Şanlıurfa ve Adıyaman’da geçtiğimiz günlerde yaşanan zelzele sonrası tesirli olan yağışla birlikte herkes, sel felaketine karşı alınabilecek tedbirleri araştırıyor. Pekala, son günlerde artan sel baskınlarına karşı tedbir almak ve konutlarınızın ziyan görmemesi için ne yapılması gerekiyor. İşte sel ve su baskınlarına karşı alınabilecek tedbirler…
Geçtiğimiz günlerde Kahramanmaraş ve 10 vilayetimizde meydana gelen zelzeleden sonra Şanlıurfa’da ve Adıyaman’da sel felaketi oldu. Son yılların en ağır yağışının yaşanması sonucu meydana gelen selden ötürü iki kentte hastaneler ve çok sayıda konut ve otomobil sular altında kaldı. Yaşanan bu şiddetli yağış ve sel felaketi, gerekli önlemler alınmadığı takdirde tabiatın hiddeti karşısında ne kadar çaresiz kalabileceğimizi bir sefer daha gösterdi. Son yılların en büyük yağışına teslim olan Şanlıurfa ve Adıyaman’da hayat bir anda durma noktasına geldi. Hafızalara kazınan bu sel felaketi sonrası şiddetli yağış ve sel felaketlerinden etkilenmemek için dikkat edilmesi gerekenler gündeme geldi. İşte sel ve su baskınlarına karşı alınabilecek tedbirler:
Son vakitlerde artan sel ve su baskınlarına karşı AFAD’ın hazırlamış olduğu alınabilecek kimi tedbirleri sizler içi sıraladık:
SEL VE SU BASKINLARINA KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER!
- Her tip meteorolojik afet için, günümüzde yağış alanları ve yağış yoğunluklarının belirlenmesinde epey tesirli bir biçimde kullanılan radar sistemleri ve uydu dataları ile çalışan erken ikaz üniteleri teşkil edilmelidir.
- Bu ikaz ünitesi ile koordineli olarak çalışacak vilayet ve ilçelerde kurtarma üniteleri oluşturulmalıdır.
- Bölgesel radyolar rastgele bir tehlike anında halkı bilgilendirerek uygulayacakları teknikler konusunda ihtarda bulunmalıdırlar.
- Yerel idareler dere yataklarına yerleşim yapılmaması konusunda titizlik göstermeli, buralarda yerleşimin önlemelidir.
- Yerleşim yerleri içinden geçen dere yatakları ve drenaj kanallarında, ayrıyeten dere ve ırmakların denizle birleştiği noktalardaki kanallarda vakitle oluşabilecek tıkanmalara nizamlı olarak temizlenmeli, daima açık olmaları sağlanmalıdır.
- Yerleşim yerleri içinden geçen dere yataklarına ıslah edilmelidir.
- Çevredeki yeşil alanlar korunarak ve artırılarak erezyon ve sel önlenmelidir.
- Sel tehlikesi bulunan eğimli yamaçlarda teraslama ve ağaçlandırma yapılmalıdır.
- Çukur alanlarda, binaların bodrum katlarına su basma tehlikesi yüksek olduğundan, bu türlü yerlerde bodrum yapılmamalı, su basman makûs yüksek tutulmalıdır.
- Şehir içlerinde gereğince yağmur suyu kanalı olmalı ve bunların daima bakımları yapılmalıdır.
- Bulunduğumuz yerleşim yerlerinde sel ihtar işaretleri ve ikaz sistemleri öğrenilmelidir.
- Konutlar başka afetlerde olduğu üzere sele karşı da sigortalatılmalıdır.
SEL SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
- Pencere ve kapıları korumak için taşınabilir mahzurlar yerleştirilebilir.
- Suyla sürüklenen enkazın tarafını kum torbalarıyla değiştirerek konutumuzdan uzak tutabiliriz.
- Bazı durumlarda bütün kapıları açarak suyun binanın içinden akmasına müsaade vermek çok daha uygundur; böylelikle su basıncının yapının taşıyıcı sistemine ziyan vermesi önlenebilir.
- Su yatağı ve çukur bölgeler çabucak terk edilmelidir.
- Sel bölgesini çabucak terk ederek yüksek ve inançlı bölgelere gitmeli fakat asla sudan karşıdan karşıya geçmeye çalışılmamalıdır, zira su birdenbire derinleşebilir.
- Elektrik kaynaklarından uzak durulmalıdır, elektrik çarpabilir!…
- Özellikle geceleri, selin tehlikelerini görmek güçleşeceğinden daha dikkatli olunmalıdır.
- Selden ölümlerin birden fazla sel sularına girilmesinden kaynaklanmaktadır. Zira ayak bileğimize kadar olan sel suyu bizi; dizimize kadar olan sel suları ise arabalarımızı sürükleyip götürebilir.
SELDEN KAÇMAK İÇİN SEL SULARINA KATİYETLE GİRMEYİNİZ!…
- Sel suları ayrıyeten kanalizasyon ve zehirli kimyasal hususlar de içerirler. Çocukların sel suları ile oynamasına müsaade edilmemelidir.
- Konutu terk ederken elektrik ve su vanaları kapatılmalıdır.
- Sel sırasında elektrikleriniz kesilebilir. Binada gaz sızıntısı olduğunu düşünüyorsanız, rastgele bir elektrikli alet ve ışık kullanmayın. Işığa gereksiniminiz olduğunda pilli fener kullanın.
- Evinizdeki küvet ve bidonları şebeke suyunun kirlenme ihtimaline karşı pak su ile doldurunuz.
SEL SIRASINDA ARAÇ İÇİNDEYSENİZ;
- Asla su ile kaplı yoldan gitmeye çalışılmamalıdır. Ani sellerin meydana getirdiği ölümlerin yarısı araç içindedir. -Asla sel sularının bulunduğu bölgelerde araç kullanmayınız.-
- Araçta rastgele bir arıza oluştuysa çabucak terk edilerek yüksek bir yere çıkılmalıdır. Yollar akan sular tarafından doldurulacağı için şayet araç 60cm yükseklikteki hareket eden suda kalmışsa su onu kaldırıp sürükleyebilecektir.
SEL SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
- Sel felaketi suların geri çekilmesi ile sona ermeyebilir. Dolayısı ile otoritelerin geri dönün uyarısı alınmadan ve rastgele bir hasarı olup olmadığı denetim edilmeden binalara muhakkak girilmemelidir.
- Binalar denetim edilirken su geçirmez ayakkabı ve pille çalışan el fenerleri kullanılmalıdır.
- Konutların duvarlarında, katlardaki yerlerde ve pencerelerdeki hasarlar, tavan, sıva vb. gereçlerin dökülmesi riskinin olup olmadığı denetim edilmelidir.
- Sigorta süreçleri için ziyan gören yerlerin fotoğrafı çekilmelidir.
- Sel sonrasında da ikincil afet olarak yangınlar çıkabilir. Bu nedenle konutta gaz sızıntısı, suyun altında kalmış elektrik aksamı, fırın, ocak ve elektrikle çalışan eşyaların olmadığına emin olun.
- Sel sırasında konutunuzda kalmış yiyecekler varsa bunları muhakkak kullanmayın. (Konservelerde dahil)
- Konuttaki sel suları binanın daha fazla ziyan görmemesi için yavaş, yavaş boşaltılmalıdır.
- Lağım çukurları, mikroplu tanklar ve atık su sistemleri sel sonrası insan sıhhatine ziyan vermemeleri için kesinlikle yetkililere denetim ettirilmelidir.
- Konuta sel sırasında yılan ve gibisi ziyanlı hayvanlar girebilir. Bu bahiste da dikkatli olmak gerekir.
- Özel ilgiye gereksinimi olan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, özürlüler- yardımcı olunmalıdır.