En çok tercih edilen trüf mantarının bir çeşidi olan dolama halk ortasında altınla eş kıymettir. Toprak altında tıpkı patates ve soğan üzere yetişir. Hali yuvarlak lakin düzensizdir. Yüksek besin pahaları içeren dolaman hakkında merak edilenleri araştırdık. Düşük oranda yağ içerdiğinden bilhassa diyet yapmak isteyenler için ülküdür. Pekala Dolaman mantarının yararları nelerdir? Dolaman mantarı nasıl tüketilir?
Aşırı yağış sonrası ortaya çıkan dolaman mantarı en yararlı besindir. İçeriğinde yüksek ölçüde vitamin ve mineral hususlar olan dolaman mantarı ortalama 8 cm çapında biçimsiz bir yuvarlaktır. Aslında görünüş olarak patatesi andırır. Soluk sarı, kahve rengi üzere renkleri vardır. Siyah olanına trüf mantarı denir. Ağaç tabanlarında olan dolaman mantarı ilkbahar sonrası görülür. Çoklukla Mayıs ayında tezgahlarda görülür. Yağmur sonrası toprak üstüne çıkan mantarlar toplanır. Bilim literatüsünde ‘Tuberaceae’ ailesine aittir. Dünya üzerinde 70’ten fazla çeşidi vardır. Protein açısından varlıklı olduğundan altınla eş bedel tutulur. Kimi yörelerde dolaman mantarına keme mantarı da denir. Ekseriyetle meşe ve kestane ağacı tabanlarında bulunur. Lakin hayli bilgili birinin toplamasında yarar var. Aksi halde zehirli olanları da ezkaza toplanabilir.
DOLAMAN MANTARININ FAYDALARI
Dolaman mantarı içeriğinde protein barındırır. 100 gram kırmızı etin içerdiği protein hususunun birebirini bir tabak dolaman mantarından da elde edilebilir. Ayrıyeten dolaman mantarının içeriğinde düşük ölçüde doymamış yağ asidi vardır. Doymamış yağ asidi kandaki güzel kolesterol ölçüsünü yükseltir. Bu da kalp ve damar sıhhati için epey yararlıdır. Bunun yanı sıra kemikleri güçlendirdiğinden ileri yaşlarda görülme ihtimali olan hastalıkları maniler. Bilinen en yararlı özelliği ise afrodizyaktır. Ayrıyeten et tüketmeyen ve diyet yapanlar için ülkü besindir. Lif bakımından da varlıklı olduğundan bağırsak işlevlerini olumlu tesirler. Yarar açısından tıpkı trüf mantarına misal. Güçlü bir antioksidan olduğundan bedendeki hüre radikalleri temizler.
DOLAMAN MANTARI NASIL TÜKETİLİR?
Yerli halk çoklukla ateş üzerinde pişirmeyi tercih eder. Lakin çağdaş mutfaklarda salatalara eklenir. Sosu yapılarak makarnaya eklenir. Sotesi yapılarak tüketilebilir. Halk ortasında şahtere otuyla bir arada tüketildiğinde yararının artığı bilinir. Ayrıyeten frenk maydanozu ve akdiken yaprağı ile lapası yapılarak tüketilir. Nadiren ve az ölçüde bulunduğu için kilosu çok kıymetlidir.
