Depremi yaşayan beşere nasıl yaklaşılması gerektiği hakkında ihtarlarda bulunan Uzman Klinik Psikoloğu Aykut Koçak, zelzelesi yaşayan insanlara karşı dikkatli davranılması gerektiğinin altını çizdi. Çocuklarda ve yetişkinlerde oluşan reaksiyonların olağandışı olaya olağan yansılar vereceğine değindi. Pekala, depremzedelere kurulmaması gereken cümleler nelerdir? Zelzelesi yaşayan insanlara nasıl yaklaşılmalı?
Kahramanmaraş merkezli yaşanan şiddetli zelzelenin akabinde, zelzelesi yaşayan bireyler sıhhat konusunda fizikî ve ruhsal birçok durumla karşı karşıya kaldı. Salgın hastalıkları, sendromlar ve ruhsal rahatsızlıklar depremzedeleri etkiledi. Bu süreçte zelzelesi yaşamış şahıslara nasıl davranılması gerektiği hakkında ise birçok teklifler ortaya atıldı. Uzm. Klinik Psikoloğu Aykut Koçak ise depremzedelere yaklaşımda dikkat edilmesinin üstünde durarak. “Yardım istemeyen insanları zorlamamalı ve yalnızca takviyeye gereksinim duyduklarında onlar için ulaşılabilir olmaya çalışabilirsiniz.” dedi.
“GERÇEKÇİ OLMAYAN TESELLİLERDE BULUNMAYIN”
Depremi yaşayan insanlara teminat verici teselliler bulunmaması gerektiğinin altını çizen Psikolog Aykut Koçak, “Depremi yaşantılamış şahısların sorduğu sorulara gerçek bilgiler verilmesi gereklidir. Bireye ‘Her şey daha âlâ olacak, en azından hayattasın’ üzere garantiler ve gerçekçi olmayan tesellilerde bulunmamalıdır. Geçmişe yönelik, ‘Keşke şöyle olsaydı’ üzere cümleler kurulmamalıdır. Bu cümleler şahısta, suçluluk, yetersizlik, çaresizlik, hayal kırıklığı üzere olumsuz hisler oluşturur. Eleştirel değil anlayışlı bir tavır sergilemeye dikkat edilmelidir. Yardımlar noktasında da zorlayıcı olunmamalıdır.” sözlerinde bulundu.
DEPREM ÇEŞİTLİ ENDİŞELERE YOL AÇABİLİR
Depreme maruz kalan bireylerde çeşitli endişelere yol açtığına değinen Koçak, “Depremin akabinde yetişkinlerde korku, unutkanlık, uyku problemleri, baş dönmesi, ağlama nöbetleri, öfke denetiminde zorlanma, gündelik hayatı sürdürme de zorlanma üzere duygusal, zihinsel, fizikî ve davranışsal reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Bu reaksiyonlar karşısında kendinize vakit tanıyın ve sabırlı olun. Sarsıntısı yaşayan şahıslarla, irtibat halinde olun, onlarla işbirliği içerisinde kalmaya çalışın. Günlük rutinlerinizi sürdürmeye çalışın ve sevdiklerinizle daha fazla vakit geçirin” tavsiyesinde bulundu.
ÇOCUKLAR VE EBEVEYNLER NASIL İLERLEMELİ ?
Çocuklar ve ebeveynler ile ilgili oluşan alaka sürecine de değinen Uzm. Psikolog Koçak, bu süreçte çocuklarda ebeveynle ahenge isteği, yalnızlıktan korkma, okula gitmek istememe, alt ıslatma, parmak emme, daima zelzele konusunu açma ve konuşma üzere yansıların oluşabileceğini söyleyerek, ebeveynlere; “Unutmayalım ki olağan olmayan bir durum yaşıyoruz ve kayıplarımız var. Münasebetiyle yaşanan tüm bu belirtiler yaşanılan olayla baş edebilme eforlarının sonucudur. Bunların çok doğal ancak süreksiz yansılar olduğunu unutmayın. Birinci haftalarda yoğunluğu değişerek sürebilecek olan bu yansıların vakitle azalması beklenir. Şikâyetlerin azalmadığını ve çocuğun gündelik yaşantısını etkilemeye başladığını, kendisine ya da diğer birine ziyan verme fikirlerinin oluştuğunu gözlemlerseniz bir ruh sıhhati uzmanından dayanak almaktan çekinmeyin.” cümlelerine değindi.
