AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler, kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeleri içeren “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Kimi Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin TBMM Başkanlığına sunulduğunu bildirdi.
Güler, teklifin birinci imza sahibi AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir ile TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin afet riskleri bakımından 194 ülke ortasında en riskli 40 ülke içinde bulunduğunu, ayrıyeten depremsellik kapsamında da 9,3 riske sahip olduğunu belirtti.
Afet riskinin dünyada arttığına işaret eden Güler, mümkün İstanbul sarsıntısının görmezden gelinemeyecek bir gerçek olduğunu tabir etti.
“İşi talihe bırakamayız.” diyen Güler, “Birleşmiş Milletlerin hesaplamalarına nazaran afet öncesinde risk azaltmaya yapılan bir ünitelik yatırım sayesinde 4-7 ünitelik zararın önüne geçilebilmektedir. İşte bu tasarıyla yapmak istediğimiz, tam da bu olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Büyük kısmı zelzele nesli içerisinde yer alan Türkiye’nin, zelzele başta olmak üzere afetlere dirençli hale getirilmesinde tek dermanın kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması olduğunu söyleyen Güler, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un 31 Mayıs 2012’de yürürlüğe girdiğini, afet riski odaklı kentsel dönüşüm uygulamalarının kanun kapsamında yürütüldüğünü anlattı.
Güler, Türkiye genelinde yaklaşık 31 milyonu konut ve 5 milyonu ticari alan olmak üzere 36 milyon bağımsız kısmın bulunduğunu, bunlardan yaklaşık 6 milyon bağımsız kısmın risk altında olduğunu, 2 milyon bağımsız kısmın ise acil dönüştürülmesi gerektiğini belirtti.
Bugüne kadar 2 milyonun üzerinde bağımsız kısmın dönüştürüldüğünü, yaklaşık 400 bin bağımsız kısmın ise kentsel dönüşüm kapsamında imalinin sürdüğünü bildiren Güler, teklifin 21 husustan oluştuğunu söz etti.
– Sarsıntı bölgesindeki idari yargılama süreçlerine ait düzenlemeler
Abdullah Güler, teklifte 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen, vilayetlerdeki yıkım kararı verilen binalarla ilgili yargısal süreçlere ait düzenlemelerin de yer aldığını belirterek şöyle devam etti:
“6 Şubat sarsıntılarından etkilenen 11 vilayetimizdeki yargısal süreçlerle ilgili bir düzenlemeyi hayata geçiriyoruz. Bu düzenlemede birinci inceleme ve savunma verme mühletleri genel tarzdan daha kısa belirlenmeye uğraş edilmektedir. İdari Yargılama Tarzı Kanunu’ndaki düzenlemelere de bir yenilik getiriyoruz. Evrakın daha çabuk tekemmül etmesi için savunmaya karşılık, karşılığa karşılık evreleri kaldırılmaktadır. Yürütmenin durdurulması talebine ait olarak verilen kararlara itiraz edilemeyeceği düzenlenmektedir. Keşif yapılması ve eksper raporlarının teslim edilmesi bakımından da müddetleri kısaltmaya çaba ettik. Tarafların hak ve menfaatlerinin korunması bakımından mecburilik bulunması halinde mahkemece birinci incelemeye müteakip savunma beklenmeksizin derhal keşif ve eksper incelemesi yapılmasına imkan tanınmaktadır.”
Deprem bölgesinde uzmanlığa ait itirazların raporla yapılan itirazla yapılmasının öngörüldüğünü aktaran Güler, ayrıyeten istinaf yoluna başvurma ve istinaf dilekçelerine ait birinci inceleme mühletleri ile istinaf dilekçesine karşılık verme mühletinin de kısaltılacağını bildirdi.
AK Parti Küme Lideri Güler, istinaf evresinde kararların iki ay içerisinde verilmesine yönelik de düzenlemenin teklifte yer aldığını, iki farklı yargılama yöntemine tabi davaların birlikte görülmemesi için tam yargı davaları ile iptal davalarının birlikte görülemeyeceğinin de karar altına alındığını aktardı.
Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeleri anlatan Güler, Hazine tarafından dış finansman kaynaklarından elde edilen imkanların Kentsel Dönüşüm Başkanlığının krediye ait mutabakattaki hedefe sadık kalarak kullanmasının sağlanacağını söz etti.
– “Oturma hakkının sağlanması konusunda bir düzenlemeyi de hayata geçirmiş olacağız”
Abdullah Güler, Kentsel Dönüşüm Başkanlığının kurulduğunu hatırlatarak teklifte başkanlığa yönelik düzenlemelerin de bulunduğunu belirtti. Güler şöyle konuştu:
“Riskli yapıların tespitinin maliklerce yahut kiracılarca engellenmesi durumunda mülki yönetim amirinden alınacak yazılı müsaade ile riski yapıların çilingir vasıtasıyla açılarak kelam konusu tespit süreçlerinin daha süratli yapılmasına imkan sağlanmaktadır. Tekrar riskli yapıların acilen tespit edilip yıktırılmasının sağlanması emeliyle riskli yapı tespitine ve tahliyesine ait bildiri adabı de kolaylaştırılmaktadır. Bu kapsamda riskli yapılara ait bildirinin kelam konusu yapıların kapısına asılması, maliklere e-Devlet üzerinden bildirilmesi ve ilgili muhtarlıkta ilan edilmek suretiyle bildirinin yapılmış sayılacağı da karar altına alınmaktadır. 6306 sayılı Kanun kapsamında muahede ile tahliyesi gerçekleştirilen riskli yapıların hak sahiplerine imal için mali yardım yapılmasına da imkan sağlanmaktadır.”
Riskli yapı olarak tespit edilen yapıların yıktırılması için yapı maliklerine tek seferlik 90 güne kadar ek müddet verileceğini lisana getiren Güler, “Kanun teklifimizin 10’uncu unsurunda daha evvelce üçte iki çoğunlukla alınan kararların salt çoğunlukla, yüzde 50+1 ile alınması karar altına alınmaktadır. Hak sahibinin üzerinde ikamet edebileceği konut nitelikli öteki bir gayrimenkulü yok ise hak sahibine yahut hak sahibi evli ise süreç yapıldığı takdirde eşiyle oturma hakkının da sağlanması konusunda bir düzenlemeyi de hayata geçirmiş olacağız.” dedi.
Güler, yıkılacak derecede riskli olan ve doğal afetlerin meydana geldiği alanlarda uygulama projesi aranmaksızın ihaleye çıkılabilmesinin, riskli yapı tespitiyle tahliye süreçlerinin sağlanmasının da teklifte yer aldığını belirtti.
Deprem bölgesinde tespitlerdeki eksper muhtaçlığının karşılanabilmesi hedefiyle Uzmanlık Kanunu’nun 10’uncu unsurunda değişiklik yapılacağını tabir eden Güler, etraf vilayetlerden de eksper görevlendirileceğini kaydetti.
“Yüzde 50+1” düzenlemesinin nerede geçerli olacağının sorulması üzerine Güler, bu düzenlemenin her bölgede geçerli olacağını bildirdi.