Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu’nun ziyaretiyle gündeme gelen BTK Piyasa Nezaret Laboratuvarı, kapılarını AA’ya açtı.
Türk Akreditasyon Kurumuna (TÜRKAK) akredite laboratuvar, yaklaşık 5 milyon avroya kuruldu. Laboratuvarda numune aygıtlara temel gerekliliklere uygunluk testleri gerçekleştiriliyor.
Testlerde, aygıtlarda yıkıcı tahribata neden olabilecek düşürme, yakma, elektrostatik deşarj, tansiyon değişimi, elektriksel süratli geçişler, patlama ve tansiyon dalgalanması uygulanıyor.
– Türksat 6A’dan 5G testlerine kadar çalışma
RASAT ve GÖKTÜRK-2 uyduları BTK’nin bu laboratuvarında kimi testlere tabi tutulmuştu. Türkiye’nin birinci yerli uydusu Türksat 6A’nın birtakım modüllerinin testleri de burada yapıldı.
AR-GE faaliyetlerine yönelik testlerde alınan fiyatlarda yüzde 75’e kadar indirim uygulanıyor. Bu kapsamda başta ASELSAN olmak üzere AR-GE faaliyeti yürüten birçok firma ve üreticiye laboratuvar altyapısı kiralanarak eserlerini test etme imkanı sağlanıyor.
Tüketicilerin satın aldıkları aygıtları itimatla kullanmaları için imalatçı ve ithalatçı firmaların daima denetlenmesi gerekiyor. Kurum tarafından yayınlanan teknik mevzuata uyumluluğu da bu halde denetleniyor.
Türkiye’nin 5G’ye yerli ve ulusal imkanlarla geçen birinci ülkelerden olması gayesi kapsamında, çok daha yüksek suratlar ve daha düşük gecikme mühletlerine sahip 5G teknolojisinin üretim testleri de burada yapıldı.
– 200’e yakın test ekipmanı
Laboratuvarda, teknoloji ve altyapı manasında yarı yansımasız, tam yansımasız ve yalıtımlı test odaların bulunuyor. Elektromanyetik dalgaların içeri girmesini ya da dışarı çıkmasını engelleyen test ortamlarında, ithalat yahut yerli üretim yoluyla piyasaya arz edilen elektronik haberleşme aygıtlarının memleketler arası standartlara ahengi ve insan sıhhatine uygun olmasına yönelik testler uygulanıyor. 200’e yakın test ekipmanının bulunduğu laboratuvarda, aygıtın elektromanyetik uyumluluk içinde çalışıp çalışmadığı tespit ediliyor.
SAR Odası’nda aygıtların çeşitli frekanslarda yaydığı elektromanyetik alanın beyin üzerindeki soğrulma oranı robot yardımıyla belirleniyor. Elektromanyetik dalganın Avrupa standardı olan 2 vat/kilogram altında olup olmadığı burada ölçülüyor.
Robotlar vasıtasıyla insan beyninin simüle edildiği laboratuvarda çeşitli kimyasallar birleştirilerek, insan beynine en yakın sıvı oluşturulup, insan kulağına telefon yaklaştırdıktan sonra robot vasıtasıyla elektromanyetik alan bedelleri ölçülüyor. Aygıtın haberleşme esnasında nasıl bir elektromanyetik alan oluşturduğu ve bu alanın insan sıhhatini ne kadar etkilediği araştırılıyor. Bilhassa uzun görüşmelerde telefonun başa yakın tutulması yerine kulaklıkla kullanılmasının değeri buradaki testlerde de ortaya çıkıyor. Telefon konuşmalarının kulaklıkla yapılması durumunda sıfıra yakın SAR pahası oluşuyor.
Aramalarda telefona temas kurulma anı, elektromanyetik dalga açısından en yüksek bedele ulaşıldığı an olarak belirleniyor. Karşıdan “Alo” sesi alındıktan sonra telefonun kulağa götürülmesi durumunda yaklaşık 15’te bir oranında daha az elektromanyetik alana maruz kalınıyor. Burada yapılan deneyle insan bedeninin çeşitli kısımlarının maruz kaldığı elektromanyetik kıymet ölçülüyor.
– Deşarj testinde 3 bin voltluk elektrik cep telefonuna veriliyor
Vatandaşların, aldıkları elektronik aygıtların kullanım kılavuzunda detaylı formda verilen SAR bedellerine bakmaları kıymet taşıyor. Laboratuvar yetkilileri, ölçümleri yapılan aygıtların hiçbirinde 2 vat/kilogramın görülmediğini, piyasada kelam konusu SAR pahasının üzerinde şimdi kontrole takılan bir aygıt bulunmadığını belirtiyor. Piyasada SAR kıymeti 2 vat/kilogramın üzerindeki aygıtlarla ilgili idari para cezasının yanı sıra aygıtların piyasadan toplatılmasına kadar çeşitli yaptırımlar uygulanıyor.
Piyasa Nezaret Laboratuvarı’nda aygıtlarda yıkıcı tahribata da neden olabilecek düşürme testleri, yakma testleri, elektrostatik deşarj, tansiyon değişimi, elektriksel süratli geçişler, patlama ve tansiyon dalgalanması üzere birtakım ek testler de gerçekleştiriliyor.
Deşarj testi için 3 bin volt kıymetinde elektrik cep telefonuna uygulanıyor, bunun rastgele kazaya yol açıp açmadığı, drop testinde ise yere düşen telefonun çalışıp çalışmadığı denetim ediliyor.
– Güvensizlik tespit edilen aygıtlara ceza
Laboratuvarın faaliyetleri kapsamında, bilhassa 2016’dan bu yana buradaki aktiflik ve verimliliğin de artmasıyla idari kontrollerde 5 bin firmaya ilişkin 3 bin 360 marka ve 12 bin model aygıta ait 20 bin kontrol gerçekleştirildi ve teknik kontrol olarak yaklaşık 10 bin numune aygıta test yapıldı.
Denetimlerde, yüzde 18’e tekabül eden 3 bin 636 aygıtta karşıtlık tespit edildi ve 323 firmanın 682 aygıtı için 10 milyon lira idari para cezası kesildi.
Ayrıca güvensizlik tespit edilen 22 aygıt için 13 firmaya 1 milyon 700 bin lira idari para cezası uygulandı.
