İçtihat Bülteni’nden edinilen bilgiye nazaran, davacı erkek eşin vekili; davalının müvekkiline iftiralar attığını, küçük düşüren hakaretlerde bulunduğunu, bayanın babasının müvekkilini takip ettiğini, müvekkilinin ve davalının ailesinin davalıyı aile doktoruna gitmesi konusunda ikna ettiklerini, aile tabibi tarafından yeşil reçete ile verilen ilaçları kullanmadığını, kadınlık misyonlarını yerine getirmediğini ileri sürerek tarafların boşanmalarını, müvekkili faydasına 15 bin TL maddi ve 30 bin TL manevi tazminata karar verilmesini talep etti.
Davalı-karşı davacı bayan eşin vekili dilekçesinde; davacının tüm savlarını inkarla bayan eşin evlilik birliğinin üzerine yüklediği sorumlulukları yerine getirdiğini, çocuklarını okula götürmek dışında konuttan çıkmasının erkek tarafından yasaklandığını, konutta el işi yaparak çalışmasına bile müsaade verilmediğini, eşi tarafından çocuklarının gözü önünde pek çok sefer dövüldüğünü, evlilik birliğinin bozulmasında davacının kusurlu olduğunu belirterek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, müvekkili faydasına 100 bin TL maddi ve 100 bin TL manevi tazminata karar verilmesini talep etti.
İlk Derece Mahkemesi, davanın kabulüne karar verdi
İlk derece mahkemesi, erkek eşin bayana bağırıp çağırdığı, şiddet uyguladığı, dinlenen davalı şahitlerin beyanlarından anlaşılacağı üzere davalının görmüş olduğu şiddet sonrasında gözünde morarma ve dudağında şişlik ile kanama meydana geldiği, keza bayanın da kıskanç bir yapısının olduğu, eşinin öteki bayanlarla birlikte olduğuna ait ithamlarda bulunduğu,eşini komşularına ve etrafına karşı küçük düşürdüğü, eşine karşı hakaret içeren telaffuzlarda bulunduğu, evlilik birliğinin bozulmasında her iki tarafın da kusurlu olduğu gerekçesiyle bayan faydasına 10 bin TL maddi ve 15 bin TL manevi tazminatın ödenmesine karar verdi. Birinci Derece Mahkemesinin üstte belirtilen kararına karşı müddeti içinde taraf vekilleri istinaf müracaatında bulundu.
Bölge Adliye Mahkemesi, eksik inceleme sebebi ile belgeyi birinci derece mahkemesine gönderdi
Bölge Adliye Mahkemesi, toplanan kanıtların başka ayrı görüşülerek sonucu uyarınca her bir boşanma nedeni ile ilgili olarak farklı ayrı karar kurulması gerektiği halde bu durum gözönüne alınmadan karar verilmesinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 297/2 hususundaki düzenlemeye ters olduğu gerekçesiyle öteki istinaf sebepleri bu kademede incelenmeksizin tarafların istinaf talebinin kabulüne, birinci derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve belgenin birinci derece mahkemesine gönderilmesine karar verdi.
İlk Derece Mahkemesi ikinci sefer karar verdi
İlk Derece Mahkemesi; davacının davalıya fizikî şiddet uyguladığı şahit beyanlarından anlaşılmış olup Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı belgesinde davalı bayanın dava açıldıktan sonra eşinin kendisine şiddet uygulamadığı biçimindeki beyanı olmuş ise de, davayı erkek tarafın açtığı, davalı bayanın bu şikayeti karakola yapmaya gittiğindeki hedefinin meskeni terk eden kocasının meskenine bakmasını sağlamaya yönelik olduğu, şikayet tarihinde dava şimdi yeni açılmış olduğundan davalının eşinin açtığı boşanma davasından haberdar olmadığının anlaşıldığı, bayanın o sıradaki tek kederinin konutuna ve çocuklarına yardım etmesini sağlamaya yönelik bir şikayet olduğu gerekçesiyle asıl ve karşı davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına, 10 bin TL maddi ve 15 bin TL manevi tazminatın erkek eşten tahsiline, erkek eşin maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine karar verdi.
İlk Derece Mahkemesinin üstte belirtilen kararına karşı müddeti içinde taraf vekilleri istinaf müracaatında bulundu.
Bölge Adliye Mahkemesi,yoksulluk ve maneve tazminat ölçüsünü arttırdı
Bölge Adliye Mahkemesi; tarafların birinci derece mahkemesi münasebetinde belirtilen kusurlu davranışlarının evraktaki kanıtlar ile kanıtlandığı, taraflar ortasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut olduğu, evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde davacı-karşı davalı erkeğin davalı-karşı davacı bayana oranla ağır kusurlu olduğuna yönelik tespitin yerinde olduğu gerekçesiyle 25 bin TL maddi tazminata karar verdi.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı mühleti içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulundu.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi kararı bozdu
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi bozma ilamında şu tabirlere yer verdi.
“Her ne kadar birinci derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesince davacı-karşı davalı erkeğin ağır kusurlu olduğundan bahisle karar verilmiş ise de; yapılan yargılama ve toplanan kanıtlardan, tarafların birinci derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesince kabul edilen ve gerçekleşen kusurları yanında davalı-karşı davacı bayanın birlik vazifelerini ihmal ettiği dikkate alındığında, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olaylarda tarafların eşit kusurlu olduğunun kabulü gerekir. Bu konu gözetilmeden yanılgılı kıymetlendirme sonucu davacı -karşı davalı erkeğin ağır kusurlu olduğunun kabulü hakikat olmamış, bozmayı gerektirmiştir.”
Bozma ilamı sonucu belge kendisine gönderilen Bölge Adliye Mahkemesi, evvelki karar münasebeti genişletilmek suretiyle direnme kararı verdi. Bölge Adliye Mahkemesinin direnme kararına karşı müddeti içinde davacı-karşı davalı vekili temyiz isteminde bulundu.
Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, fizikî şiddet mağduru eşleri ilgilendiren emsal niteliği taşıyan kararını verirken şu tabirleri kullandı.
“Tanık anlatımlarından erkek eşin bayana fizikî şiddet uyguladığının sabit olduğu, bayanın Cumhuriyet Savcılığındaki beyanlarının kocasını ceza almaktan kurtarmaya yönelik kabul edilmesi gerektiği, bayan eşin sonlu ve kıskanç bir yapısının bulunduğu, eşini daima kendisini aldatmakla suçladığı, bu durumu etrafına anlattığı, küçük düşürücü telaffuzlarda bulunduğu, birlik misyonlarını yerine getirmediği görülmektedir. Gerçekleşen bu kusurlu davranışlar karşılaştırıldığında boşanmaya sebep olan olaylarda tarafların eşit kusurlu oldukları tartışmasızdır. Hal bu türlü olunca erkek eşin ağır kusurlu olduğunun kabulü ile belge genelinde uygun düşmeyen bu kusur belirlemesine bağlı olarak bayan eş faydasına tazminat ödenmesine karar verilmesi açıklanan yasal düzenleme ve prensiplere uygun değildir.”
Kararı kıymetlendiren İstanbul Barosu üyesi Avukat Fatih Karamercan şunları söyledi: “Yargıtay Hukuk Genel Konseyi’nin kelam konusu kararına nazaran, fizikî şiddete maruz kalan eşin resmi makamlar önünde fizikî şiddet vakıasının gerçekleşmediğine yönelik beyanı, boşanma dava belgesinde dinlenen şahitlerin tabirleri çerçevesinde çürütülmüştür. Sabit olaya nazaran, fizikî şiddete maruz kalan eşin Cumhuriyet Savcılığındaki beyanları, erkek eşin ceza almaktan kurtartılmasına yönelik olarak görülmüştür. Her sabit olay kendi içerisinde kıymetlendirilmek kaydıyla, ülkemizde bu tip olaylar sıklıkla yaşanmaktadır.
Ayrıca, Yargıtay Hukuk Genel Heyeti’nin kelam konusu kararına nazaran, erkek eşin gerçekleştirdiği fizikî şiddet vakıası, bayan eşin sonlu ve kıskanç bir yapısının bulunması, eşini daima kendisini aldatmakla suçlayarak bu durumu etrafına anlatması, küçük düşürücü telaffuzlarda bulunması ve birlik misyonlarını yerine getirmediği vakıası birbirine eşit (denk) sayılmıştır. Bu nedenle de, taraflar eşit kusurlu sayılarak tarafların tazminat istemleri reddedilmiştir. Son olarak, boşanma davasının açılma tarihinin 2013, kelam konusu Yargıtay Hukuk Genel Konseyi’nin karar tarihinin ise 2023 olduğu gözetildiğinde, Türk Uygar Kanunu’nda bulunan “kusur ilkesinden” ötürü boşanma davalarının çok uzun sürdüğü de bir gerçektir.”