Bolat, Ankara Ticaret Odasının (ATO) 29. Devir 11. Olağan Meclis Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, son 4 yılda meydana gelen salgın, savaş ve iklim krizi üzere kaotik gelişmelerin dünya iktisadını altüst ettiğini söyledi.
Dünya ticaretindeki daralmanın keskin olduğunu vurgulayan Bolat, Türkiye’nin de bu gelişmelerden şiddetli bir biçimde etkilendiğini lakin özel kesiminin, güçlü ve dinamik yapısı, hükümetin Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yol açtığı ekonomik kasvetleri çok güzel yönetmesiyle büyümeye devam ettiğini belirtti.
Bolat, Orta Vadeli Program’da (OVP) büyüme maksadını yüzde 4,5 olarak belirlediklerini anımsatarak, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütünün (OECD) Türkiye için büyüme kestirimi yüzde 2,5’ten yüzde 4,3’e revize ettiğini lisana getirdi.
Türkiye’nin dünyanın kıymetli aktörlerinden biri haline geldiğine işaret eden Bolat, “İşsizlik, istihdam cephesinde şu ana kadar düzgünüz, işsizlik oranımız yüzde 10’un altında ve temmuzda yüzde 9,4 olarak gerçekleşti. Yüksek oranda büyümemizle son 20 yılda 12,5 milyon insanımıza istihdam sağladık, 19 milyondan 31 milyona çıktı. Şayet şu son 4 yılda yaşanılan dünyadaki kaotik gelişmeler olmasaydı daha farklı sayıları ve gelişmeleri sizlerle paylaşacaktık.” diye konuştu.
Bolat, kamu borçlanması noktasında Avrupa’nın ortalaması yüzde 90’lardayken Türkiye’nin kamu borcunun ulusal geliri oranının yüzde 31,7 olduğuna dikkati çekti.
Bakanlık olarak sorumlu oldukları ihracat cephesinde de uygun bir performans gösterdiklerini söyleyen Bolat, “İhracatımızı 7,5 kat artışla 20 yılda 36 milyar dolardan 254 milyar dolara yükselttik. Bu yıl gayemiz başlangıçta 265 milyar dolardı ancak ağır ve yıkıcı zelzele felaketi geçirdik. Yalnızca 7 ayda sarsıntı nedeniyle ihracatımızdaki kaybımız 5,2 milyar dolar oldu. Yıl sonuna kadar bu 8 milyar dolar bir kaybı bulacak. Ayrıyeten da dünyada global ticaret daralıyor, büyük bir sakinlik var. Buna karşın şu ana kadar geçen yılla başa baş seviyeyi müdafaayı başardık. Dünya ihracat fiyatları gerilediği halde temmuz ve ağustos aylarında tarihin en yüksek temmuz ve ağustos ihracat sayılarını açıklamayı başardık.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Dünya ihracatından alınan hissesi 2028’de yüzde 1,20’ye çıkaracağız”
Dünya ihracatından alınan hissenin ehemmiyetine işaret eden Bolat, “2001’de 0,5 olan hissesi bu sene yüzde 1,04’e yükselttik. Mal ihracatında 2028’de bunu yüzde 1,20’ye çıkarmayı hedefliyoruz. Türkiye 1973’te yılda 1 milyar dolar ihracat yapabiliyordu. 1987’de ayda 1 milyar dolar ihracat yapabiliyordu. Artık günümüzde günde 1 milyar dolar ihracat yapabiliyoruz. Dünkü ihracatımız 946 milyon dolar, çok sevindirici, bunu yükselteceğiz. Günlük 1,5-2 milyar doları da göreceğimiz günler olacaktır.” dedi.
Bolat, Ankara’nın 2022’de 12 milyar doların üzerinde ihracat yaptığını, dış satımın bu yılın 8 ayında 8,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyledi. Ankara’nın ihracatta 4. sırada yer aldığını, savunma sanayi alanında “Türkiye’nin kalesi” durumunda olduğunu lisana getiren Bolat, “İmalat, makine, savunma sanayi alanlarında büyük muvaffakiyet sağladı ve ihracat kenti haline geldi.” tabirini kullandı.
Bakan Bolat, gelecek yılın ortalarından itibaren enflasyonun düşüşe geçmesini sağlamayı hedeflediklerini belirterek, “Gelecek yılı amacımız yüzde 33 civarında enflasyonla tamamlamak. Bunun yanında yatırım, üretim, istihdam ve ihracat amaçlarımızın gelişmesinden asla vazgeçmedik. Enflasyonla uğraşın yanında zelzele bölgelerinin ihyası ve inşası en değerli gayelerimiz.” diye konuştu.
– İhracatçıya destek
“Önümüzdeki yıl bakanlığımızın bütçesi de ihracat desteklerimizle iki katından fazla artırılıyor. Biz bakanlık olarak sizlerin yanındayız. 7/24 ihracat konusunda, gümrükler konusundaki zahmetleri bizlere ilettiğinizde anında tahlil için yanınızdayız. Finansman konusunda İhracatı Geliştirme AŞ, ihracat kredisi için kefalet veriyor. Bunun yanında da Eximbank kaynaklarını yüzde 40 artırdık, 70 milyar liralık bir kredi finansmanı ortaya çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığımız ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankamız ihracat için finansman noktasında bütün azami dayanağı sağlıyor. Temmuz ve eylülde iki kademede günlük ihracat reeskont kredilerini 10 katı artırarak günlük 100 milyon doların üzerinde bir limiti tahsis ettiler.”
Bolat, İstanbul’da ekimde Türkiye Afrika Ticaret Forumu düzenleyeceklerini lisana getirerek, ATO üyelerini foruma davet etti.
– Fahiş fiyat ve stokçulukla mücadele
Bolat, şunları kaydetti:
“Denetimler ve gerekli müeyyideleri kararlılıkla uyguluyoruz. Otomotiv piyasasında aldığımız önlemlerle tedarik zincirinde başlayan süreçteki ezalar büyük ölçüde sona erdirildi. Öbür dallarda, emlak piyasasında da işbirliği yapıyoruz ve kesimdeki çürük elmaları ayıklama uğraşı içindeyiz. Bu mevzuda kanunların bizlere verdiği yetkileri en süratli ve titiz bir formda kullanıyoruz ve bundan çekinmeyeceğiz. Emelimiz, ticaret düzgün ve dürüst bir halde yapılsın, alıcının da tüketicinin de satıcının da kazanacağı makul fiyatlarda ve istikrarlı bir iç piyasa ortamını, rekabetçi bir ortamı sağlamak.
İnternette ilan sitelerinde fiyat şişirme manipülasyonları birçok kesimde can yakıyor. Bu ilanlar konusunda yönetmelikler çıkardık, bu ilanlarla alakalı ağır cezai müeyyideler uygulayacağımız yönetmelik değişikliği yaptık. Bunların tesirini görmeye başladık. Otomotiv piyasasında ikinci elde yüzde 10-15’e varan düşüşler var. Birinci elde artık stoklar ortaya çıkarılmak zorunda kalındı. Emlak kesiminde de uzun bir müddettir fiyatlarda çok bir şişme yok. Başka besin ve marketlerle alakalı da ağır kontrollerimizi yapıyoruz.
Türkiye’miz altyapısı, üstyapısıyla çağdaş dünyanın en yeni ülkelerinden biri pozisyonunda. Endüstrisi, tarımı, hizmetleri, eğitim ve sıhhat alanındaki reformlarıyla güç ve savunma sanayindeki başarılarıyla, lojistikte, nakliyatta büyük kademeler kaydetti. Bölgemizde başkan ve dünya arenasında dikkate alınan saygın bir ülke pozisyonuna ulaştık. Dünyanın güçlü, kelamı dinlenen oyuncusu olmak konusunda kararlıyız. Milletimizden aldığımız güçle çalışmalarımıza var gücümüzle devam edeceğiz.”