TBMM Genel Şurasında, emeklilere bir sefere mahsus olmak üzere 5 bin lira ödenmesini de öngören Konutların Turizm Maksatlı Kiralanmasına ve Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin birinci kısmını oluşturan birinci 16 unsuru kabul edildi.
Kabul edilen hususlara nazaran, konutların gerçek ve hukuksal şahıslara turizm maksatlı kiralanmasına ait yol ve temeller belirlendi. Tek seferde 100 günden fazla vadeli yapılan kiralamalar kapsam dışında tutuldu.
Konutların turizm maksatlı kiralanabilmesi için, turizm emelli kiralama mukavelesi yapılmadan evvel müsaade dokümanı alınması gerekecek. Ayrıyeten Kültür ve Turizm Bakanlığınca nitelikleri belirlenen plaket, turizm maksatlı kiralama yapılan konutun girişine asılacak.
İzin dokümanı vermeye Bakanlık yetkili olacak ve bu yetkisini valilik vasıtasıyla da kullanabilecek. Evrak ve plaket fiyatları Bakanlıkça belirlenecek.
İzin evrakı müracaatlarında, turizm emelli kiralama faaliyeti yürütülmesinin uygun görüldüğüne ait müsaade dokümanına bahis bağımsız kısmın bulunduğu binanın tüm kat malikleri tarafından oy birliğiyle alınan kararın ibrazı zarurî olacak.
Birden fazla bağımsız kısım içeren binalardan oluşan konut sitelerinde yalnızca turizm hedefli kiralama yapılan konutun bulunduğu bina için bu fıkra kararları aranacak, müsaade dokümanı örneği site idaresine iletilecek.
Üçten fazla bağımsız kısımdan oluşan binalarda en fazla yüzde 25’i için, birebir kiraya veren ismine müsaade evrakı düzenlenebilecek. Tıpkı kiraya veren ismine tıpkı binada doküman düzenlemesine bahis bağımsız kısım sayısının beşi geçmesi durumunda, müracaatta iş yeri açma ve çalışma ruhsatının, müracaata mevzu binanın, birden fazla bağımsız kısım içeren binalardan oluşan konut sitelerinde yer alması durumunda tüm kat malikleri tarafından oy birliğiyle alınan kararın ibrazı gerekecek.
İzin dokümanını alma yükümlülüğü, kiraya verene ilişkin olacak. Kiraya veren haricinde turizm maksatlı kiralama faaliyetinin yürütülmesi halinde bu kiralamalar, Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu uyarınca belgelendirilmiş A kümesi seyahat acentaları aracılığıyla yapılabilecek.
İzin evrakı sahibi, gerçek kişi ise mevt tarihinden itibaren 3 ay içinde mirasçılar tarafından müracaatta bulunulmaması yahut hukukî kişi ise hükmî kişiliğinin sona ermesi durumunda müsaade evrakı geçersiz hale gelecek lakin kullanıcıların hakları mukavele mühleti sonuna kadar devam edecek.
İzin dokümanı sahibinden kiralanan konutun kullanıcılar tarafından kendi nam ve hesabına üçüncü şahıslara kiralanması yahut kendi ismine mesken olarak kullanılmak hedefiyle kiralanan konutun kiracısı tarafından kendi nam ve hesabına turizm hedefli olarak üçüncü şahıslara kiralanması yasak olacak lakin kullanıcı hukukî bireylerin turizm emelli kiraladıkları konutu kendi işçisine kullandırması, bu kapsam dışında tutulacak.
Turizm emelli kiralama müsaade dokümanı verilen konutlar hakkında Kimlik Bildirme Kanunu kararları uygulanacak. Bildirim yükümlülüğü konusunda müsaade evrakı sahibi sorumlu kişi kabul edilecek. Müsaade evrakı sahibi ile kullanıcı ortasında yapılan mukavele, mukavelede belirtilen müddet sonunda bitecek.
Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca düzenlenen idare planında, kısa müddetli kiralama faaliyetine müsaade verildiğine dair karar bulunan, resepsiyon, güvenlik ve günlük paklık servisi yerlerinin bulunduğu, sıhhat hizmetleri, kuru temizleme, çamaşırhane, taşıma, yemek ve alışveriş servisi hizmetleri ile spor salonu, yüzme havuzu üzere hizmetlerin verilebildiği birden fazla bağımsız kısmı ihtiva eden yüksek nitelikli konutlar için “izin evrakına mevzu bağımsız kısmın bulunduğu binanın tüm kat malikleri tarafından oy birliğiyle karar alınması” ve “üçten fazla bağımsız kısımdan oluşan binalarda en fazla yüzde 25’i için birebir kiraya veren ismine müsaade dokümanı hazırlanmasına” ait kaideler aranmadan müsaade dokümanı düzenlenebilecek.
Yüksek nitelikli konutların kiralama faaliyetleri konut işletmesi eliyle de yapılabilecek. Bu durumda müsaade dokümanı konut işletmesini yapan şirket ismine düzenlenecek.
– İdari para cezaları
İzinsiz kiralama faaliyeti yapanlara ve müsaade evrakı sahiplerine yönelik idari yaptırımlar da belirleniyor.
Buna nazaran, müsaade evrakı bulunmaksızın turizm gayeli kiralanan konutları kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak ve müsaade evrakı alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 gün müddet verilecek. Bu müddet sonunda müsaade dokümanı alınmaksızın turizm hedefli kiralama faaliyetine devam edenlere 500 bin lira idari para cezası uygulanacak ve müsaade evrakı alarak faaliyette bulunabilmesi için bir kere daha 15 günlük vakit tanınacak. Müsaade dokümanı sahibinden kiraladığı turizm hedefli konutu kendi nam ve hesabına üçüncü şahıslara kiraya verenler hakkında her bir kontrat için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak.
Kendi ismine mesken olarak kullanmak emeliyle kiraladığı konutu, kendi nam ve hesabına turizm emelli kiraya verenler ile müsaade evrakı olmayan konutların turizm hedefli kiralanmasına aracılık edenler hakkında her bir mukavele için 100 bin lira idari para cezası verilecek.
İzinsiz kiralama faaliyetlerinin elektronik ticaretine ve tanıtımına imkan sağlayan ve Bakanlık tarafından yapılan ikaza karşın 24 saat içinde içeriği çıkarmayan Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan aracı hizmet sağlayıcıları hakkında her bir konut için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak. İhlalin gerçekleştiği yayın, kısım, kısım ile ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına yahut erişimin engellenmesine karar verilecek ve bu karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. Ayrıyeten, bu karara uyulmaması halinde aracı hizmet sağlayıcılar hakkında her bir konut için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak. İçeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararına karşı sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek. Sulh ceza hakimliğince verilen karara karşı, Ceza Muhakemesi Kanunu kararlarına nazaran itiraz edilebilecek.
İzin dokümanı bulunmaksızın turizm hedefli kiralama faaliyetlerine devam edenler ile her keresinde 100 günden fazla periyodik kira kontratı yapmasına karşın birinci kontrat tarihinden itibaren bir yıl içinde tıpkı konutu 4 kezden fazla kiraya verenler hakkında bir milyon lira idari para cezası verilecek.
Bakanlıkça istenilen bilgi ve dokümanların 30 gün içinde gönderilmemesi, eksik gönderilmesi, aldatıcı bilgi yahut doküman verilmesi ile kiraya verenin miras dışında bir tüzel süreçle değişmesi ve bu değişikliğin tapu siciline tescil tarihinden itibaren 30 gün içinde bildirilmemesi durumunda 50 bin lira idari para cezası uygulanacak.
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun kapsamında turizm hissesinin ödenmesine ait evrakın, Bakanlıkça belirlenen müddet içinde ibraz edilmemesi yahut yapılacak kontrollerde bu dokümanın sunulmaması halinde de 50 bin lira idari para cezası kesilecek.
Turizm gayeli kiralama yapılan konutun pozisyon, nitelik ve fizikî özelliklerine ait yazı, reklam, afiş, broşür, toplumsal medya, web sayfası ve gibisi araçlarla kullanıcıya aldatıcı formda tanıtılması yahut taahhüt edilen şartların sağlanmaması yahut turizm gayeli kiralama yapılan konutun kontratta belirtilen müddetten daha kısa müddetle kullanıcıya tahsis edilmesi hallerinde idari para cezası 100 bin lira olacak.
Turizm emelli kiralama yapılan konutun, mukaveleye uygun olarak kullanıcıya teslim edilmemesi halinde 100 bin, verilen 15 günlük mühlet içinde alınan ödemenin iadesinin yapılmaması durumunda 200 bin lira idari para cezası uygulanacak.
Bakanlıkça düzenlenen plaketin, turizm hedefli kiralama yapılan konutların girişine asılmaması halinde 100 bin lira idari para cezası kesilecek ve asılması için 15 gün mühlet tanınacak. Plaketin bu müddette asılmaması halinde 500 bin lira idari para cezası verilecek. Yapılan kontrolde, konutun müsaade dokümanı verilmesine temel nitelikleri taşımadığının tespit edilmesi durumunda uygulanacak idari para cezası meblağı ise 100 bin lira olacak.
– Kullanıcıların hakları, mukavele müddeti sonuna kadar devam edecek
İzin evrakı birtakım hallerde iptal edilecek. Buna nazaran, müsaade dokümanı sahibinin müsaade evrakının iptalini talep etmesi, turizm maksatlı kiralama faaliyetine son verildiğinin tespit edilmesi, verilecek 30 günlük müddette müsaade dokümanının dönemi için turizm hedefli kiralama yapılan konutun yeni kiraya vereni tarafından müracaat yapılmaması yahut müsaade dokümanı sahibi değişikliğinin uygun görülmesine karşın yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, turizm maksatlı kiralama yapılan konutun, kamu nizamı, kamu güvenliği ve genel ahlaka karşıt olarak kullanıldığının, yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından bildirilmesi hallerinde müsaade dokümanı iptal edilecek.
İzin dokümanı iptal edilen konutların kullanıcılarının hakları, kontrat mühleti sonuna kadar devam edecek.
Bakanlık turizm hedefli kiralamalarda kontrol yapma yetkisine sahip olacak, gerek görülmesi durumunda kontrol yetkisini valilik vasıtasıyla da kullanabilecek. Düzenlemenin uygulanması sırasında doğacak tereddütleri ve uygulamaya ait aksaklıkları gidermeye, uygulama birliğini sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapmaya, tarz ve asılları belirlemeye Bakanlık yetkili olacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte turizm emelli kiralama faaliyetinde bulunanlar tarafından ilgili unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde müsaade dokümanı almak üzere Bakanlığa başvurulması mecburî olacak. Müsaade dokümanı düzenlenmesi süreçleri, müracaat tarihinden itibaren 3 ay içinde sonuçlandırılacak. Başvurusu kabul edilmeyenler, faaliyette bulunamayacak lakin bu konutların kullanıcılarının hakları mukavele müddeti sonuna kadar devam edecek. Bu düzenleme, 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.
– Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesine yönelik değişiklikler
Kültür ve Turizm Bakanlığına ayrılan döner sermaye meblağı, 300 milyon liradan 1 milyar 500 milyon liraya, Cumhurbaşkanı tarafından artırılabilecek ölçü ise 700 milyon liradan 2 milyar liraya çıkarılacak.
Döner sermayenin kullanım alanı genişletilerek, Döner Sermaye İşletmesi Merkezi Müdürlüğünün sermayeyi kullanım alanına Turizmi Teşvik Kanunu kapsamındaki atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesisi üzere altyapı tesisleri yapmak yahut yaptırmak da dahil edilecek.
Kart, doküman ve plaket, kokart gelirleri ve gibisi her çeşit gelirler, atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesisi üzere altyapı tesislerinden elde edilen her türlü fiyat, bu tesislerin işletme ve kira gelirleri ile başka tesislerden elde edilen fiyat ve gelirler de döner sermayenin gelir kaynakları ortasında yer alacak.
Yetki alanı genişletilen Döner Sermaye İşletmesi, Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında Bakanlığın vazife alanına giren atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesislerini işletebilecek ve işlettirebilecek.
Tahsisli kamu taşınmazları üzerinde yer alan tesislerin yanı sıra Bakanlıktan turizm yatırım yahut işletmesi dokümanlı öteki konaklama tesislerinde misyon yapan çalışanın, nitelikli konaklama muhtaçlığının karşılanması amaçlanıyor. Buna nazaran, işçi lojmanı alanı tahsisi için taşınmazın Kültür ve Turizm Bakanlığından tahsisli olması şartı kaldırılarak, Bakanlıktan turizm dokümanlı konaklama tesisi olması kaidesi getirilecek.
Yetkili yönetim tarafından iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilen konaklama işletmelerinin Bakanlıktan turizm işletmesi evrakı alma müddetleri, bu ruhsatı aldıkları tarihten itibaren 1 yıldan 6 aya düşürülecek. İş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilen işletmelere yetkili idarece tekrar iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmesi için tesisin doküman alma şartlarını sağladığına dair Bakanlıktan alınan uygun görüş yazısının, yetkili yönetime ibrazı zarurî olacak.
Turizm bölümünün tek elden bütüncül bir bakış açısıyla kıymetlendirilmesi ve konaklama tesislerinde standart birliğinin sağlanması için ulusal parklar ile tabiat parklarının konaklama içeren tesis gerçekleştirilmesi gayesiyle tahsis yapma yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığına verilecek.
Sadece çadır ve karavan içeren kamp alanları yapılması ve işletilmesi emeliyle ilgili kurum tarafından kiralama yapılabilecek. Bu formda kiralanan taşınmazların tahsis gayesi ve kullanım hali değiştirilemeyecek.
Bakanlıktan dokümanlı öteki tesisler için, işçi lojman alanları 49 yıla kadar müddetle ilanlı olarak toplumsal ve teknik altyapı hizmetlerine iştirak hissesi alınması kuralıyla tahsis edilebilecek.
Herhangi bir sebeple tahsisi sona eren işçi lojman alanları üzerindeki irtifak hakkı Bakanlığın talebi üzerine resen tapudan terkin edilecek.
Orman sayılan alanlarda yalnızca çadır ve karavan içeren kamp alanları yapılması ve işletilmesi hedefiyle ilgili mevzuat uyarınca Orman Genel Müdürlüğü tarafından kiralama yapılabilecek, bu halde kiralanan taşınmazların tahsis gayesi ve kullanım hali değiştirilemeyecek.
Tarım ve Orman Bakanlığınca konaklama ve kış turizm merkezlerindeki günübirlik ile mekanik tesis çizgisi maksatlı yapılan kiralama kontratları ile ön müsaade ve kesin müsaade verilen, bu müsaadeye bağlı olarak Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca irtifak hakkı tesis edilen yahut kullanma müsaadesi verilen yatırımcı ve işletmecilerin mukaveleleri için müracaat mühleti 30 Nisan 2024 tarihine kadar uzatılacak. Böylelikle mühleti içinde müracaatta bulunamayan yatırımcıların tekrar müracaatta bulunması imkanı getirilecek.
Tarım ve Orman Bakanlığınca, üzerinde konaklama tesisi yapılması hedefiyle ihalesi yapılmış yahut mukaveleye bağlanmış yerler hakkında, mukavele müddeti boyunca ilgili mevzuat kararları uygulanacak. Bu kapsamda verilen müsaadeler ve yapılan kiralamalar uyarınca Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermayesine gelir kaydedilen bedellerin tahsiline döner sermaye tarafından devam edilecek.
Bu yerlerin mukavele mühleti sonunda Bakanlıkça tekrar tahsis edilmesi durumunda da bedeller Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermayesi tarafından tahsil edilecek.
TBMM Genel Şurasında kabul edilen Müracaat Şurası teklifiyle Genel Kurul’un, çalışmalarına salı günü devam etmesi kararlaştırıldı.
Teklifin 16. hususunun kabul edilmesinin akabinde Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Lider, birleşime orta verdi. Lider, ortanın akabinde komitenin yerini almaması üzerine 24 Ekim Salı günü toplanmak üzere birleşimi kapattı.
