İlk derece mahkemesi: Gözleme dayalı doldurulan haneler objektif doldurulmuştur.
Davacı hakkında olumsuz olarak görülmeyen konular somut bilgi ve evraka dayandırılması gereken değerlendirmeler iken, olumsuz olarak doldurulan hanelerin sırf müşahede ile elde edilebilecek nitelik taşıdığı, davacı hakkında Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Lideri tarafından düzenlenen 14/05/2013 tarihli sicil fişinde de gözleme dayalı bu hanelerde olumsuz tarafta misal değerlendirmelere yer verilerek tercihen yükselebilir kanaatinin belirtildiği, bu durumun dava konusu sicil fişinde yapılan gözlemsel değerlendirmelerin objektif olduğunu ortaya koyduğu anlaşıldığından, süreç hukuka uygundur.
Danıştay: Somut bilgi ve evrak şarttır
Hakim ve savcılar hakkında düzenlenen derece terfi sicil fişlerinin her türlü subjektif telaş ve değerlendirmelerden uzak bir halde, sağlam ve emniyetli kaynaklardan elde edilen bilgi ve evraklara dayanarak objektif bir biçimde düzenlenmesi gereklidir.
Bu prestijle, derece terfii sicil fişindeki hanelere yazılan kıymetlendirme ve fikirlerin davacının tüm mesleksel ömrü boyunca kıymetli tüzel sonuçlar doğurabilecek nitelikte olması karşısında, anılan sicil fişinde davacı hakkındaki olumsuz değerlendirmelerin “tutanak, evrak takip formları, inceleme ve/veya soruşturma raporları düzenleme” üzere evraklarla somutlaştırılarak desteğinin ortaya konulmadığı, münasebetiyle hukuken kabul edilebilir somut ve objektif biçimde düzenlenmediği anlaşılan dava konusu derece sicil fişinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi kararında ise tüzel isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas : 2021/8709
Karar : 2022/2593
Tarih : 21.04.2022
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Kurulu / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :…İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun süreksiz 8. unsuru uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. hususu uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, Yargıtay Tetkik Hakimi olarak misyon yaptığı periyotta hakkında düzenlenen …tarihli …numaralı derece terfi sicil fişinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında; davacı hakkında olumsuz olarak görülmeyen konular somut bilgi ve dokümana dayandırılması gereken değerlendirmeler iken, olumsuz olarak doldurulan hanelerin sırf müşahede ile elde edilebilecek nitelik taşıdığı, davacı hakkında Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Lideri tarafından düzenlenen 14/05/2013 tarihli sicil fişinde de gözleme dayalı bu hanelerde olumsuz istikamette benzeri değerlendirmelere yer verilerek tercihen yükselebilir kanaatinin belirtildiği, bu durumun dava konusu sicil fişinde yapılan gözlemsel değerlendirmelerin objektif olduğunu ortaya koyduğu anlaşıldığından, davacı hakkında düzenlenen 02/10/2014 tarihli 6 numaralı sicil fişinde hukuka karşıtlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen münasebetlerle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararıyla, temyize bahis karar hukuk ve tarza uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN ARGÜMANLARI :
Davacı tarafından; dava konusu sicil fişinin; objektif, hukuken kabul edilebilir, somut bilgi ve dokümanlara dayanmadığı, hala (C) terfiyle 1. sınıf bir hakim olarak …Bölge Adliye Mahkemesinde iş yükü ağır olan …. Hukuk Dairesinde üye olarak vazife yaptığı, daireye ilişkin işler göz önüne alındığında performansının kâfi olduğunun anlaşılacağı, Yargıtay’da uhdesine verilen belgelerin tamamını çıkardığı, sürecin hukuka ters olduğu, temyiz kademesinde ileri sürdüğü savların değerlendirilmediği ileri sürülerek Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı yönetim tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ… NİYETİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile yöntem ve yasaya alışılmamış olan Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un süreksiz 8. unsuru uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. unsuru kararına uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914 , K:2021/1306 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık tekrar incelendi:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY :
Davacı hakkında Yargıtay Tetkik Hakimi olarak misyon yaptığı periyoda ait olarak …tarihli …numaralı derece terfi sicil fişi ”tercihen yükselebilir” olarak düzenlenmiştir.
Bunun üzerine karar düzeltme istemine bahis dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 2. hususunda, Türkiye Cumhuriyeti’nin, toplumun huzuru, ulusal dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel prensiplere dayanan, demokratik, laik ve toplumsal bir hukuk Devleti olduğu karara bağlanmıştır.
2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu’nun 21. unsurunda; “Hakimlik ve savcılık mesleğinde bulunanların derece yükselmelerinin yapılabilmesi için; a) Derecesi içinde iki yıl bulunmuş yahut bu Kanuna nazaran bulunmuş sayılmaları, b) Yükselmeye pürüz katılaşmış mahkeme kararı yahut disiplin cezalarının bulunmaması, c) Ahlaki gidişleri, mesleksel bilgi ve anlayışları, çaba ve çalışkanlıkları, gördükleri işlerin birikmesine sebep olup olmadıkları, çıkardıkları işlerin ölçü ve mahiyetleri, misyona bağlılıkları ve devamları, üst merciler ve müfettişlerce haklarında düzenlenen hal kağıtları ve sicil fişleri, kanun yolu incelemesinden geçen işleri, örnek karar ve mütalaaları ve varsa mesleksel eser ve yazıları ile katıldıkları meslek içi ve uzmanlık eğitimleri göz önünde tutularak Yargıçlar ve Savcılar Kurulunca ilan edilen derece yükselme prensiplerinde aranan şartları taşımaları, gerekir.” kararına, 23. hususunda; “a) Bölge adliye mahkemeleri Cumhuriyet başsavcıları, bu mahkeme nezdindeki Cumhuriyet başsavcıvekilleri ve Cumhuriyet savcıları; b) Ağır Ceza Cumhuriyet başsavcıları, merkezdeki Cumhuriyet başsavcıvekilleri ve Cumhuriyet savcıları ile bağlı ilçe Cumhuriyet başsavcıları ve Cumhuriyet savcıları; hakkında, 21 inci hususun (c) bendinde sayılan konuları göz önünde bulundurarak; kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlarından ve iddianamelerinden en az beşer adedinin tasdikli suretini de ekleyerek, durumlarının kıymetlendirilmesine yönelik inceleme müddetlerinin bitiminden bir ay evvel Yargıçlar ve Savcılar Konseyinde bulunacak formda kanılarını belirten bir sicil fişi gönderirler….” kararına, 61. unsurunda; ” Hakimlik ve savcılık mesleğinde bulunanlara sicil vermeye yetkili olanlar ile bu mevzuda uygulanacak unsurlar ve sicil fişlerinin hali bu Kanun kararlarına nazaran Yargıçlar ve Savcılar Kurulunca düzenlenecek yönetmelikte belirlenir.” kuralına yer verilmiştir.
2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanununun 61 ve 121 nci Unsurları Uyarınca Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Bulunanlara Uygulanacak Sicil Fişleri Hakkındaki Yönetmeliğin 2.maddesinin (e) fıkrasında, Yargıtay Tetkik Yargıçları hakkında sicil vermeye, misyonuna nazaran birinci Lider, birinci başkanvekilleri yahut daire liderlerinin yetkili olduğu belirtilmiş; 3. hususunda; “Sicil fişleri, doldurulurken bütün sorular tam olarak cevaplandırılır. Hakkında sicil fişi düzenlenecek hakim ve savcının; A) Birinci sınıfa ayrılma incelemelerinde “Birinci sınıfa ayrılabilir” yahut “Birinci sınıfa ayrılamaz”, B) Derece yükselmelerinde yükselmeye layık görülmeyenler hakkında “yükselemez” yükselmeye layık görülenler hakkında: a- “Yükselebilir” b- “Tercihen Yükselebilir” c- “Mümtazen Yükselebilir” halinde sicil fişinin 12’nci kısmına açıkça yazılmak suretiyle görüş bildirilir.” kuralına 4.maddesinde ise, “Sicil fişleri düzenlenirken; ilgililerin ahlaki gidişleri, etraf ile ilgileri, mesleksel bilgi ve anlayışları, çaba ve çalışkanlıkları, gördükleri işlerde birikime sebep olup olmadıkları, çıkardıkları işlerin ölçü ve mahiyetleri, misyona bağlılıkları ve devamları konuları göz önünde bulundurulur.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 23. unsuru mucibince davacı hakkında düzenlenen 6 numaralı derece terfi sicil fişinin; hakkında soruşturma bulunup bulunmadığı varsa niteliği kısmına,”yoktur”, terfi devrinde verilen iş ile çıkardığı iş kısmına, “01/06/2013-15/082014 verilen – çıkan iş: 892”, misyondaki yeteneği, mesleksel bilgi ve anlayışı kısmına, “yetenekleri, bilgisi sınırlıdır”, evrak kavrama, anlatma ve karar yazma yeteneği kısmına, ”vasat”, çalışkanlık derecesi, vazifeye bağlılık ve devamı kısmına, “vasat”, halk ortasında nasıl tanındığı ahlakının uygun, yargıçlık gururuna dokunacak formda içkiye ve kumara düşkün olup olmadığı, öbür görünen berbat alışkanlıklarının olup olmadığı kısmına, “olumsuzluk tespit edilmedi.”, giyinişin yargıçlık gururuna uygun olup olmadığı kısmına, “uygundur” , maiyetine kelam geçirip geçiremeyeceği, üsleri, meslektaşları ve öteki memurlarla geçimi, halk ile bağlantısı olup olmadığı, özel ve toplumsal durumu kısmına, “olumsuzluk tespit edilmedi”, üst dereceye yükselmeye layık olup olmadığı kısmına, “Tercihen yükselebilir-B” yazıldığı, davacı tarafından kelam konusu sicil fişinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Hakim ve savcılar hakkında düzenlenen derece terfi sicil fişlerinin her türlü subjektif tasa ve değerlendirmelerden uzak bir halde, sağlam ve muteber kaynaklardan elde edilen bilgi ve evraklara dayanarak objektif bir formda düzenlenmesi gereklidir.
Bu prestijle, derece terfii sicil fişindeki hanelere yazılan kıymetlendirme ve kanıların davacının tüm mesleksel ömrü boyunca kıymetli türel sonuçlar doğurabilecek nitelikte olması karşısında, anılan sicil fişinde davacı hakkındaki olumsuz değerlendirmelerin “tutanak, evrak takip formları, inceleme ve/veya soruşturma raporları düzenleme” üzere evraklarla somutlaştırılarak desteğinin ortaya konulmadığı, münasebetiyle hukuken kabul edilebilir somut ve objektif biçimde düzenlenmediği anlaşılan dava konusu derece sicil fişinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi kararında ise hukuksal isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
2577 sayılı Kanun’un 49. unsuruna uygun bulunan davacının karar düzeltme isteminin kabulüne;
Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararının kaldırılarak Denizli Yönetim Mahkemesinin 30/12/2015 tarih ve E:2015/522, K:2015/1142 sayılı kararının BOZULMASINA
Yeniden bir karar verilmek üzere evrakın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 21/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
