Ankara, İsrail-Filistin çatışmasının başladığı birinci günden itibaren ateşkes ve kalıcı barışın tesisi için ağır bir diplomasi trafiği yürütüyor. Telefonu hiç susmayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünya başkanlarıyla tekraren görüştü. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısır’a giderek sıcak bölgede temaslarda bulundu.
Türkiye, her fırsatta “iki devletli çözümü” gündeme taşıdı. Hakan Fidan da orta bulucu ve ‘garantör ülke’ olarak Orta Doğu’da huzurun tesisi için sorumluluk üstlenmeye hazır olduğumuzu açıkladı. Fidan, Türkiye’nin yanı sıra bölgedeki İslam ülkelerinin de barış için adım atmaları gerektiğini vurguladı. Ankara’nın daveti memleketler arası topluluk tarafından ilgiyle karşılandı, birinci olumlu karşılık da Rusya’dan geldi.
Türkiye’nin “garantör ülkeler oluşturma” formülünü değerlendirmeye hazır olduklarını söz eden Lavrov “Her türlü yapan fikri görüşmek isteriz. Bu teşebbüsün, tansiyonu azaltma ve durumu olağanlaştırma dileğinden kaynaklandığı belli” bildirisini verdi. Garantörlük davetine olumlu yaklaşan ülkelerden biri de İngiltere oldu. İsrail’i ziyaret eden Başbakan Rishi Sunak’ın Türkiye’ye gelmesi gündemde. Sunak “Türkiye, Mısır ve Katar çatışmaların sona ermesine yardımcı olabilir. Türkiye, orta buluculuk vazifesiyle tansiyonu azaltabilir” tabirini kullandı.
İslam İş Birliği Teşkilatı da garantörlük teklifine sahip çıktı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, S. Arabistan’ın Cidde kentinde garantörlüğe yönelik görüşlerini tek tek anlattı. Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye nazaran; Fidan, bu toplantıda ve ‘e-Temas’larında İslam ülkelerinin, Filistin’in bekasını teminat altına almak için kalıcı barışın garantörleri olarak hareket etmeleri ve somut adımlar atmaları gerektiğini vurguladı. Dorukta, Türkiye’nin kalıcı barış için sunduğu teklifler kabul edildi. Fidan’ın teklifiyle kesin bildiride “İşgalci güç İsrail’in insanlığa karşı hatalarını durdurmak için bütün üye ülkeleri, diplomatik, meşru ve zorlayıcı önlemleri almaya teşvik eder” denildi. Bu unsurların uygulanmasına da Türkiye’nin liderlik etmesi kararlaştırıldı.
3 YERDE GARANTÖRÜZ
İhtilafların tahlilinde teminat veren, bunun gerçekleşmesini gözeten ve denetleyen devletlere ‘garantör devlet’ deniliyor. Halihazırda Türkiye, Rusya ile sorunlu olan Gürcistan’ın Acaristan bölgesinde, Kıbrıs’ta ve Nahçıvan’da garantör olarak vazife yapıyor.
ANKARA’NIN BARIŞ TEKLİFİ
> Kayıtsız-şartsız ateşkes sağlanması.
> İnsani yardımın Gazze’ye ulaştırılması.
> Orta Doğu’da tansiyonun tırmanmasının önlenmesi.
> İki devletli tahlil için somut adımların atılması.
AKİF BÜLBÜL
