Cumhuriyetimizin Banisi Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Amasya’ya Teşrifleri ile Türkiye Cumhuriyetinin doğum belgesi niteliğinde olan Amasya Genelgesinin ilanının 103. Yıl Dönümü çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Bu kapsamda düzenlenen programlarda Amasya Valisi Mustafa Masatlı’nın yanı sıra, Amasya Milletvekilleri M. Levent Karahocagil, Hasan Çilez ile Mustafa Tuncer, Garnizon Komutanı Vekili Piyade Albay Suat Kızılçelik, Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı, il protokolü, siyasi partilerin yöneticileri ve vatandaşlar yer aldı.
Etkinlikler kapsamında ilk olarak Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 12 Haziran 1919’da Amasya’ya gelişinde halk tarafından karşılandığı Cülustepe’de o tarihi an tiyatro oyuncuları tarafından tekrar canlandırıldı. Daha sonra şehrimizin ana arterlerinde gerçekleşen kortej geçişinde Amasya Valisi Mustafa Masatlı, Milletvekillerimiz, Garnizon Komutan Vekilimiz ve Belediye Başkanımız ile birlikte halkımızı selamlayarak, Amasyalıların onur gününü kutladı.
Yavuz Selim Meydanındaki Resmi Açılış Töreninde ise Mehteran Takımının seslendirmiş olduğu marşlar halkımızın büyük beğenisiyle takip edildi. Ardından Valilik, Garnizon Komutanlığı ve Belediye Başkanlığı çelenkleri Atatürk Anıtına sunularak, Saygı Duruşunda bulunuldu ve İstiklal Marşımız okunarak, Valilik Özel Defteri imzalandı.
Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı’nın duygu ve düşüncelerini ifade etmesinin ardından protokol üyeleri ve halkımıza hitap eden Amasya Valisi Mustafa Masatlı şunları söyledi: “Değerli İl Protokolümüz, siyasi partilerin kıymetli yöneticileri, hanımefendiler, beyefendiler, sözlerime başlarken tüm Amasyalıların onur gününü kutluyorum.
8500 yıllık tarihiyle, 14 uygarlığa ev sahipliği yapan Amasya, sahip olduğu tarihi ve kültürel değerlerin yanı sıra, 20. yüzyılda üstlendiği çok önemli bir misyon ile tarihe adını bir kez daha altın harflerle yazdırmıştır. 1. Dünya Savaşının sonunda yenik sayılan devletler tarafında yer alan Osmanlı İmparatorluğu’nun, 30 Ekim 1918’de imzalamak zorunda bırakıldığı Mondros Ateşkes Antlaşması nedeniyle, vatanımızın dört bir yanı itilaf devletleri tarafından işgale uğramıştı.
Anadolu Coğrafyasında bu vahim tablo yaşanırken, tek kurtuluş yolunun milletimizin katılımıyla başlayacak bir mücadele hareketinde olduğunu bilen Mustafa Kemal, milli egemenliğe dayalı bir Devlet kurmanın zaruret haline geldiğinin de bilincindeydi.
Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Samsun’dan başlattığı mücadelesi, 12 Haziran 1919’da halkın büyük bir coşkuyla ve sevgi gösterileriyle karşılandığı Amasya’da devam etmiştir. 14 Haziran’da Mustafa Kemal Paşa’nın isteği ile Amasya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştur.
22 Haziran 1919’da yayımlanan Amasya Tamiminde ise; vatanın bütünlüğünün, milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu vurgulanarak, milletin ahvalini göz önünde tutmak ve haklarını dile getirip bütün dünyaya duyurmak için her türlü etkiden ve denetimden uzak, milli bir kurulun varlığının milli mücadelenin mihenk taşı olacağı belirtilmiş ve Sivas’ta bir kongrenin tez elden toplanması kararlaştırılmıştır.
22 Haziran 1919’a gelindiğinde, Türk Milletinin asla esaret altında yaşamayacağını vurgulayan ve Milli Mücadele Hareketinin temel esaslarını belirleyen Amasya Tamimi tüm dünyaya ilan edilmiştir. Amasya Tamimi bu yönleriyle, aynı zamanda Kuvay-i Milliye hareketinin yurt geneline yayılmasını sağlayan çalışmaların başlangıcı ve milli egemenliğe dayalı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin doğum belgesidir.
Mustafa Kemal, Amasya’da kaldığı süre içerisinde ayrıca; Samsun ve Amasya’dan başlayarak, Erzurum ve Sivas Kongreleri ile yurt geneline yayılan Kuvay-i Milliye hareketinin ve kurtuluş mücadelesinin plan ve programlarını yapmış, Amasya Tamimi’nin özünü ifade eden ‘Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.’ sözüyle de yurt genelindeki halkımızın düşmanla mücadelesinde, olağanüstü bir heves ve heyecan kazanmasını sağlamıştır.
Mustafa Kemal Paşa’nın milli mücadele hareketini halka emanet ettiği yer Amasya, bunun kararı ise Amasya Tamimidir. Ulusal kurtuluşa, TBMM’nin kurulmasına ve Cumhuriyetin İlanına giden yolun başlangıç noktası ve deklarasyonu Amasya Tamimidir.
Amasya, bu yönüyle Atatürk’ün de dediği gibi “İnkılap ve Cumhuriyet tarihinde daima ehemmiyetini muhafaza edecek bir mevkii ihraz eylemiştir.” Bu önemli tarihi olaya ev sahipliği yapmak Amasyalılar için ayrıca bir onur vesilesidir. Aradan geçen 103 yılın ardından Türkiye Cumhuriyeti, bugün bölgesinde ve dünyada söz sahibi olan, dünyanın 20 büyük ekonomisinden biridir.
Milli Mücadele’de bir örneğini gördüğümüz gibi, Ülkemizin bağımsızlığını ve yükselişini hazmedemeyen dahili ve harici şer odakları daima var olacaktır. Ancak Güçlü Devletimiz ve Necip Milletimiz dün olduğu gibi bugün de bu şer odakları ile dışardaki destekçilerine hiçbir zaman fırsat vermeyecektir.
Sınırlarımızda kurulmak istenen terör devletine Zeytin Dalı, Fırat Kalkanı, Barış Pınarı ve İdlib Operasyonları ile dur diyen Türkiye Cumhuriyeti, son zamanlarda Kuzey Irak’ta, Akdeniz’de ve Ege’de, Ülkemiz üzerinde oynanmak istenen oyunları da güçlü Devletiyle bozacaktır. Bu noktada bizlere düşen görev milletçe birlik ve beraberlik içerisinde olmak ve bizi bölmek ve parçalamak isteyenlere fırsat vermemektir.
Sevgili gençlerimize düşen görev ise, tarihimizden aldığımız ilham ile geçmişimizden ve geleneklerimizden kopmadan, güçlü ve kararlı adımlarla her alanda azimle çalışmak ve ecdadımıza layık bireyler olduğumuzu ispatlamaktır. Gençliğimizin bunu başarabilecek güce ve inanç düzeyine sahip olduğuna yürekten inanıyorum.
Amasya Tamiminin 103. Yıl Dönümünü kutladığımız Amasya Uluslararası Atatürk Kültür ve Sanat etkinlikleri ile hem şanlı ecdadımızı ve o günlerde verilen destansı mücadeleyi anmayı, hem de halkımızın bu coşkuya ortak olmasını arzuluyoruz.
Bu kapsamda halkımızı 10 gün boyunca düzenlenecek birbirinden güzel etkinliklere katılmaya davet ederken, sözlerimin sonunda tüm Amasyalıların onur gününü bir kez daha kutlayarak, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, dün Pençe Kilit Operasyonunda şehadete eren Kahramanlarımızı, tüm Şehitlerimizi, kahraman Gazilerimizi ve Milli Mücadeleye tüm varlıklarıyla destek veren Amasyalıları rahmet ve şükranla anıyor, hepinizi saygı ve sevgilerimle selamlıyorum.”
Amasya Valisi Mustafa Masatlı’nın hitabından sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 12 Haziran 1919’da Amasya’ya geliş süreci ve Amasya halkının Gazi’ye verdiği desteği hatırlatan bir tiyatro gösterisi sahnelendi.
