Dövizin geldiği nokta ihracatçıların yansısına neden oldu. Dövizde istikrarın sağlanmasını isteyen iş insanları, maliyetlerin hesaba katılması halinde ihracatta Türkiye’nin değerli bir ülke pozisyonuna geldiğini dikkat çekiyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri Mustafa Gültepe, bu yıl global pazarlardaki talep daralmasının yansımalarının çimento, cam ve seramik bölümünde hissedildiğini söyledi. Gültepe, “Karamsarlığa kapılmıyoruz, ihracatta dönemsel inişler çıkışlar olabilir.
Bizim oyun planlarımızı, uzun vadeli gayelere nazaran kurgulamamız gerekiyor. Hazırlık sürecinin her etabında katkı sunduğumuz Orta Vadeli Plan’da 2026 için 302 milyar dolarlık bir ihracat maksadı belirlendi. Mütevazı sayılabilecek bu amaç, bizim yeni devirdeki birinci büyük imtihanımız olacak. Fakat, kurlar ihracatçının çok isteği düzeyde değil, maliyetleri de katarsak rekabetçilik noktasında Türkiye’yi değerli noktaya koydu” dedi.
Finansmana erişim konusunda son iki ayda atılan adımlara dikkat çeken Gültepe, “Eximbank kredilerinde ihracatçı için 70 milyar liralık ek kaynak sağlandı. Reeskont kredisinde ise günlük limit bir buçuk ayda 10 kat artırılarak, 3 milyar TL’ye çıkarıldı. Son düzenlemeyle reeskont kredileri için yüzde 30 ek döviz satışı ve önden döviz satışı üzere şartlar da kaldırıldı.
Ayrıca, 11 bankanın iştirakiyle ihracatçılar için 1 milyar dolarlık esnek vadeli bir kredi paketi oluşturuldu. Bütün bu adımlarla ihracatçımızı finansmana erişimde yaşadığı sıkıntılar büyük ölçüde aşıldı. Hasebiyle, artık gücümüzü finansman arayışına harcamayacağız. Daha fazla üretime ve ihracata odaklanacağız. Kredilere ulaşma noktasında finans meselesini aştık, bir iki yıl sonra finansman problemini konuşmayacağız” formunda konuştu.
“Arz-talep istikrarında problem yaşıyoruz”
OSTİM Organize Sanayi Bölgesi Endüstrici İş İnsanları Ve Yöneticileri Derneği (ORSİAD) İdare Şurası Lideri Levent Çamur da ihracatçının üretimde potansiyelini kaybetmemesi için krediyle ilgili engellemelerin ortadan kaldırılması ve kurda istikrarın sağlanması gerektiğini vurguladı. Çamur, “Kur’u dizginlemeye çalışırken ihracatçıyı vurmamak lazım. İhracat yapmadan döviz elde edemeyiz.
Döviz için yalnızca turizm geliri yetmez. Kısa vadeli yükümlülüklerimiz için, dış borç yükümlülüklerimiz için dövize muhtaçlık var. İçerde maliyetler daima artıyor ancak kur artmayınca rekabetçi olamıyoruz. Bakın; düşük kur yüzünden Ortadoğu pazarında Çin bizi çok önemli zorluyor. Arz talep istikrarında külfet çekiyoruz. Kurun düşük olması, ithalatı da özendirir. Kurla alakalı bir dengeleme sistemi olmalı ki ihracatçı çalışsın” dedi.
“Üretim soğursa tekrar ısıtmak zor”
Levent Çamur, OVP’nin uygulanmasıyla ilgili sürecin uzun sürmemesi gerektiğine işaret etti. “Üretim soğursa, tekrar ısıtmak çok zor” ikazında bulunan Çamur, şunları söyledi: “İnsanlar üretmek için can atıyor.
Ancak bunun için önündeki pürüzlerin kaldırılması gerekiyor. Faizden ağzı yanan üreticinin; teşvikler ve dayanaklarla yine iştahı kabartılmalı.”
OVP açıklandıktan sonra finansmanla ilgili bir kadro gelişmeler olduğunu, bu gelişmeleri olumlu karşıladıklarını da kaydeden Çamur, OVP’de gerçek dalın destekleneceğine, üretimin; savunma sanayi başta olmak üzere yatırımların devam edeceğine, para siyasetlerinin geliştirileceğine yönelik olumlu gayeler bulunduğuna dikkat çekti.
Mehmet Hanifi GÜLEL
