– Türkiye’de elektrikli araçların sayısı her geçen gün artarken, aracını sitesinde ya da apartmanının önünde şarj etmek isteyen vatandaşlar, hem müsaade almamaları hem de binanın şurası gücünün kâfi olmaması nedeniyle site idareleriyle sorun yaşıyorlar.
Tesis Yöneticileri Konfederasyonu Genel Lideri Yahya Sağır, mevzuya ait AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türkiye’de elektrikli araçların son 2 yılda önemli biçimde yaygınlaştığına işaret ederek, bu durumun, elektrikli araçların şarj edilmesi gerekliliğini daha da kıymetli hale getirdiğini söyledi.
Apartman, site ve tesislerin ortak alanlarına şarj istasyonu kurulumunun, büyüyen talebi karşılamak ve elektrikli araç kullanıcılarına daha fazla şarj hizmet noktası sunmak için kritik rol oynadığına dikkati çeken Sağır, şunları kaydetti:
“Ancak bu gereksinimi müsaadesiz formda, kişisel kullanılan ünitelerle sağlamak, tesislerin elektrik altyapılarına çok fazla yük getiriyor ve daha kıymetlisi çok önemli güvenlik riskleri oluşturuyor. Bu bağlamda ferdî kullanım yerine, EPDK’nin Şarj Hizmet Yönetmeliği uyarınca şarj istasyonlarının, tesislerin ortak alanlarında şarj ağı işletmecilerince ödenebilir biçimde kurulumlarının sağlanması gerekiyor. Ortak alanlara yapılacak kurulumlar, kesinlikle Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği’ne uygun bir mühendislik çalışmasıyla kurulmalı, elektrikli araç kullanıcıları tarafından inançlı ve kolay bir halde kullanıma açılmalıdır.”
Sağır, şarj ağı işletmecilerince ortak kullanım için kurulan ticari şarj istasyonlarının, hem inançlı şarj hem de tesislere ek gelir imkanı sağladığını anlattı.
– “Site idaresinden müsaade alınmalı”
Araç şarj istasyonu kurmak için apartman yahut site idaresinden müsaade alınması gerektiğini vurgulayan Sağır, şöyle devam etti:
“Hiçbir kat maliki, kendi aracını şarj edebilmesi için şarj ünitesi montajı yaptıramaz. Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kendi otopark alanınıza elektrikli aracınız için şarj istasyonu kurmak isterseniz, kat maliklerinin 5’te 4’ünün yazılı isteğini almanız gerekiyor. Lakin bu isteğin alınması halinde kendi otopark alanınıza bir elektrikli araç şarj istasyonu kurabilirsiniz. Kat Mülkiyeti Kanunu’na ters olarak malik yahut kiracı bir şarj istasyonu kurduğunda, kat maliklerinden biri tarafından dava edilerek hakim müdahalesi sonunda şarj istasyonunu sökmek durumunda kalabilir.”
Sağır, sitelerde herkesin kullanımına yönelik bir şarj istasyonu kurulacaksa, Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kat maliklerinin sayı ve arsa hissesi çoğunluğunun aranması gerektiğini belirterek, “Elektrik şarj istasyonu suramı için site idare planında karar varsa, genel şura yapılması gerekmeden gerekli suram süreçleri yapılabilir. Yoksa genel konseyden yetki alınması gerekiyor.” dedi.
Kiracıların elektrikli araçları için şarj istasyonu kurup kuramayacağına ait de bilgi veren Sağır, kiracıların kanundan doğan hakkı olmadığını, yalnızca kat maliklerince elektrikli şarj istasyonu kurma konusunda karar alınabildiğini lisana getirdi.
– “Şarj istasyonu maliyetini elektrikli araç sahipleri öder”
Sağır, şarj istasyonu heyetim masraflarının nasıl karşılanacağına ait de şu sözleri kullandı:
“Kanun gereği, yapılacak yenilik ve ek, tüm malikleri ilgilendiriyor ve onların tümünün faydasına ise üretim ve sarfiyatına herkes katılır. Lakin bu yenilik ve ek, herkesi ilgilendirmiyorsa, örneğin 10 bloklu bir sitede 5 blokun yararlanacağı bir yenilik ve ek ise masrafları yalnızca o 5 bloktaki malikler öder. Kanuna nazaran, yapılacak yenilik çok masraflı yahut lüks nitelik taşıyorsa yahut tüm kat maliklerini ilgilendirmiyorsa, bunlardan faydalanmak istemeyen malikler masraflara katılmak zorunda değiller. Elektrikli araçlar için kurulacak şarj istasyonları da Kanun kapsamında değerlendirilmeli. Örneğin, 10 bloklu bir sitede 250 araç varsa ve yalnızca yüzde 10’u elektrikli ise yalnızca 25 araç sahibinin yaralanacağı şarj istasyonunun heyetim sarfiyatını de bu 25 aracın sahibinin müsabakası gerekir. Yalnızca bir kişinin elektrikli aracı varsa o bir kişi bu maliyetin tümünü kendisi üstlenmek zorundadır.”
– “Şarj istasyonları yetkili firmalara kurdurulmalı”
Ortak şarj istasyonlarıyla ilgili dikkat edilmesi gereken konulara da açıklık getiren Sağır, şunları kaydetti:
“Ortak kullanım olarak şarj istasyonu kurulacaksa, kesinlikle yetkili firmalar tarafından heyetim yapılması ve şarjda kullanılan elektrik masraflarının kullanıcılarca peşin olarak ödenmesi gerekiyor. Site idareleri tarafından ise aplikasyon üzerinden takibinin yapılması ehemmiyet taşıyor.”
– “Sitelere uygun elektrik gücü tahsis edilmeli”
Bu kapsamda, sitelerde çoğunluk aranmadan elektrikli araç şarj istasyonu altyapısının kurulması gerektiğini anlatan Sağır, konut sitelerindeki elektrik gücünün, araçların şarjı için kâfi olmadığına da işaret etti. Sağır, bilhassa konut siteleri kurulurken, elektrikli araçlar da düşünülerek elektrik gücü tahsis edilmesini istedi.
Sağır, mevcut sitelerde de gücün, elektrikli araçların şarj edileceği dikkate alınarak yine belirlenmesi gerektiğini lisana getirerek, şu değerlendirmede bulundu:
“Pek çok apartman ve sitede elektrikli araç sahipleri, kendi saatinden elektrik çekerek, müsaadesiz biçimde aracını şarj ediyor fakat buna binanın elektrik gücü yetmiyor. Bu durum yangına sebebiyet verebiliyor. Bu türlü örnekler yaşandı. Elektrikli araçlar için müsaadesiz şeklide şarj şebekesi kurulamaz, elektrikli araçların şarjı yüzünden yangın çıkan siteler oldu. Bu üzere durumlarda, öteki kat malikleri, şarj düzeneğinin sökülmesi için dava açma hakkına sahip. Binanın elektrik gücüne nazaran hareket edilmeli. Ortak alan elektriğinin müsaadesiz kullanılması halinde ise komşular ve idare birlikte görsellerin de yer aldığı tutanak tutarak, savcılığa kabahat duyurusunda bulunmalı.”