Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığına bağlı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü uyumunda şehit yakını, gazi ve gazi yakınlarına Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından aylık maaş bağlanıyor, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun’a nazaran de hayatını kaybeden yahut gazi olan işçinin kurumu tarafından nakdi tazminat ödeniyor.
Şehitlerin hak sahipleri ile gazilere bir konutla hudutlu olmak üzere faizsiz konut kredisi hakkı sağlanıyor.
Şehitlerin anne, baba, eş ve 25 yaşını doldurmamış çocuklarına verilen fiyatsız seyahat hakkı, gazilerin de kendileri, anne, baba, eşleri ve 25 yaşını doldurmamış çocuklarına tanınıyor. Bu hak, yurt içinde demir yolları ve deniz yollarının kent içi ve şehirlerarası sınırlarında, belediyelerce kurulan şirketlere, birlik, kurum ve işletmelere yahut belediyelerce yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ilişkin kent içi toplu taşıma hizmetlerinde geçerli oluyor.
Bu kapsamda Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından 8 bin 338’i 2023’te olmak üzere 222 bin 988 fiyatsız seyahat kartı sahiplerine ulaştırıldı.
Şehit ve gazi çocuklarına eğitim-öğretim yardımı
Şehitlerin dul ve yetim aylığı bağlanan yakınları ile gazilere, ikamet ettikleri konutlarda yüzde 40 elektrik, yüzde 50 de su fiyatı indirimi sağlanıyor.
Şehit ve gazilerin çocuklarına her ay SGK tarafından eğitim-öğretim yardımı yapılıyor. Bu çerçevede 2022-2023 eğitim öğretim devrinde, ilköğretim ve ortaokul için 5 bin 4 lira, lise için 7 bin 506 lira ve yükseköğretim için 10 bin 8 lira gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak meblağda eğitim ve öğretim yardımı yapılıyor.
Ayrıca şehit ve gazilerin eş ve çocukları ile gaziler, yükseköğrenimde ikinci öğretim ve açık öğretim dahil katkı hissesi ve tahsil fiyatından muaf tutuluyor. Bu çocuklar, özel orta öğretim kurumlarından yüzde 3’lük kontenjan dahilinde fiyatsız yararlanıyor.
Sağlık hizmetlerinde iştirak hissesi ve askerlik muafiyeti
Şehidin bakmakla yükümlü olduğu bireyler ile gaziler ve bakmakla yükümlü olduğu şahıslardan sıhhat hizmetlerinde iştirak hissesi alınmıyor.
Gazilerin gereksinim duydukları her türlü ortez/protez ve öbür uygunlaştırıcı araç/gereçler, rastgele bir iştirak hissesi yahut fark alınmaksızın ve kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanıyor.
Askerlik hizmetini yerine getirmekteyken maluliyet aylığı bağlanmasını gerektirecek biçimde malul olanların bir kardeşi, istekli olmadıkça silah altına alınmıyor.
Şehitlerin dul ve yetimleri ile gazilere Türkiye sonları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek mesken için emlak vergisi muafiyeti sağlanıyor.
ÖTV muafiyeti hakkı
Şehitlerin eş yahut çocuklarından biri, eş ve çocuğu yoksa anne yahut babasından biri tarafından alınacak araçların birinci iktisabı, bir sefere mahsus olmak üzere Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muaf tutuluyor.
Engellilik oranı yüzde 90 yahut daha fazla olan malul gaziler ile şahsen kullanma emeliyle engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran gaziler için ÖTV muafiyeti bulunuyor. Uygulama, vergi daireleri aracılığıyla yapılıyor.
Ayrıca engellilik oranı yüzde 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin isimlerine kayıtlı taşıtlar ile öteki malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları için Motorlu Taşıtlar Vergisi muafiyeti bulunuyor.
Şehitlerin hak sahipleri ile gazilerin faizsiz konut kredisi kullanarak aldığı konutların hak sahipleri ismine tapuya tescili tapu harcından muaf tutuluyor.
Şehit yakınları ve gazilere toplumsal ve kültürel imkanlardan fiyatsız yararlanma hakkı
Terör aksiyonları tesiri ve sebebiyle şehit olanların yahut çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan gazilerin öğretmen olan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, zarurî çalışma yükümlülüğünden muaf tutuluyor.
Gaziler ve refakatindeki anne, baba, eş ve çocukları, şehitlerin dul ve yetimleri “Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Metot ve Asıllar Yönergesi” temellerine nazaran, Kültür ve Turizm Bakanlığına ilişkin tarihi ve turistik yerlerden fiyatsız yararlanıyor.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünün dayanağı kapsamında da dönem boyunca şehit dul ve yetimleri ile gaziler, oyunları fiyatsız izleyebiliyor.
Şehit ve gazi çocuklarına burs önceliği
Şehitlerin ve gazilerin çocukları Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen burslardan ve devlete ilişkin yurtlar ile tahsil kredilerinden öncelikle yararlandırılıyor. Ayrıyeten bu çocuklardan, devlete ilişkin yurtlarda yurt fiyatı ve depozito alınmıyor.
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezince (ÖSYM) uygulanan imtihanlara müracaatta bulunan şehitlerin eş ve çocuklarından imtihan fiyatı, müracaat hizmet fiyatı ve yerleştirme fiyatı alınmıyor.
Gazi çocukları Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda yatılılık, bursluluk, toplumsal yardımlar ve okul pansiyonlarından ayrılan kontenjan dahilinde öncelikli yararlandırılıyor.
Şehit ve gazi çocukları, kuruluşların kapasitelerinin yüzde 3’ü oranında özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinden de fiyatsız faydalanabiliyor.
