Ticaret Bakanlığı’nın araba piyasasına kilitleyen stokçu ve manipülasyonlara karşı yürüttüğü uğraş, hem stokları gün yüzüne çıkardı hem piyasadaki satılık araç sayısının çoğalmasıyla fiyatların aşağı çekilmesini sağladı. Kasımda uygulamaya başlayacak kimlik doğrulama ile ilan verme öncesinde satış platformları sıfır ve ikinci el araç kaynıyor. Türkiye’nin en çok kullandığı ilan sitelerinde 3 ay öncesine kadar 300 bin civarında satılık araç ilanı bulunuyordu. Yeni üretilen ve eldeki aracını ikinci el piyasada satmak isteyenlerin varlığına karşın, stokçuların alıp piyasadan çektiği araçlar yüzünden fiyatlar geçen yıl yüzde 200’leri aşan oranlarda yükseldi. Uydurma ilanlarla piyasayı şişiren spekülatörlerin otomobil fiyatlarında oluşturduğu köpük son aylarda alınan önlemlerle erimeye başladı.
FİYATLARDAKİ KÖPÜK ERİDİ
Ticaret Bakanlığı’nın sıfır araçların ikinci el piyasasında satışını 6 bin kilometre ve 6 ay kuralına bağlamasıyla başlayan çaba, bayilerin ve ilan sitelerinin mercek altına alınmasıyla derinleştirildi. Akabinde da kuralları ihlal ederek piyasanın istikrarını bozan spekülatörlere verilen cezaların artırıldı. Bayi lisansının iptaline varan cezaların akabinde geçtiğimiz ağustos ayında; ilan sitelerinde kimlik gizlenerek taşınmaz ve ikinci el taşıt ilanı verilmesi yasağı kararı verildi.
100 BİN TL’LİK CEZA 1 EKİM’DE BAŞLIYOR
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 31 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik”te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ilan sitelerinde kimlik gizlenerek ilan verilmesini engellemek için kişinin kendisine, eşine, birinci ve ikinci derece kan hısımlarına ilişkin olmayan ya da sahibi tarafından yetkilendirilmediği taşınmaz yahut taşıtı ilana koyabilmesi yasaklandı. Yayım tarihlerinden 2 ay sonra (1 Ekim 2023) yürürlüğe girecek düzenlemeye karşıt davrananlar hakkında her bir karşıtlık için 10 bin Türk Lirası’ndan 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak.
İLAN SAYISI 3 KATINA ÇIKTI
Türkiye’nin en çok kullandığı ilan sitelerinde 3 ay öncesine kadar 300 bin civarında olan araç ilanı sayısı 958 bin adede yükseldi. Bu durum, yeni uygulama sayesinde stokta bekletilen yaklaşık 600 bin aracın piyasaya sürüldüğünü gösteriyor. 31 Ağustos’ta yayınlanan ve kasım başından itibaren yürürlüğe girecek olan ilan sitelerinde kimlik doğrulama zaruriliği da ilan ve araç yığılmalarının en kıymetli faktörlerinden biri oldu.
FİYATLAR 100-150 BİN TL DÜŞTÜ
İlan sitelerindeki araçların fiyatları da 3 ay öncesine nazaran ortalama 100-150 bin TL düştü. Ayrıyeten yatırım gayeli olarak sıfır araç alan şahıslar de 6 bin 1 ve 8 bin kilometre ortasındaki 26 bin 200 sıfır ikinci el aracını ilana koydu. Elektrikli araçların ilandaki sayısı da toplam 2 bin 868 olurken bu araçlardan yarısından daha fazlası, toplamda bin 559 tane araç 6 bin 1 ila 8 bin kilometre ortasında ilanlardan oluşuyor.
Ali Kürşat Büyükada
