Son günlerde artan bayan cinayetleri nedeniyle ve özelliklede ayrılmak istedikleri erkekler tarafından, mevtin eşiğine gelen bayanlara yönelik dayanak maksatlı, uzmanlardan uygulamalı “Kademeli ayrılma yöntemi’’ önerisi geldi.
İstatistiki bilgilere nazaran, bayan cinayetlerinin ekseriyetle ayrılmak ve boşanmak istenen eşler tarafından işlenmesi sebebiyle, Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM TV Haber Spikeri Handan Musaoğlu Kasa moderatörlüğünde ve İrtibat Uzmanı Taner Akkuş’un hazırladığı proje kapsamında; İsimli Tıp Gözlemcisi Antropolog Saliha Eylül Özdemir, Aile Terapisti Uzman Klinik Psikolog Ecem Müsellim, Diyanet Emeklisi İlahiyatçı Ali Yüksel ve Ahde Vefa Platformu Lideri Nuran Kırlak’ın iştiraki ile online bir panel programı düzenlendi.
AYRILIK KARARI ASLA AÇIKLANMAMALI
Kademeli ayrılma tekniği üç etap üzerinden, stratejik bir metod (Duygusal soğutma, Hissi isteksizlik, İçsel uzaklaştırma) ile uygulandığı bilgisini veren, Bağlantı Uzmanı Taner Akkuş:”Bu uygulamalar ile hislerin öncelikle karşı tarafa empoze edilerek, yavaş yavaş tetiklenmesi sağlanacak ve ayrılmak istedikleri eşlerini duygusal manada, kendilerinden böylece uzaklaştırabilecek. Bu vesileyle kısa bir müddet içinde bayanlarımız, boşanma ve ayrılma teşebbüslerini de sıkıntısız bir formda gerçekleştirebileceklerdir” dedi.
Akkuş:”Günümüz toplumundaki bayanlar eşlerine yalnızca eş değil, birebir vakitte arkadaş ve hatta kimi eksik yanları tamamlamak için bazen anne üzere kutsal olan roller de üstleniyor. Bu nedenle boşanılmak istenen erkeklerde yalnızca eşini değil, birebir vakitte arkadaşını ve hatta güya annesini de kaybediyormuş üzere bir pay kapılarak, boşanmayı göze alamıyor. Böylelikle boşanılmak istenildiğinde de eşler büyük bir reaksiyon veriyor. Kaybetme korkusu ile bu kere şiddete meyil ediyor ve cinayet üzere her türlü berbat olan hareketleri yapabiliyorlar. Münasebetiyle bayanlar, boşanma ve ayrılık kararını bir anda ve tek seferde asla açıklamamalı” ikazında bulundu.
Eşlerin evlilikteki karı-koca olma rolünün dışında, öteki duygusal bağların ve farklı faktörlerin ortadan kalkması sağlanarak, yaşanılacak mümkün berbat aksiyonların böylelikle önüne geçilebilecektir.” diyen Bağlantı Uzmanı Taner Akkuş: ’’Bu uygulamalar sayesinde olumlu sonuçların elde edildiğini danışan ailelerimizin olumlu dönüşlerinden de gözlemliyoruz. Kademeli ayrılma prosedürü stratejisi ile bayan cinayetlerinin azalmasını ve mümkünse de artık bitmesini dilek ediyoruz.’’ diyerek kelamlarını tamamladı.
DUYGUSAL SOĞUTMA NASIL EMPOZE EDİLİR?
Programın Tabip iştirakçisi Aile Terapisti ve Uzman Klinik Psikolog Ecem Müsellim: “Boşanma terapilerinde eşler çoklukla birbirlerine söyledikleri ve yaptıkları şeylere, yani “içeriğe” odaklanmış halde gelirler. İçerik; yanılgılardan, yanlış anlamalardan ve gerçeklerden oluşmaktadır. Bu süreçte eşler ekseriyetle, birbirlerinin acılarını tetikleyen tüm hareketlere başvururlar.” bilgisini verdi.
Müsellim: ”Boşanmaya karar vermiş eşler, her evliliğin onarılamayacak olması göz önünde bulundurarak, öncelikle bu durumu kabullenmeleri ve hazmetmeleri gerekmektedir. Evliliğin sorunları konuşulabilir, hisler tanımlanabilir. Duygu-durum düzenleme çalışılabilir. Sorunlarla yanlışsız başa çıkma uygulamaları öğretilebilir. Bu terapiler sonuç vermediğinde, sorunsuz ayrılmanın bilhassa, erkeğin ayrılmak istemediği durumlarda izlenmesi gereken prosedürlerden biri de, Erkeğin eşine olan eş olma dışındaki öteki faktörler üzerinden bağlılığını, duygusal manada soğutma ve uzaklaştırma olarak ele alabiliriz.” vurgusunda bulundu.
“Boşanma sürecinde hüzün, öfke, çaresizlik üzere hisler yaşandığı üzere isteksizlik hissi de oluşabilir.” diyen Aile Terapisti Uzman Klinik Psikolog Ecem Müsellim: ”Normalde zevk aldığı şeylere karşı ilgiler de azalabilir, değersizlik ve suçluluk duygusu da oluşabilir. Sonuçta, bulunduğu durumun hiç geçmeyeceği, daima bu formda devam edeceği düşünülebilir. Bu durumu çevresel etkenler, gerilim ve hayat olayları tetikleyebilir. Bu nedenle de şiddete yönelik, berbat olan tüm hareketlere meyil gösteren kişinin, birinci evvel öz itimadını zayıflatmalı ve her şeye dozunda itiraz etmeli ve bilhassa de eşine karşı, kendi öz bakımını ihmal ediyor algısını empoze ederek, duygusal soğutma aksiyonunu gerçekleştirebiliriz.” diyerek kelamlarına son verdi.
HİSSİ İSTEKSİZLİK DUYGUSU NASIL TETİKLENİR?
Programın akademisyen iştirakçisi; İsimli Tıp Gözlemcisi, Antropolog Saliha Eylül Özdemir açıklamasında: “Amerikalı Kuramcı Ünlü Psikolog Philip Zimbardo’nun, Stanford Cezaevinde yapmış olduğu deneyden örnek vererek, Stanford deneyi (Stanford Prison Experiment) tam da günümüz sorunu olan empati yeteneksizliğine ışık tutmuştur.” diyerek deney hakkında bilgi verdi. “Zimbardo, “15 gün boyunca gardiyan-mahkum hayatı yaşanması istenen bir deney kurgulayarak, iştirakçilerin neredeyse birkaç gün içinde, kendilerini oynamaları gereken rollere kaptırdıklarını görmüştür. Deneyin daha sonra gardiyan rolündeki iştirakçilerin, mahkum rolündeki iştirakçilere ziyan verici davranışlarından sonra tehlikeli boyutlara ulaştığı fark edilmiştir. Bu nedenle 6. günün sonunda deney sonlandırılmıştır. Deneyin sonucunda, mahkum rolünde olan birçok iştirakçi yaşadıkları travmadan ötürü tedavi görürken, birçok gardiyan rolündeki iştirakçi ise sadistçe davranışlarından ötürü yargılanmıştır. “Zimbardo’nun deneyindeki muvaffakiyet ile insanların kendilerine verilen Toplumsal kimlik ve bu rollerin gerektirdiği davranışlara çok süratli bir biçimde ahenk sağladığını göstererek verdiği örnekte, algı idaresini kullanarak rol değişimlerindeki yanlışlıkları düzeltebiliriz” dedi.
Özdemir: ”Kadının ayrılmak istediği eşini eleştirmesi ki, tenkit şahıslar ortasında her vakit mağlubiyet hissini tetikler. Bu durum aslında, mevzumuzun tahlile kavuşturulmasını sağlayacak en kıymetli materyal denilebilir. Yenilgiyi hazmedememek, kişiyi galip gelme isteği üzerinden çaba etmeye sevkeder, böylelikle gayret sonunda bir hissi yorgunluk oluşur ki, hissi yorgunluk kişinin hislerini soğutarak, taraflar ortasında isteksizlik oluşturur ve yaşama dair tüm hisleri bünyesinde barındıran kalplerin ortasında, bir uzaklaşma sağlar.” diyenAdli Tıp Gözlemcisi, Antropolog Saliha Eylül Özdemir: “Kısacası, hayata dair eksik yanları tamamlama hedefini taşıdığı için, eşini eş olmaktan çok liman olarak gören ve yalnızca bu yüzden mutsuz olduğunu anlayamayan kişiyi stratejik teşebbüslerle, aslında mutsuz olduğuna onu ikna etmeyi başararak isteksizlik hissini sağlayabiliriz.” diyerek kelamlarını noktaladı.
İÇSEL UZAKLAŞTIRMA UYGULAMASI NASIL YAPILIR?
Kadına yönelik şiddet ve bayan cinayetlerini azaltmayı amaçlayan çalışmalar yapan; Ahde Vefa Platformu Lideri Nuran Kırlak:”Boşanma süreci, eşlerin bağlantılarında hissettikleri inanç hissini, bireylerin kendilerinin ne kadar sevilmeye kıymet olduklarını ve etraflarından gelecek olan reaksiyonların ne kadar inançlı olduğuyla direkt orantılıdır.” bilgisini verdi.
Kırlak, kelamlarına şöyle açıklık getirdi:”Bu süreçte bayanlara şiddet uygulayan erkeklerin, güvenlik hissinde azalma, düşük benlik algısı, kendi davranışlarını inkar, küçümseme ve olağandışı seviyede kıskançlık görülebilir. Boşanma kararını kabul etmemekle birlikte, acı ve tasa yaşayabilir. Kişi kendi acısının sorumluluğunu aldığı vakit güzelleşme başlar. Korkusu ve acısıyla baş etmesi gerekir.” dedi.
DİNİMİZDE BOŞANMA SÜRECİ VE HİS GEÇİŞLERİ NASIL OLMALI?
“Evliliğe artık devam edilemiyor ve ayrılık fikri de katılık kazanmış olsa bile, kimi his ve his geçişlerine dikkat edilmelidir.” diyen, diyanet emeklisi ilahiyatçı Ali Yüksel kelamlarına şöyle açıklık getirdi:” Evlenme üzere evliliğin sona erdirilmesi hukuksal olduğu üzere birebir vakitte manevi de bir aksiyondur. Bu türlü bir bahiste hislerin büsbütün devre dışı kalması mümkün değildir. Boşanılma olayının tabiatı gereği gelinen noktanın oluşumunda daha çok hisler ve hisler tesirlidir.” dedi.
“Evliliğin bitmesi kararının verilmesi, bütün iplerin kopması manasına gelmez!” diyen Yüksel: “Tam bilakis boşama ile ayrılmanın da bir kadro icapları, taraflara yüklediği vecibeler vardır; vecibenin yerine getirilmesini beklemek de başka tarafın hakkıdır.” vurgusunda bulundu.
“Bu konular; Talak Müddetinin 1-7. Âyetlerinde inanç ve ahlâk unsurlarına göndermeler yapılarak sorunun ayrıntıları ilmek, ilmek örülmüş.” diyen, diyanet emeklisi ilahiyatçı Ali Yüksel: ”8. âyet ve devamında da; ilâhî buyruklara karşı gelenlerin acı akıbetleri, peygamber ve kitap göndermenin gayesi, bu bildirimlere uyanların kazanacakları ebedi memnunluk ve hiçbir şeyin Allah’ın gücü ve bilgisi dışında kalamayacağı gerçeği hatırlatılmış, böylelikle bu değerli bahsin, kuru bir hukuk alakaları yumağı olarak algılanmaması ve manevi kıymetlerinde olduğunu bilmek gerekir” diyerek kelamlarını noktaladı.
“Öfke, endişe ve çaresizlik üzere olumsuz hislerin ağır olduğu bu devirlerde, zihinde birçok bilişsel çarpıtmalar oluşabilir.” diyen Ahde Vefa Platformu Lideri Nuran Kırlak:“Bu sebeple zihninde oluşan bilişsel çarpıtmalar saptanarak, bu olumsuz niyetler yerine daha sağlıklı bir algılayış, fikir ve marifetler, kazandırmak ismine ruhsal dayanak verilebilir.” diyerek kelamlarını tamamladı.
OLAN HER VAKİT ÇOCUKLARIMIZA OLUYOR!
Programın moderatörü, Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM TV Haber Spikeri Handan Musaoğlu Kasa:”Evlenme esnasında ve evlilik sürecinde olduğu üzere, katılaşmış ayrılık kararı sonrası, boşanma sürecinde de taraflar uygar olmalı ve kişilik haklarına da hassasiyet göstermelidir. Berbat neticelenen birlikteliklerde her ne kadar da taraflardan biri mezara oburu de mahpusa girse de, nihayetinde olan her vakit yarınlarımızın teminatı olan çocuklarımıza oluyor. Bu nedenle programımız inşallah hedefine ulaşır. Bir yuva bile sükunet ile dağılmaktan kurtulsa, bizim için güya dünya kurtulmuş olur. Bu nedenle böylesine manalı bir programın mimarı olan, Bağlantı Uzmanı Taner Akkuş başta olmak üzere, tüm iştirakçi hocalarımıza, toplumsal bir yaramıza gösterdikleri hassasiyet için teşekkür ediyorum.” diyerek online panel programını tamamladı.