Ticaretin ve hayatın her alanında dijitalleşmenin her geçen gün artması dolandırıcılık olaylarındaki artışı da beaberinde getiriyor. O denli ki, araştırmalara yansıyan sayılar dudak uçuklatacak cinsten. Bloomberg HT televizyonunda Sefer Yüksel’in hazırlayıp sunduğu Finansal Teknoloji programına konuk olan İHS Teknoloji CEO’su Kadir Yüceer, dijital ortamda dolandırıcıların hem Türkiye’de hem dünyada çok can yaktığına vurgu yaparak riskin boyutunu aktarabilmek için araştırmalara yansıyan sayılara dikkat çekiyor. E-ticarette dolandırıcılık kaybının 2022 yılında 41 milyar dolar olduğunu belirten Yüceer, 2023 sonunda bu sayının 48 milyar doları bulacağını söylüyor.
‘Card not present’ denilen kartların fizikî olarak kullanılmadığı finansal süreçler için toplam dolandırıcılık kaybının 2023 sonunda 130 milyar dolar olmasının öngörüldüğünü kaydeden Yüceer, “Biraz daha ileriye bakacak olursak, yalnızca online ödemelerde dolandırıcılık kaybı 2028’e kadar kümülatif olarak 362 milyar dolar olacak, 2028 yılında yalnızca 91 milyar dolar öngörü var. Kimlik sahteciliği gündemdeki kıymetli bir mevzu, sentetik kimlik diye bilinir. 2025 yılında 14 milyar dolara çıkacağı öngörülüyor. Türkiye için yayınlamış resmi sayılar yok ancak vatandaşlarımızın milyarlarca lira kaybı olduğunu biliyoruz tabi sıkça haberlere mevzu oluyor. Bankalarımız da hem maddi kayıp hem de repütasyon kaybı yaşayabiliyor” diye konuştu.
‘Risklerle uğraş için yapay zeka ve makine öğrenmesi yatırımı 11 milyar doları bulacak’
Bu risklerle gayret etmek için kurumların yalnızca makine öğrenmesi ve yapay zekaya yapacakları yatırımın 2025 sonuna kadar 11 milyar doları bulacağını kaydeden Yüceer şöyle devam etti: “Yapay zeka konusunda da madalyonun iki yüzü var tabi. Risklerle gayrette kıymetli bir silah biz de yazılımlarımızda kullanıyoruz. Lakin dolandırıcılar da yeni kuşak teknolojilerden kesinlikle faydalanırlar. Şu anda 50’den fazla geçersiz yapay zeka uygulaması var, tek gayesi şahsî bilgileri ele geçirip dolandırıcılık yapabilmek. Biz nasıl ki yazılımlarımızda faydalanıyorsak dolandırıcılar da ziyanlı yazılımlarında yapay zekadan faydalanıp çok daha kuvvetli çok daha riskli ziyanlı yazılımlar üretiyorlar. Bu ziyanlı yazılım sizin bilgisayarınızı ya da telefonunuzu ele geçirip, siz bankaya eriştiğiniz esnada para transferinizi manipüle ediyor. Siz kiranızı ödediğinizi sanırken o para apayrı bir yere gidiyor.”
‘Riskler yalnızca ziyanlı yazılımlarla hudutlu değil’
Bunun yalnızca ziyanlı yazılım konusu olduğunu lakin tek riskin maalesef bu olmadığını belirten Yüceer, “Türkiye de bundan nasibini alıyor maalesef. Bilhassa toplumsal mühendislik çok can yakıyor ülkemizde. Telefonda kandırma ya da korkutma yoluyla hırsızlık yapılması aslında, sinemalara bile mevzu oluyor. Bilinen bir prosedür. Bir oburu, taşınabilir ziyanlı yazılımlar. Yani telefonları amaç alan ziyanlı yazılımlar yüzünden çok dolandırıcılık oluyor. Oltalama yani phishing yeniden çok yaygın metotlardan biri. Geçersiz bir siteye ya da toplumsal medyada düzmece reklama tıklayan müşteriler kullanıcı ismi ve şifresini çaldırıp mağdur olabiliyorlar. Dünyada gördüğümüz artış grafikleri maalesef ülkemiz için de geçerli” değerlendirmesinde bulundu.
