ve istihdam noktasındaki kıymetli katkılarını takdirle izliyor, her geçen gün daha da büyüyerek Türkiye’nin yüz akı kurumlarımız ortasında yer almaya devam edeceğine de yürekten inanıyorum. Alışılmış tüm bunların ötesinde iş sıhhati ve güvenliği konusu madencilik mesleği kelam konusu olduğunda bizim için başka bir ehemmiyet taşımaktadır. Bizim de öncelikli insani olarak, sonra da çalışma alanının olması nedeniyle iş sıhhati güvenliği için farklı bir yere sahiptir. Maden çalışanlarımızın güvenliği ve refahı bizim için her şeyden daha değerlidir. Bu bahiste bugüne kadar çok değerli mevzuları hayata geçirdik” tabirlerine yer verdi.
“Yer altında çalışan madencilerin emeklilik yaşını 50’ye düşürdük”
Yer altı maden ocaklarındaki çalışma koşullarının uygunlaştırıldığını tabir eden Bakan Işıkhan, şöyle dedi:
“Madende çalışanlara taban fiyatın en az iki kat olarak uygulanmasını sağladık. Yer altında çalışan maden personellerinin emeklilik yaşını 50’ye düşürdük. Maden kazalarında hayatını kaybedenlerin SGK borçlarının silinmesini, hak sahiplerine şartsız mevt aylığı bağlanmasını ve yakınlarına kamuda istihdam hakkı sağladık. Yer altı madenlerinde işçi takip sistemi, sığınma odaları ve oksijenli kurtarıcıların kullanılmasını zarurî kıldık. Bu türlü hayati bahislerde tüm düzenlemeleri tereddütsüz hayata geçirerek madencilerimizin yanında olduğumuzu daima gösterdik. Güç Bakanlığımıza da Türkiye Taşkömürü Kurumu’na da birebir biçimde iş sıhhati ve güvenliği noktasında daima kendilerini yenilemesi noktasında da teşekkürlerimi söz etmek istiyorum. Gerekli İŞKUR vasıtasıyla gerekse direkt gerçekleştirdiğimiz işbirliği ve uyum ile Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun çalışmalarına olan takviyemizi sürdürmeye devam edeceğiz.”
Bakandan Filistin çağrısı
Bakan Vedat Işıkhan, Filistin’de yaşananlara dikkat çekerek kelamlarını şöyle tamamladı:
“Özellikle hepimizi derinden sarsan kıymetli bir gündem. Kanayan yaramız Filistin’de şehit edilen kardeşlerimize de Allah’tan rahmet diliyorum. Gazze’deki kardeşlerimize yönelik maalesef katliam derecesine varan ataklar kelam konusu. Savaşın bile bir hukuku var. Savaşın yanında küçük bir kara kesimine sıkıştırılan Gazzelilerin elektriğini, suyunu, yemeğini kesmenin ne hukukta ne de vicdanda yeri bulunmamaktadır. Bu yüzden de tüm dünyayı insanlığa ve vicdana davet etmek istiyorum. Bu çatışmaların da bir an önce son bulmasını Cenab-ı Allah’tan diliyorum.”
“Elektrikte her yıl ortalama yüzde 4,7’lik talep artışı yaşanıyor”
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ise, “Bugün burada Türkiye Taşkömürü Kurumu’na 2 bin yeni emekçi alımı kura merasimi vesilesi ile sizlerle bir ortada olmaktan duyduğum memnuniyeti söz ederek sözlerime başlamak istiyorum. Nüfusu artan, iktisadı büyüyen, üretimi ve ihracatı yıldan yıla artan Türkiye, birebir vakitte güç talebi daima yükselen bir ülke. Son 20 yılda ülkemizde elektrik ve doğalgaz muhtaçlığı üç kat arttı. Sırf elektrikte her yıl ortalama yüzde 4,7’lik bir talep artışı yaşanıyor. Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı olarak temel misyonumuz, büyük ve güçlü Türkiye’nin artan bu güç talebini karşılamak ve bu enerjiyi kesintisiz, kaliteli ve ucuz bir halde vatandaşlarımıza sunmaktır. Elbette bu gayesi gerçekleştirirken güç ithalatını azaltmayı da hedefliyoruz. Bunun için en öncelikli bahsimiz, yerli kaynakların tüketimi karşılama oranını yükseltmek. Bu manada Zonguldak, ülkemizin gücüne güç katan çok müstesna bir kent. Taşkömürü başta olmak üzere varlıklı maden yataklarına sahip olan bu kadim kentimiz, Türkiye Yüzyılı’nın dev keşfi Karadeniz gazının karaya çıktığı Filyos Doğalgaz Sürece Tesisi’ne de konut sahipliği yapmaktadır. Bu özellikleri ile adeta ülkemizin güç ve tabi kaynaklar alanındaki üssü pozisyonuna gelmiştir. Zonguldak, bu pozisyonu ile ulusal güç ve maden siyaseti kapsamında belirlediğimiz gayelere ulaşmamıza her vakit olduğu üzere katkı yapmaya devam edecektir. Hepinizin malumu olduğu üzere Karadeniz’de Sakarya Gaz Alanı’nda keşfettiğimiz yerli gazımızı üretmeye başladık. Geçtiğimiz nisan ayında karaya çıkardığımız gazı, BOTAŞ sınırına bağladık. Şu an için sisteme verdiğimiz günlük 4 milyon metreküplük gazla yaklaşık 1,5 milyon hanenin günlük gereksinimini karşılayabiliyoruz. Birinci evrede bu üretim günlük 10 milyon metreküpe, birkaç yılda ise 40 milyon metreküpe çıkacak. Böylelikle doğalgazda dışa bağımlılığımızı yaklaşık yüzde 30 oranında azaltmış olacağız. Bunun cari açığın azaltılması noktasında da büyük katkısı olacak. Elbette hem Karadeniz’de hem de Akdeniz’de, ayrıyeten kara alanlarımızda yeni keşifler ve inşallah yeni muştular için gece gündüz çalışmaya devam ediyoruz” dedi.
“2022’de yaklaşık 39 milyon ton kömür ithal ettik”
Yerli ve ulusal kaynakların üretimiyle cari açığı gidermenin kıymetine dikkat çeken Bakan Bayraktar, şöyle devam etti:
“Doğal gaz üzere cari açığımızı artıran öbür bir güç kalemi de maalesef kömür ithalatı. 2022’de yaklaşık 39 milyon ton kömür ithal ettik. Bunun ekonomik karşılığı ise yaklaşık 10 milyar dolar. Bu açığı gidermenin yolu da yerli üretimden geçiyor. 2022 yılında kömür üretimimiz 105 milyon tonu aştı. Lakin bu kâfi değil. Toplam kömür rezervimizin yaklaşık 21 milyar ton olduğunu hesap ediyoruz. Münasebetiyle bu kaynağın iktisada kazandırılması için daha fazla uğraş göstermemiz, daha fazla üretim yapmamız gerekiyor. Ülkemizde madenciliğin GSYH’deki hissesi 2002 yılında binde 6 iken, 2022 yılında bu oran yüzde 1,4’e yükseldi. Yani yaklaşık 2,5 kat artış oldu. Lakin amacımız bu oranı yüzde 5’e çıkarabilmek ve inşallah orta-uzun vadede Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda ülkemizi madende net ihracatçı yapmaktır. İnşallah sizlerin takviyesi ve uğraşları ile yer altındaki bu kaynaklarımızı yer üstüne çıkararak ekonomimize daima birlikte kazandıracağız.”
“Kendi kaynağımızı ‘Çıkarmayın, üretmeyin’ demek ülkemizin güçte dışa bağımlı olmasını istemekle eşdeğerdir”
Dünyadaki çeşitli ülkelerin kömür üretimine değinen Bakan Alparslan Bayraktar şöyle devam etti:
“Türkiye 2022 yılında elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 35’ini kömür santrallerinden karşıladı. Birebir yıl global elektrik üretiminde kömürün hissesi yüzde 36,, Avrupa Birliği’nde ise yüzde 17 oldu. Bu oran, Almanya’da yüzde 33, Polonya’da yüzde 72, Çin’de ise yüzde 63 seviyesinde. Yani o denli söylendiği üzere dünya kömürden vazgeçmiyor. Hatta kapalı olan kömür santrallerini de tekrar kullanıma açıyor. Hal böyleyken bizim kendi kaynağımızı toprak altında bırakmamızı istemek,, “çıkarmayın, üretmeyin” demek ülkemizin güçte dışa bağımlı olmasını istemekle muadildir. Biz, kim ne derse desin bu zenginliğimizi iktisada kazandırmaya, bu yolla ülkemizin büyümesine ve cari açığın azaltılmasına katkı sunmaya devam edeceğiz. Madenlerimiz, yerli kaynak olmalarının yanında istihdam açısından da ülkemizin vazgeçilmez zenginliğidir. Madenlerimizde yaklaşık 150 bin insanımız çalışıyor. Yeni maden alanlarını üretime açarak 10 binlerce yeni istihdam sağlamayı hedeflediğimizi de belirtmek isterim. Bu vesile ile devlet olarak ilgili tüm kurumlarımızla, bu yatırımların ve yatırım için gerekli istihdamın artmasına yönelik, tüm teşvik ve takviye sistemlerini hayata geçirmeye devam edeceğiz. Bugün de burada madencilik dalımızdaki istihdamın artırılmasına yönelik değerli bir merasimde birlikteyiz. Sayın Cumhurbaşkanımız geçtiğimiz nisan ayında Türkiye Taşkömürü Kurumu’na 2 bin maden emekçisi alınacağı muştusunu kamuoyu ile paylaşmıştı. Bizler de bu kapsamda çalışmalarımıza başladık ve nihayet bugün hem Sayın Cumhurbaşkanımızın sizlere verdiği kelamı yerine getirecek olmamızın hem de bölgemize böylesine büyük bir istihdam sağlamanın verdiği memnunluk ile karşınızdayız. Birazdan toplamda 2.000 maden emekçimizin alımına ait birinci kura çekimini gerçekleştireceğiz. Birinci etapta Zonguldak’tan bin 500 madencimizi daha TTK ailesine katmış olacağız. Önümüzdeki hafta ise Bartın için 400, Karabük Yenice ilçesi için ise 100 madencimizin daha kura çekimini bu iki kentimizde sonuçlandıracağız. Ekmeğini taştan çıkarmak tabirinin en somut, en müşahhas örneği olan meslek tahminen de madenciliktir. Alın teri ile rızkını helal yoldan kazanan madencilerimizin haklarını korumak, onların en inançlı kurallarda çalışmalarını sağlamak da bizim en büyük misyonlarımızdan bir adedidir. Son yıllarda bu kapsamda yaptığımız çalışmalar da madenci kardeşlerimizin emeğine duyduğumuz hürmetin bir göstergesidir. Bu manada yaptığımız birtakım düzenlemeleri de bu vesile ile hatırlatmak isterim; Madenci kardeşlerimizin maaşlarını minimum fiyatın en az iki katı olacak formda düzenledik. Haftada 45 saat olan çalışma mühletini 37,5 saat ile sınırladık. İşletmelere istihdam ettikleri işçi için sigorta poliçesi yaptırma zorunluğu getirdik. Madenlerdeki iş sıhhati ve güvenliği önlemlerini katı kurallara bağladık. Ani ve habersiz kontrollerimizi artırdık. Bu kapsamda bu yıl şu ana kadar 7 bin 24 kontrol gerçekleştirdik. Yıl sonuna kadar bu sayıyı 8 bine çıkarmış olacağız. Bizim güç güvenliğimizi riske atmak üzere bir lüksümüz olamaz. Yerli kaynaklarımızı en verimli formda pahalandırmak zorundayız. Emelimiz, yarının Türkiye’sinin bugünden çok daha güçlü, çok daha müreffeh bir ülke olmasıdır. Bu gayeye ulaşmak için de var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Elbette ülkemizin kalkınması ve hepimizin geleceği için bunları yaparken, insanı ve çevreyi hiçbir vakit göz arkası etmeyeceğiz. Evvel insan, sonra etraf ve sonra maden anlayışı ile insanı önceleyen, etrafla uyumlu ve inançlı madencilik, bizim için olmazsa olmaz konulardan biri olmaya da devam edecek. 6 şubat sarsıntıları bizlere gösterdi ki madencilik dalı özel bir teşekkürü hak ediyor. Sarsıntı felaketleri sonrası canını ortaya koyarak, kahramanca insanımızın yardımına koşan madencilerimize de bu vesile ile huzurlarınızda şükranlarımı sunuyorum. Bir can daha kurtarabilmek için gece gündüz enkaz başında çalışan madencilerimizin muvaffakiyetini ülkemiz ve tüm dünya takip etti. Biz de bakanlık olarak, madencilerimizin bu deneyimini afet uyumu kapsamında kurumsal bir yapı haline getirmek için çalışmalara başladık. Allah bizlere bir daha bu türlü acılar ve felaketler yaşatmasın. Bir ortaya geldiğimiz bu kıymetli kura çekimi vesilesi ile bundan bir yıl evvel, 14 Ekim 2022’de Amasra’da elim bir maden kazasında hayatını kaybeden 42 madencimiz başta olmak üzere tüm maden şehitlerimizi de rahmetle anmak istiyorum. Sözlerime son verirken başta Sayın Cumhurbaşkanımıza, Türkiye Yüzyılı’nı madenin de yüzyılı kılacak gaye ve vizyonu için şükranlarımı sunuyorum. Yeniden burada bizlerle birlikte olan sayın bakanımıza, süreçte emeği geçen değerli vekillerimize, belediye liderimize teşekkür ediyorum. Kura sonuçlarının herkese güzel olmasını diliyorum.”
Konuşmaların akabinde elektronik kura çekimi gerçekleştirildi.
