Hamilelikte risk taşıyan bir durum olan dış gebelik, anne ve baba adaylarını üzen durumlardan biridir. Hamilelik testinde olumlu çıksa dahi birinci üç ayda bebeği ve anneyi kaybetme durumunun olduğu dış gebelikte bilinmesi gerekenleri sizler için araştırdık. Tıp lisanında Ektobik gebelik demek olan dış gebelik neden olur? Hamilelikte dış gebelik nasıl anlaşılır? Dış gebelik belirtileri ve riskleri…
Tıp literatüründe ‘Ektopik gebelik’ olarak geçen lakin bizler ekseriyetle toplum içerisinde ‘Dış gebelik’ olarak konuştuğumuz durum döllenen yumurtanın rahimde değil rahim dışına yerleşmesi ile gerçekleşir. Yumurtanın rahim dışında en sık yerleştiği yerlerden birisi de Fallop tüplerinin olduğu yerdir. Hamileliğin birinci trimesterında karşılaşılan mevt hadiselerinin en en önemli sebebi olan dış gebelik durumunun belirtileri olağan hamilelik belirtileri ile birebirdir. Hamileliğin başlangıcında regl gecikmesi, hamilelik testinin olumlu çıkması, göğüs ve göğüste hassasiyet, kusma üzere değişiklikler görülür. Embriyonun tüplere yerleşmesi başlangıçta eza üzere görülmez iken ilerleyen vakitlerde tüpleri gererek yırtılmaya neden olur. Beraberinde gelen kanama fark edilmezse ve tedavi uygulanmazsa iç kanamadan ötürü annenin mevt riski artar. Buradan da anlaşılacağı üzere Ektopik gebeliğin yanı dış gebeliğin erken teşhisi çok değerlidir. Anne ve bebek sıhhati için bu kadar kıymetli bir konu olan dış gebeliğin olduğunu nasıl anlayabiliriz? Riskli bir süreç olan dış gebelik hakkında merak edilen her şeyi İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Op. Dr. Emrah Kızıldağ, Yasemin.com’a cevapladı.
DIŞ GEBELİK NEDİR? HAMİLELİKTE DIŞ GEBELİK NEDEN OLUR?
Sperm ile yumurta hücresinin birleşmesiyle döllenmiş olan zigotun rahim içinde bir yere değil de dışına yerleşmesi dış gebelik olarak tanımlanır. Birkaç mm’lik olan kanallardan oluşan tüplere, embriyo yerleştiği vakit tüpler gerilir ve devamında yırtılarak şiddetli kanamaya neden olur ve anne adayı vefat riski ile burun buruna gelir. Epey önemli bir durum olan bu gebelik çeşidindeki belirtilerle olağan hamilelik belirtileri farksızdır.
‘Dış gebelikte adet olunur mu?’ derseniz, tıpkı sağlıklı hamilelikte olduğu üzere adet kanaması beklenmez fakat bu durumun mutlaklığı yoktur, istisnai bir durum olabilir. Şiddetli kasık ağrısı ve kanama ile karşılaşılan bayanlarda dış gebelik kuşkusunun kalkması için bhcg testinin yapılması kaidedir.
DIŞ GEBELİĞİN NEDENLERİ:
Tüplerin sıhhatsiz olması,
Daha öncesinden dış gebelik geçirme riski,
Çikolata kisti,
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar,
Tüp meselelerinden ötürü uygulanan operasyonlar
DIŞ GEBELİĞİN BELİRTİLERİ:
Regl periyodu, hafif lekelenme yahut şiddetli kanama
Şiddetli kasık ve karın ağrısı
İç kanama ve bayılma vb.
DIŞ GEBELİK NE VAKİT VE NASIL ANLAŞILIR?
Normal koşullar altında rahimde görülmesi gereken hamilelik durumu tespit edilemiyorsa dış gebelik ihtimali gelmektedir. HCG testi yapıldığında olumlu sonuçlar yüksekse ancak ultrasonda bebek görülmüyorsa bu üzere durumlarda dış gebelikten şüphelenebilir. 2 günde bir ölçüm yapılan bu testte sağlıklı hamilelik kıymetleri daha yüksek çıkarken dış gebelikte biraz daha az yükselme olur. Dış gebeliğin en net haliyle anlaşılabilmesi için doğum uzmanı denetimi ile muayene yapılmalıdır. Hamilelikte karın ağrısı, hassasiyet, ele gelen kitle üzere belirtilerin üzerine çalışma için fiziki muayeneler yapılır.
Dış gebeliklerin birçoğu bu kısımda ortaya çıkar. Kesin bir teşhis hali için bultrasonografik incelemeler yapılır. Bunların dışında Beta-HCG ve progesteron hormonlarının kandaki düzeylerinin belirlenmesine yönelik testler uygulanır. Hamilelik sırasında düzeyleri değişen bu hormonlar dış gebelik teşhisinin koyulabilmesi kafidir.
DIŞ GEBELİK NASIL SONLANDIRILIR? DIŞ GEBELİK TEDAVİSİ
Yolunda gitmeyen bir hamilelik yahut düşük riski ile karşı karşıya olma ile benzeri özellikleri olan bu durumda teşhis çok sıkıntı konulabilir. Bunun için birinci olarak Beta- HCG kıymetlerine bakılır. Şayet hamilelik şimdi ilerlememişse ve tüp yırtılmamışsa ilaç tedavisi uygulanır. Tek doz ya da birkaç doz formunda verilen ilaç sayesinde tüpler korunmuş olur. Tedavi olumlu istikamette ilerlemezse cerrahi süreç gerekerek tüp yırtılmadıysa tüp üzerine kesi yapılabilir ya da büsbütün alınabilir.
Dış gebelik geçiren bayanın bir sonraki hamileliğinde dış gebelik yaşama riski başkalarına göre daha fazla olacağı unutulmamalıdır.