Çok uzun vakittir araştırdığım ve hala net bir yanıt alamadığım bir sorum var. Taksirli mevte sebebiyet olma durumundan bir sene sekiz ay ceza aldım ve kararın açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verildi. Ben asker, polis, bekçi üzere mesleklere müracaat da bulunmak istiyorum ve bu şanssız olay önüme çıkacak diye korkuyorum. Bu durum ilgili takımlara atanmaya mani midir?
Türk Silahlı Kuvvetleri ile Emniyet Genel Müdürlüğünün subay, astsubay, polis ve bekçi alımlarında aranacak koşullar kendi mevzuatlarında özel olarak belirlenmiştir. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa nazaran kelam konusu mesleklere işçi alımlarında ayrıyeten hem arşiv araştırması hem de güvenlik soruşturması yapılması mecburidir.
Hem Polis Meslek Yüksekokulları Giriş Yönetmeliği hem de Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinde mahkumiyet kaidesiyle ilgili olarak; “26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü hususunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile, adayın kendisinin ve evli ise eşinin;
1) Taammüden işlenen bir cürümden ötürü kararın açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi bir yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına mahküm olmamak,
2) Affa uğramış yahut kararın açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile devletin güvenliğine karşı hatalar, Anayasal sisteme ve bu tertibin işleyişine karşı cürümler, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, itimadı berbata kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama, kaçakçılık yahut cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatlerden ötürü mahküm olmamak yahut bu hatalardan ötürü devam etmekte olan bir soruşturma yahut kovuşturma bulunmamak yahut kovuşturması uzlaşma ile neticelenmemiş olmak” hükümleri yer almaktadır.
Bekçiler bakımından ise bekçiliğe alım kuralları 7245 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu ile Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş İmtihanı Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Kanunun 3. hususunda çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci unsurunda sayılan genel kurallar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sıhhat ve fiziki yeterlilik üzere özel kurallar aranacağı karara bağlanmıştır.
657 sayılı Kanunun 48. unsurunda taammüden işlenen bir hatadan ötürü 1 yıl ve üzeri mahkumiyet memurluğa mahzur olmakla birlikte Yönetmelik ağır mahpus yahut altı aydan fazla mahpus cezasını bekçi olarak atanmaya pürüz kabul etmiştir. Mahkumiyet şartı dışında polisliğe girişte olduğu üzere alkol, uyuşturucu yahut uyarıcı husus kullanımı nedeniyle tedavi görmüş yahut görüyor olmak da bekçi olmaya manidir. Yönetmelik ile getirilen ek koşulların 7245 sayılı Kanunda verilen yetkinin dışına çıktığı, bu istikametiyle Yönetmelik kararının, desteği olan Kanuna karşıt olduğunu değerlendirmekteyiz.
Görüleceği üzere hem polis, hem de bekçi alımlarında mahkumiyet şartı olarak taammüden işlenen kabahatlerden alınan mahkumiyetler dikkate alınmış olup, taksirli kabahatler kapsam dışında tutulmuştur. Buna nazaran taksirli kabahatlerden mahkumiyet alınmış olması polis ve bekçi olmaya pürüz oluşturmamaktadır.
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde subay ve astsubay olarak misyon almak isteyenlerde aranacak kaideler ise Kurumun internet sitesinde yer almakta olup, buna nazaran adayların taksirli hatalar hariç olmak üzere; affa yahut zamanaşımına uğramış veya para cezasına çevrilmiş yahut ertelenmiş, hükümlülüklerine ait kayıtları isimli sicilden çıkartılmış olsa bile, bir cürümden hükümlü bulunmaması yahut soruşturma altında olmaması gerekmektedir. Bu kapsamda taksirle işlenen cürümler sebebiyle alınan mahkumiyet subay ve astsubaylığa müracaat için mahzur değildir.
657 sayılı Kanunun 48. unsurunda de mahkumiyet kararının memur olarak atanmaya mahzur teşkil edebilmesi için temel ayrım mahkumiyetin taammüden işlenen bir kabahat sebebiyle alınmış olmasıdır. Taksirle işlenen hatalar sebebiyle alınan hürriyeti bağlayıcı cezalar memur olarak atanmaya mahzur değildir.
Diğer taraftan, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa nazaran subay, astsubay, polis ve bekçi olarak atanmada güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının birlikte yapılması gerekmekte olup, kişinin isimli sicil kaydı ile kişi hakkındaki katılaşmış mahkeme kararları, kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve kararın açıklanmasının geri bırakılmasına ait kararlar ve kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturma kapsamındaki olgular güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında tespit edilecektir. Bu halde elde edilen ve yorum içermeyen olgusal datalar, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Komitesine iletilecek, Kıymetlendirme Kurulu kendisine iletilen bilgilere ait objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire sunacaktır.
Sonuç olarak taksirle işlenen cürümler sebebiyle alınan mahkumiyet kararının subay, astsubay, bekçi ve polis alımlarına müracaata mahzur olmadığını, bu durumdakilerin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmalarının da olumlu sonuçlanması halinde ilgili vazifelere atanabileceklerini değerlendirmekteyiz.
