Kilometrelerce alanı tek seferde kaplayabilen dünyanın en büyük canlı topluluğu olarak kabul edilen bal mantarları yüksek oranda vitamin ve mineral barındırır. İnsan sıhhatine yararı olan bu besinin ağaçlara ise epey ziyan verir. Vefatlarına neden olur. İçeriğinde zehir barındırdığından tüketirken dikkat edilmesi gereken besinler ortasında yer alır. Bal mantarı nasıl tüketilir? Bal mantarının yararları nelerdir?
Bilimsel ismi “Armillaria mellea” olan bal mantarı ABD’nin Oregon Bölgesinde bulunun ormanlık alanda kilometrelerce yetişir. Karanlık ve nemli ortamları sever. Yaklaşık 2200 hektarlık alanda bulunan bu mantarların sporları en süratli çoğalan besinlerdirler. Birinci sefer 1998 yılında ağaçların süratle ölmesi üzerine araştırma yapan bilim insanlarının keşfettikleri bal mantarını fark ederler. Bunun üzerine araştırmayı genişleten bilim insanları epey farklı bir sonuca varırlar. Bal mantarları ağaçların ömürlerinden alarak yetişip kendilerine alan açarlar. En süratli çoğalan mantar çeşidi olan bal mantarlar ayrıyeten dünyanın en büyük bir ortada yaşayan canlı çeşidi olarak kabul edilir. Parazit üzere ağaca yerleşen bal mantarları epey yararlıdır. Fakat yararını elde etmek için haşlanması lazım. Aksi takdirler zehirlenmeye yol açabilir. İçeriğindeki Rhizomorflar odunların üzerinde bile kendilerine yetişme alanı bulur. Yaz mevsiminde ortaya çıkan bal mantarları kışın başına kadar toplanabilir. Ülkemizde Belgrat ormanında yapraklı ve iğneli ağaçların üzerinde yada kütük formunda kalmış ağaçlarda yetişir.
BAL MANTARI NASIL TÜKETİLİR?
Çok güçlü bir kokusu olan bal mantarı, üzerinde bal sarısı renginde bir katman bulunduğundan bal mantarı denilmiştir. Buruk bir tadı olan bal mantarları, içeriğinde zehir barındırdığından çiğ tüketilen mantarlardan değildir. Bu yüzden ortalama 15 ya da 20 dakika ortasında haşlanarak tüketilmesi tavsiye edilir. Pişirmeden evvel saplar şapka kısmından kesilir. Sapları tüketmeye uygun olmayan bal mantarlarının şapka kısımları tek tüketilir. Haşlandığında ağır bir ölçüde su salınımı yaptığından krema, sos üretiminde kullanılır. Bunun yanı sıra sulu yemek ya da çorbası yapılabilir. Yemeğin hem kıvamını hem de tadını etkileyen bal mantarıyla bir arada maydanoz, nane ve fesleğen tercih edilebilir. Bal mantarı kâfi oranda kaynatıldıktan sonra blendırdan geçirilir. İçeriğine sarımsak, fesleğen ve çok az zeytin yağı eklenerek sos elde edilir. Bu sos makarna ve etli yemeklere eklenebilir.
BAL MANTARININ YARARLARI NELERDİR?
– Az ölçüde gördüğünden güneş ışınlarını çok uygun depolar bu yüzden içeriğinde yüksek oranda D vitamini bulunur. D vitamini bilhassa kemik ve diş gelişimine olumlu katkılar sağlar.
– Her mantar çeşidinde olduğu üzere bal mantarında da B12 bulunur. Bu sayede saç dökülmesi ya da kansızlık üzere hastalığı olanların tüketmesi gereken besinler ortasında yer alır.
– Beden sıhhati için tesirli olan en güçlü antioksidan hususu selenyum bakımından varlıklı olan bal mantarı, beden direncini artırır. Bağışıklık sisteminde antikor tesirini artırarak virüs ve enfeksiyonlara karşı daha sağlıklı olmasını sağlar.
– Ayrıyeten kanserli hücrelerinin oluşumunu durur. Karaciğerin süratle yenilenmesini sağlayan hücrelerin sayısını artırır. Bedende toksin birikimini pürüzler. Sülfür içeren bal mantarı hücrelerin kendilerini yenilemelerini de dayanaklar.
– Bedenin gereksiz yağ depolamasını önler. Diyet yapmak isteyenlerin yanı sıra atletlerinde tüketmesi gereken bir besindir. Fakat spordan sonra tüketilmesi önerilir.
– Makus kolesterol düzeyini düşürerek kalp ve damar hastalıklarının oluşumunu maniler. Ayrıyeten yüksek tansiyon riski azalttığına dair da araştırmalar mevcuttur.
