Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan karara nazaran, 1984 doğumlu B.V, 2006’da evlendiği F.K’nin 2000 doğumlu kızı Y.C’yi evlat edinmek için dava açtı. Geçirdiği trafik kazası nedeniyle baba olmasının mümkün olmadığını belirten B.V, Y.C’nin küçük yaştan itibaren kendi yanında olduğunu ve her türlü muhtaçlığını karşıladığını, annenin evlat edinmesine istek gösterdiğini söz etti.
Yargılama sonucu, “evlat edinilenin evlat edinenden en az 18 yaş küçük olması gerektiği” tarafındaki yasal kural nedeniyle B.V’nin açtığı davanın reddine hükmedildi.
Karar üzerine evlat edinilmek istenen Y.C, hak ihlali argümanıyla Yüksek Mahkeme’ye başvurdu.
AYM, Anayasa’nın 20. unsurunda teminat altına alınan aile hayatına hürmet hakkının ihlal edildiğine hükmetti. İhlalin kanundan kaynaklandığı tespitini yapan Yüksek Mahkeme, kararın TBMM’ye ve tekrar yargılama yapılmak üzere Balıkesir 1. Aile Mahkemesine gönderilmesine karar verdi.
-Kararın gerekçesinden
AYM’nin kararında, müracaatçının çocukluk çağının büyük kısmını annesinin eşi olan B.V. ile geçirdiği, ortalarında fiilen baba çocuk münasebeti kurulduğu, müracaatçının B.V’yi ebeveyn olarak, B.V’nin de başvurucuyu çocuğu olarak benimsediği tabir edildi.
Bu iradenin tersine bir tespitin bulunmadığı ve aile hayatı manasında bir bağ kurulduğuna işaret edilen kararda, müracaatın “aile hayatına hürmet hakkı” kapsamında kıymetlendirilmesi gerektiği kaydedildi.
Evlat edinme davalarında ortada en az 18 yaş bulunması kaidesinin birçok ülkede ve Türkiye’de kural olarak benimsendiği aktarılan kararda, birtakım hukuk sistemlerinde bunun istisnai durumlarda esnetilebileceğinin karar altına alındığı lakin Türkiye’de buna imkan tanınmadığı belirtildi.
Kararda, müracaata husus olay kapsamında, yaş farkı konusunda hakime takdir yetkisi tanınması halinde ortalarında makul bir yaş farkı bulunan tarafların fiilen var olan aile bağlarının hukuken de müdafaa altına alınabileceği değerlendirmesine yer verildi.
Bu çeşitten bir muhafazanın mevcut yasal düzenlemelerle mümkün olmayacağı belirtilen kararda, devlete yüklenen olumlu yükümlülükler kapsamında yasal düzenlemeye istisna getiren düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiği vurgulandı.
Yüksek Mahkeme’nin kararında, şu tabirler yer aldı:
“Mevcut durumda kesin ve genel kuralın hiçbir istisna içermediği görülmektedir. Kuralın kesin olması ve birtakım dezavantajlı ya da daha fazla korunmayı gerektiren durumda olanlar tarafından istisnai düzenlemelere yer verilmemesi somut olayda olduğu üzere çocuğun üstün faydasının korunması prensibine ve aile hayatı bağlarına ziyan vermektedir. Müracaata bahis olayda da müracaatçının ayrıksı durumunu ve haklı taleplerini kapsam dışında bırakan eksik bir düzenlemenin bulunduğu, mevcut mağduriyetin 4721 sayılı Kanun’un 308. unsurunda yer alan kararın istisna içermemesinden kaynaklandığı değerlendirilmiştir. Açıklanan münasebetlerle Anayasa’nın 20. hususunda teminat altına alınan aile hayatına hürmet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.”
