Bebeklik periyodunda sıklıkla karşılaşılan sıhhat sorunlarından birisi de kabızlıktır. Bağırsakların olağandan daha yavaş çalışması ve tüketilen besinlerin sindirilememesiyle ortaya çıkan kabızlık, gerçek formüllerle uygulanabilecek kimi bitkisel metotlarla hafifletilebilir. Bebeklerde kabızlık belirtileri! Kabız bebeğe ne yapılmalı, Bebeklerde kabızlık nasıl anlaşılır? Bebeklerde kabızlığa bitkisel devalar
Günümüzde yetişkin kimseler ortasında yaygın olarak görülebilen sıhhat sorunlarından birisi de kabızlık meselesidir. Biz yetişkinlerde bile hayli sorunlu bir durum olan kabızlık, ne yazık ki cildi daha hassas yapıda olan bebeklik ve çocukluk devrinde de görülebiliyor. Genelde sindirim sıkıntılarına bağlı olarak gelişen kabızlığın bebeklik periyodunda ortaya çıkmasının bir yahut birden fazla sebebi olabiliyor. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu, bilhassa de birinci 4 aydan sonra görülen kabızlık sorunlarına karşı 1 çay kaşığı ölçüsündeki keçiboynuzu pekmezinin sabah ve akşam verilmesinin kabızlığı tedbire konusunda hayli tesirli olduğunu öne sürüyor. Bilhassa de yeni doğan devrinde görülen kabızlık sorununda boşaltım sistemi gerektiği kadar gelişmediği için sistemsiz kaka üretimi görülebilir. Burada dikkat edilmesi gereken asıl nokta, annenin bebeğinin gün içerisinde ne kadar sıklıkta kaka yaptığı ve kaka rengine nazaran birtakım tespitlerin ortaya çıkabileceğini bilmesidir. Pekala kabız olan bebeğe ne yapılmalı? Hangi bebeklerde kabızlık daha çok görülür? Bebeklerde kabızlık nasıl anlaşılır? Kabız olan bebeklere yapılması gerekenler…
DIŞKININ GECİKMESİ KABIZLIK DEĞİLDİR!
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzm. Dr. Ayşegül Parlak, “Konstipasyon yani kabızlığın hem çocuk hem de ailesinin ömür kalitesini bozan büyük bir sorun. Okul öncesi çocukların yaklaşık yüzde 3’ünde, okul çağındaki çocukların ise yüzde 1 ile 2’sinde kabızlık görülüyor. Dışkılamada zorluk yahut gecikme kabızlık olarak tabir edilse de teşhis kriteri olarak; haftada 3’ten daha az sayıda dışkılaması, dışkının sert ve modül kesim olması, dışkılama sırasında zorlanarak ve ağrı çekme şikayetlerinin olması gerekiyor. Kabız bebeklerde huzursuzluk, karında şişlik, daima ağlama, sert kakaya bağlı makatta çatlak görülürken daha büyük çocuklarda karın ağrısı, makattan kan gelmesi, dışkı kaçırma, idrar yolu enfeksiyonları ve iştahsızlık görülür. Çocukluk devrinde ise yanlış beslenme, hormonal ve metabolik bozukluklar, tuvalet alışkanlığı kazandırma, tuvaleti erteleme, bağırsakta yahut onu uyaran sonlarda bozukluk, kullanılan ilaçlar ve ruhsal nedenlere bağlı kabızlık görülüyor” açıklamasında bulundu.
Kabızlığın en sık ek besin sürecinde ve tuvalet eğitimi periyodunda görüldüğüne vurgu yapan Dr. Parlak, kelamlarına şu halde devam etti:
“Bebeklerde en sık nedenler ortasında annenin kabız olması ve az su tüketimi, ek besine başlandığı periyot, tuvalet alışkanlığı kazandırılması etabında, fazla inek sütü tüketmesi, kan ilacı kullandığı periyotta görebiliyoruz. Çocuklarda az su tüketimi, lifli besinler yerine abur cubur, bol karbonhidratlı ve fastfood şekli beslenme bozukluklarında kabızlık görebiliyoruz. Bilhassa pilav, makarna, pirinç lapası, patates, muz, fazla süt tüketimi de kabızlığa neden olabiliyor. Bağırsakta darlık yahut tıkanıklık üzere anatomik bozukluklar ile serebral palsi, omurilik tümörü üzere bağırsağı uyaran sonlarda hasar durumunda görebiliyoruz. Makatta yırtık ya da darlık hastanın dışkılamayı ertelemesine o da kabızlığa neden olmaktadır. Tiroit bezinin az çalışması üzere hormonal bozukluklarda kabızlık artabiliyor. Oyun yahut çizgi sinema izleyen çocuklar tuvalet gereksinimini ertelemektedir. Aile içinde meseleler, anne ile babası boşanması basamağında, yeni kardeş yahut yeni okula başlama üzere nedenler ruhsal sebepleri oluşturuyor.”
Bebeğin gün içerisinde kaka yapma ölçüsü tüketilen besinlerle birlikte günden güne değişebiliyor iken 3-4 günde çok güç bir biçimde kakasını yapıyorsa, kabızlık kendini gösteriyor demektir. Yeni doğan bebeğin dışkısı başlangıçta yeşilimsi ile siyahımsı bir renk ortası iken yalnızca anne sütü alan bu bebeklerde haftada 1 kez kaka yapması olağan karşılanabilir. Ek besin devrine geçmeyip yalnızca anne sütü alan bebeklerin dışkısı çoğunlukla sarı rengin hakimiyetinde olur. Pekala bebeklerdeki kabızlığın nedeni nedir? İşte yanıtı…
BEBEKLERDE KABIZLIK NEDEN OLUR? KABIZLIK NEDENLERİ
Kabızlığın ortaya çıkmasındaki en büyük sebep hiç kuşkusuz ki bedenin günlük alması gereken sıvı ölçüsünün aşağı bedellerinde yer alması ile direkt ilişkilidir. Belli bir periyotlarından sonra gün içerisinde yeteri kadar su tüketmeyen bebeklerde annelerin fark ettiği en büyük değişkenlik, kaka yaparken zorlanmaları ya da çok az dışkı çıkartabilmeleridir. Kusma, ishal ve huzursuz davranışlar bebeklere kabızlığı ele veren birinci işaretlerdir. Yeniden de katı besine başlayanlara nazaran daha az yaşanılan anne sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık daha seyrek görülür.
Bunun en temel sebebi ise ek besin sürecinde bebeğin yeni yeni tatlara alışıyor olması ve beraberinde bedenin birçok farklı besini sindirmeye yeni yeni adapte olması ile ilgilidir. Bebeklerde kabızlık nedenlerini en temel haliyle sıralayacak olursak bunlar da şu haldedir:
– Bağırsakta oluşan yapısal rahatsızlıklar,
– Genetiksel bağırsak yavaşlığı durumu,
– Çok fazla süt tüketen bebeklerde,
– Anne sütü alan bebeklerde hareket eksikliği ya da annenin yediği şeyler,
– Bebeğin devamlı katı yiyeceklerle beslenmesi üzere etkenler kabızlığa neden olabilir.
BEBEKLERDE KABIZLIK NASIL ANLAŞILIR? BEBEKLERDE KABIZLIK BELİRTİSİ
Bebeğin kabız olup olmadığını fark edebilmenin en kolay yolu bebeğin tuvalet alışkanlıklarını takip etmekle gerçekleşir. Olağanda her gün dışkı yapan bir bebek kakasını 2-3 günde yapmaya başladıysa, tuvaletini yaparken ıkınır üzere zorlanıyorsa ve ağlıyorsa kabızlık durumundan bahsedilebilir. Bebeğin dışkısını çıkartması sırasında annenin kan görmesi meskende büyük bir paniğe neden olabilir.
– Bebeğin karın kısmının gergin ve sert olması,
– Sürekli huzursuzluk halinde olması,
– Tanecik formunda dışkı,
– Siyah yahut gri renkteki koyu dışkılar, bebeklerde bilinen kabızlık belirtileridir. Böyle durumlarda vakit kaybetmeden bebeğin tabip denetimine getirilmesi gerekir.
Bebeğiniz dünyaya geldikten sonraki haftalar içerisinde karşılaşacağı kabızlığın geçmesi için meskende uygulayabileceğiniz kimi formüller mevcut. Müdahale edilmeyen kabızlık sorunu bebekte ameliyat gerektiren bağırsak tıkanmasına neden olabilir.
BEBEK KABIZ OLURSA NE YAPILMALI? BEBEKLERDE KABIZLIK NASIL GEÇER?
Beslenmesine bağlı olarak değişen kaka sayısı ölçüsünde azalma olan bebekler kabızlık meselesiyle karşı karşıya olabilir. Şayet bebeğinizde kabızlık belirtilerine rastlamış ve kabız olduğundan şüpheleniyorsanız hekiminize sorarak bebeklerde kabızlığa uygun gelecek bu yolları uygulayabilirsiniz. Kabız olan bir bebeği rahatlatmak için bir çay kaşığı ölçüsünde zeytinyağı içirebilir ya da mamasını yedirdikten sonra armudu güzelce rendeleyip 1 yaşından büyük bebeğinize verebilirsiniz.
Elmanın suyunu çıkartıp bebeğe vermenin de kabızlığı rahatlatacağına yönelik görüşler vardır. Elmanın içerisindeki varlıklı lifler bağırsakları hareketlendirecektir. Kabızlığın geçmesi için tabip onayı alarak kabızlık fitili kullanabilirsiniz. Kabızlığın geçmesi için bebeklere fitil biçiminde verilen birtakım ilaçlar anüsten uygulanır. Şayet bebekte önemli bir ateşlenme varsa ve şurup içmeyi kabul etmiyorsa fitil verilebilir. Anüs kaslarının uyarılmasında tesirli olan fitiller uygulanmadan evvel bölge ya kremle ya da zeytinyağı ile yumuşatılır. Dik bir formda anüs kanalından itilen fitil bebeklerde zaten içeri girer.
KABIZ BEBEKLERDE FİTİL KULLANMAK ZİYANLI MI? FİTİL NASIL UYGULANIR?
Bebeklerdeki kabızlık durumunun geçmesi için uygulanabilecek birinci tedavi seçeneği fitil olmamalıdır. Zira bebeklerde fitil kullanımı kimi riskleri beraberinde getirebilir. Bilhassa de vaktinden erken doğan bebeklerde kalbin yavaşlamasına ve teneffüsün durmasına yol açabilir. Bebeklere fitil verirken bunu sert hareketlerle uygulamak anüs çatlaklığına neden olabilir. Bu esnada bebek büyük bir ağrı hissedebilir ve kakasını yapamaz duruma gelebilir.
BEBEKLERE FİTİL NEDEN VERİLİR?
Ağızdan şurup içmeyi reddeden ateşli bebeklerde ya da kabızlığın geçmesi için dışkıyı yumuşatmak hedefiyle verilen fitilde maksat bebeği rahatlatmaktır. Fitil formundaki ilaçlar kana karışarak kısa vakitte tesirini gösterme özelliğine sahiptir. Epeyce hassas ve narin yapıda olan anüs bölgesi muhakkak zorlanmamalıdır.
Fitil vermeden evvel krem ya da zeytinyağı sürüp yumuşatıldıktan sonra bacakları dikkatlice kaldırıp fitil yavaşça ileri itilmelidir. Fitilin geri çıkmaması için tekrar nazikçe poposunun iki yanında bastırılarak fitilin geri çıkması engellenmelidir. Tabip onayıyla 4-6 saatte bir kabızlık fitili kullanılabilmektedir.
BEBEKLERDE KABIZLIĞA KARŞI BİTKİSEL ÇÖZÜMLER
1- ANNE SÜTÜ
Kabızlığı geçiren en ülkü ve sağlıklı metotlardan birisi de, bebeğin anne sütü ile beslenmesidir. Sert olan dışkının yumuşamasını sağlayan anne sütü, bağırsakları canlandırarak bebeklerdeki kabızlığın önüne geçecektir. Bu nedenle bebeğinizin anne sütü ile beslenmesini sağlayarak kabızlığa karşı tedbirini alabilirsiniz.
2- ZEYTİNYAĞI
Temiz bir kulak çubuğunu zeytin yağına batırıp, kabız olan bölgeye çubukla ileri-geri ve dairesel hareketler yaparak zeytin yağının kabızlık önleyici tesirinden yararlanabilirsiniz. Ama bu durum yeni doğan bebekler için tehlikeli olabileceğinden ötürü kesinlikle uzman onayı alarak uygulanması önerilir.
3- MASAJ UYGULAMASI
Bebeği sırt üstü konumda yatırıp göbek deliğinin olduğu yere, saat istikametinde masaj uygulamak ağlayan bebeğinizin sakinleşmesini ve rahatlamasını sağlayacaktır. Akabinde birebir süreci zıt tarafta uygularsanız tesirini kısa vakitte görebilirsiniz. Tıpkı kabızlıkta olduğu üzere çeşitli nedenlere bağlı olarak görülebilen kolik yani gaz sancısını da giderebilirsiniz. Fizyoterapist ve Ebe Ferda Saraçoğlu’ndan kabız bebeklere düzgün gelen masaj uygulaması…
4- BİSİKLET EGZERSİZİ
Sırtı yere yatacak biçimde duran bebeğin dizlerini yavaşça kıvırtıp, bisiklet pedalı çevirir üzere hareketler uygulamak bebeğinizi sakinleştirecektir. Rahatsızlığından ötürü ağlama nöbetine giren bebeğinizi hem susturabilir hem de rahatsızlığını giderebilirsiniz.
5- ILIK DUŞ ALDIRMA
Dışkı kanalının gevşemesine yardımcı olacak ılık duş usulü ile hayli ölçüde bebeğinizin rahatlamasını sağlayabilirsiniz. Ayrıyeten bebeğinizin uyku sorunları varsa gece uyutmadan evvel aldıracağınız ılık duş ile mayışmasını, böylece de daha kolay bir uykuya geçiş evresi sağlayabilirsiniz.
6- SU TÜKETİMİ
Su tüketiminin ek besine geçiş periyodundaki bebeklere yavaş yavaş verilebileceğini belirten uzmanlar, bunun katı besinlerdeki sıvı muhtaçlığını karşılayacağına dikkat çekmiştir. Buradan yola çıkarak sıvı tüketerek bebeklerde kabızlık sıkıntısının önüne geçebilirsiniz..
BEBEKLER İÇİN KABIZLIK ÖNLEYİCİ MASAJ FORMÜLÜ:
Bebekleri yatıştırma ve sakinleştirmede tesirli olan masaj metodunu sizde bebeğinizde uygulayabilir ve tıpkı vakitte kabızlık sorunu çözebilirsiniz. Avuç içlerinizi ısıtıp bebeğinizin karnına koyun ve yarım ay formu vererek hareket ettirin. Bu süreç yavaşlayan bağırsak hareketlerini arttırarak kabızlığın önüne geçecektir.
