Hamileliğin 37. haftasından sonra jinekologlar tarafından yapılan çatı muayenesi, pek çok gebenin dehşetli düşü olsa da elle yapılan muayene, doğum biçimi ile ilgili birçok bilgiyi öğrenme kolaylığı sağlar. Pekala şayet çatı darlığı varsa olağan doğum yapılır mı ya da çatı muayenesi acıtır mı? Çatının darlığı nasıl anlaşılır, çatı darlığı belirtileri! Hamilelikte çatı muayenesi nasıl ve ne vakit yapılır?
Hamilelik periyodunun 37. haftasından sonra yapılan çatı muayenesi, biraz farklı usullerle uygulandığı için pek çok anne adayında telaş ve tasa veren bir durumdur. Her ne kadar dert verici bir durummuş üzere algılansa da aslında çok değerli bir denetim olan çatı muayenesi, olağan doğum yapmak isteyenler için bilgilenme açısından epeyce yararlıdır. Çatı (pelvis) kemiklerinin doğuma uygun olup olmadığını anlamanın en hoş yolu olan bu çatı muayenesi sonucunda anne adayının hangi doğum formunu daha rahat yapabileceği ortaya çıkmaktadır. Olağan doğum korkusu sebebiyle direkt olarak sezaryen düşünen anne adaylarının çatı muayenesi olması koşul değildir. Muayene sonucunda çatının dar olduğunun görülmesi hiçbir anne adayında rastgele bir doğuramama üzere duruma yol açmaz iken olağan doğum yerine sezaryenin tercih edilmesi gözlemlenebilir. Çevresel etkenlerden ötürü ortaya çıkabilecek olan çatı muayenesi korkusu, daha çok anne adaylarının kâfi bilgiye sahip olmamasından kaynaklanmaktadır. Jinekolojik muayene masasında uygun durum alınarak yapılan hamilelikte çatı muayenesi ile ilgili bilinmesi gerekenler..
ÇATI MUAYENESİ NEDİR? ÇATI MUAYENESİ NASIL YAPILIR?
Hamileliğin son trimesterındaki 37. haftadan sonra jinekolojik olarak vajinal yolla yapılan çatı muayenesi bebeğin o anki durumu ve doğum biçimi hakkında bilgi vermeyi sağlayacaktır. Doğum esnasında karşılaşılabilecek birtakım meseleleri evvelden fark etmeye ve ona yönelik tedbirler alınabilmesi için kıymetli olan çatı muayenesinde, hekim iki parmağıyla çatı kemiklerinin durumunu tespit eder. Çatı muayenesi esnasında alt tarafın eksiksiz çıkartılması gerekir. Hekim eline eldiven geçirerek vajinanın iç kısmını ve rahim ağzını denetim eder. Muayenede spekulum aleti kullanılarak vajina genişletilir. Hekim bu esnada içerisini inceler.
Çatıdaki darlık ve genişliğe bakarak olağan doğumun yapılıp yapılamayacağı konusunda bilgilendirilen anne adaylarının bu esnada kendilerini rahat hissetmesi kıymetlidir.
Çatı muayenesi uygulanırken rahmin ağız kısmı açık olmayacağı için bebeğin başına ya da öbür organlarına karşı temasta bulunulamaz. Şayet tabip çatının olağan doğum için fazla dar olduğunu söylerse hiç deneme bile yapılmadan sezaryen gerekir. Yinede doğum formu için en kesin bilginin doğum sırasında gerçekleşeceği unutulmamalıdır. Zira doğumda rahim ağzı açık olacak ve bebeğin durumu daha yeterli değerlendirilebilecektir.
HAMİLELİKTE ÇATI MUAYENESİ NEDEN YAPILIR?
Hak arasında ‘Alttan muayene’ olarak da nitelendirilen çatı muayenesinde bebeğin içinden geçeceği pelvik kemiklerinin doğuma hazır olup olmadığını denetim etmek gayesiyle yapılır. Vajinada yapılan bu çatı muayenesi anne adayının hangi prosedürle doğum yapabileceğini, bebeğin doğum kanalında olup olmadığını, hangi konumda bebeğin durduğu, rahim ağzında sancıyla birlikte açılma olup olmadığını belirleme ve rastgele bir enfeksiyon durumunun olup olmadığını tespit etmede kıymetlidir.
ÇATI MUAYENESİ ACITIR MI? HAMİLELİKTE ÇATI MUAYENESİ KOŞUL MI?
Hamilelik devrinde en çok korkulan muayenelerden biri olan alttan yani çatı muayenesi ağrılı geçmez. Son haftalarda vajina esnek olacağı için gebe olmayanlara nazaran çok daha rahat vajinaya bakılıp denetim edilebilir. Birden fazla vakit hiç olmayan lakin kimi vakitte hafif lekelenme ya da kanamalarla kendini gösteren çatı muayenesinin ne anne adayına ne de bebeğe hiçbir ziyanı yoktur.
HAMİLELİKTE ÇATI MUAYENESİ NE VAKİT YAPILIR?
Gerekmediği sürece birinci ve üçüncü trimesterda yapılan çatı muayenesinin birinci aylarda yapılmasının nedeni; rahim ağzının bebeği tutması için gereğince kapalı olup olmamasına bakmaktan kaynaklanır. Yapılan kimi testler sonucunda sorun görülmezse, hamileliğin 37. haftasına kadar bir daha çatı muayenesi yapılmaz.
37. hafta geçtikten sonra rahimdeki açılmayı denetim etmek ve doğum halini belirlemek için yapılan çatı muayenesi kimi hamileliklerde mecburî hale gelebilir. Onlar şunlardır:
Erken doğumu tetikleyen riskler varsa,
Hamilelikte lekelenme görülmüşse,
Genital herpes üzere vajinal enfeksiyonlar varsa,
Pelvik bölgede açılma varsa çatı muayenesi tekrarlanabilir.
ÇATININ DAR OLMASI NE DEMEK? ÇATININ DARLIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Doğum esnasında pelvik kemiklerinin ortasından geçecek olan bebeğin 4 kilonun üzerinde olması çatı darlığı muayenesini kritikleştirecektir. Bebeğin dış dünyaya çok kolay bir formda çıkması için 3 ana öge kıymetlidir. Rahmin itici kuvveti, pelvis ve bebek bu üç ögesi kapsar.
Alttan yapılan müdahalede çatının dar olduğu tespit edilmişse ve bebeğin ilerlemesinin zorlaşacağı belirlenmişse bebek sezaryen ile dünyaya gelir. Çocukluk evresindeyken geçirilen Raşitizm rahatsızlığı ya da kemikleri etkileyecek rastgele bir kaza yahut hastalık çatının darlığı konusunda tesirli olabilir.
ÇATISI DAR OLANLAR OLAĞAN DOĞUM YAPABİLİR Mİ?
Çatısı yani pelvisleri dar olan gebeler için önerilen doğum sistemi sezaryen olsa da kimi anne adayları olağan doğum için ısrarcı olabiliyor. Bu üzere durumlarda şiddetli ve riskli ihtimaller düşünülmelidir ve en sağlıklı doğum biçimi hangisiyse o tercih edilmelidir.
ÇATI MUAYENESİ HANGİ GEBELERDE YAPILMAZ?
Normal doğum yapmayacak gebelerin ya da ikiz üzere çoğul hamilelikler sonucunda anne adaylarının çatı muayenesi yaptırması gerekmemektedir.
ÇATI MUAYENESİ DOĞUMU TETİKLER Mİ?
Anne adayı ve bebeğin sıhhati için rastgele bir ziyanı olmayan çatı muayenesinde erken doğum riski bulunur, bu nedenle 37. haftadan evvel alttan muayenenin yapılması önerilmez.
